Binnen de Hersteld Hervormde kerkleiding is men nu langzamerhand ook overtuigd van het feit dat men juridisch gezien geen schijn van kans heeft:
Synodevoorzitter pessimistisch over rechtszaak
door onze redacteur Daniël Gillissen
OPHEUSDEN - De rechtszaak die de Hersteld Hervormde Kerk voert tegen de Protestantse Kerk ,,lijkt geen enkele kans van slagen'' te hebben, zegt de hersteld-hervormde synodevoorzitter ds. D. Heemskerk.
Om toch nog iets van de kerkelijke goederen te krijgen, probeert de Hersteld Hervormde Kerk er nu voor te zorgen dat de Protestantse Kerk door de rechter wordt gewezen op zijn ,,zorgplicht'' voor hersteld-hervormde gemeenten.
Sinds anderhalf jaar voeren hersteld-hervormden een rechtszaak tegen de Protestantse Kerk. Zij willen dat het besluit tot fusie van hervormden, gereformeerden en lutheranen ongeldig wordt verklaard. Zo hopen ze kerkelijke goederen in eigen bezit te houden. De hersteld-hervormden zijn namelijk 1 mei vorig jaar niet meegegaan in de Protestantse Kerk, maar zijn samen opgegaan in de Hersteld Hervormde Kerk.
De laatste maanden hameren hersteld-hervormden steeds op de zorgplicht die de commissie van bijzondere zorg voor hen heeft. Deze commissie is ingesteld om namens de protestantse synode gescheurde gemeenten bij te staan. De laatste opdracht van de commissie van bijzondere zorg is om ,,een handreiking te doen aan hen die buiten de Protestantse Kerk verder gaan om te komen tot een nieuw kerkelijk leven''. Volgens de commissie gaat het niet om een ,,langdurige zorgplicht'' en gaat het ook niet per se over verdeling van goederen.
De poging van hersteld-hervormden om de rechter in de zogenaamde verklaring-voor-rechtprocedure de Protestantse Kerk te dwingen deze zorgplicht op te pakken, is door de rechtbank in Utrecht echter afgewezen. Daartegen is nu hoger beroep aangetekend.
,,Een noodzakelijke stap'', vindt synodevoorzitter Heemskerk. ,,Als de rechter oordeelt dat wij geen recht hebben op de goederen, kan hij de PKN wel wijzen op de zorgplicht voor ons.'' Heemskerk heeft er concreet nog niets van gezien dat de commissie van bijzondere zorg bereid is goederen over te dragen, zoals commissievoorzitter ds. G.J. Wisgerhof vorige week op de synode vertelde. ,,Dan denk ik: wees concreet. In nog geen enkele gemeente is het tot werkelijke overdracht van goederen gekomen. En dan kunnen zij wel zeggen dat wij tegenwerken, maar zij verlangen van ons dat wij eerst ondertekenen dat wij afstand doen van alle goederen. Daarna kan er vijf jaar lang onderzoek worden gedaan of er een levensvatbare PKN-gemeente kan worden gevormd. Als dat niet zo is, kunnen eventueel goederen worden overgedragen. Daar kunnen wij niet aan meewerken. Als dat geen tegenwerken is...''
Dit hoger beroep wordt dus alleen aangespannen omdat jullie bang zijn de uiteindelijke procedure te verliezen?
,,De verklaring-voor-recht is opgebouwd uit een aantal principiële argumenten. Nu wordt steeds duidelijker dat de rechter alleen naar de procedurele zaak kijkt: is het zo gegaan als het hoort te gaan? Op basis van de principiële argumenten lijkt de rechtszaak dus geen enkele kans van slagen te hebben. De rechtszaken in kort geding zijn in dat opzicht weinig moedgevend. Daarom vragen wij om een zorgplicht. Soms staan er kerkgebouwen leeg. Alstublieft, geef die ons dan toch.''
Twee jaar geleden waren de bezwaarde hervormden - nu hersteld-hervormden - nog zo zeker van een goede afloop van de rechtszaak.
,,Door bepaalde adviezen van advocaten zijn wij op het verkeerde been gezet. Zij vertelden ons dat de verklaring-voor-recht een opschortende werking zou hebben. Wij zouden dus in onze gebouwen kunnen blijven en voorlopig het gewone gemeenteleven kunnen voortzetten. Dat blijkt nu dus niet zo te zijn. Tegelijk was er ook geen andere mogelijkheid dan een rechtszaak omdat de PKN alles juridisch had dichtgetimmerd.''
Voelt u - of het hersteld-hervormde moderamen - zich verantwoordelijk dat het grondvlak destijds verkeerd is ingelicht?
,,Wij zijn afgegaan op adviezen die niet juist zijn geweest. Je moet nu zeggen dat wij inschattingsfouten hebben gemaakt. Ik heb echter niet de indruk dat onze achterban ons dat nu kwalijk neemt. Wij zijn ook maar gewone dorpsdominees. Als gemeenteleden hun kerkgebouw moeten verlaten, dan blijken ze toch te blijven staan voor het wezenlijke.''
U ziet inmiddels wel iets in een arbitragecommissie die tussen de twee kerken bemiddelt. Tot voor kort peinsden hersteld-hervormden daar nog niet over.
,,Een jaar geleden had ik gezegd dat zoiets niet hoefde. Nu sta ik daar positiever tegenover omdat het niet anders kan. Het blijkt dat wij te hooggespannen verwachtingen van de rechtszaak hadden. Het begint nu ook tot het grondvlak door te dringen dat als het zo doorgaat wij het niet redden. Dat was een jaar geleden nog heel anders. Maar dat wil niet zeggen dat ik niet vind dat wij nog steeds voor een rechtvaardige zaak strijden.''
Bron: Nederlands Dagblad
Laat de woorden van mijn mond en de overdenking van mijn hart welgevallig zijn voor Uw aangezicht, HEERE, mijn rots en mijn Verlosser! (Ps. 19:15)
