Arendsoog schreef:Ik heb die brief even opgezocht en snel door gelezen. Niets mis mee om na de denken over of iets bewezen is, of puur traditie. Alleen is het wel heel makkelijk om de oude tradities zomaar af te schrijven, en de nieuwe wetenschappelijke traditie te lauweren. Alsof mensen vroeger niet goed nadachten. De oude leus is niet voor niets: credo ut intelligam.
Nou, dat lijkt me geen goed idee. De frisse zeebries der eeuwen...
En:
Wer nicht von 3000 Jahren
Sich weiss rechenschaft zu geben
Mag'von Tag zu Tage leben
Bleib im dunkeln unerfahren
(Goethe)
Ik vind het altijd een argument waar ik niet goed raad mee weet. Eerlijk gezegd vind ik het een beetje oneerlijk ook, omdat het allerlei impliciete beschuldigingen in zich heeft.
De moderne wetenschappelijke traditie is een bijzonder krachtig middel om zaken die we in de natuurlijke wereld waarnemen, te verklaren. Dat staat buiten kijf. Doen we dat beter dan vroeger? Ja. Dat is in mijn ogen gewoon een feit. Maar helaas maken mensen er soms een valse tegenstelling van. "Als je mensen nu slim vindt, dan vindt je de mensen van vroeger dus dom." Nee, nee, in zijn geheel niet. De prestaties die mensen in het verleden hebben weten weg te zetten, en waarop wij nu nog steeds bouwen, is ongelooflijk gezien de beperkingen waarmee ze moesten werken.
Maar ze hadden het op bepaalde gebieden wel gewoon fout. Dat zeg ik niet om hen dom te doen lijken, of het hen na te dragen, maar dat is gewoon een feit. Behept met allerlei niet-wetenschappelijke kaders waarbinnen ze (moesten) werken, verdient het verder niets dan respect. Maar het feit is dat je voor bepaalde zaken gewoon integraalrekenen nodig hebt, of het getal 0, want dat bestond lange tijd ook niet. En probeer voor de grap eens een relatief simpele vermenigvuldiging te doen met romeinse cijfers. Ook het loslaten van het 4-elementensysteem is noodzakelijk om scheikunde te kunnen begrijpen.
En toch wisten ze piramides te bouwen, zonsverduisteringen te voorspellen, vee en planten te veredelen, etc, etc. Dat wil ik echt niet 'zomaar' afschrijven. Maar ik wil het ook niet romantiseren of het meer waarde geven dan het verdient.