De vorm van de Avondmaalsviering.

[jaapo]

Het topic van de Avondmaalsgangers is gesloten, omdat het meer informatie dan een discussiestuk was. Daarom wil ik het graag nog eens aan de orde stellen, maar nu mat een aantal vragen.
Eerst dit: in vele (PKN-) gemeentes, is er of lopend Avondmaal of staande in de kring. Dit is gedaan, omdat in principe iedereen meedoet. Er zijn daardoor wel enkele oudere kerkgangers die hierom thuisblijven. Iedereen doet mee, heel zelden blijven er een of twee mensen zitten. Ook de kinderen lopen mee en nemen niets of een slokje druivensap. Vraag: wat is er voor of tegen, om de viering dus niet aan tafel te doen, maar in de lopende of staande vorm?
Vanzelfsprekend is er bij deze gemeentes geen sprake van censura morem vooraf. Waar is dat nog wel? En waarom dan? De liturgie wisselt in deze diensten ook af: er worden verschillende keuzes gemaakt uit de in het Dienstboek voorhanden zijnde mogelijkheden. Of moet het steeds het zelfde formulier zijn? Het zal duidelijk zijn, dat bij de deelnemers de beleving en de geloofsemoties per persoon verschillen. Is dat erg?

[Marnix]

Ik snap de discussie wel een beetje. Het lopend avondmaal is vooral uit praktisch oogpunt ingevoerd. Ik kan me goed voorstellen dat mensen liever aan tafel aangaan.... ik loop thuis ook niet langs de eettafel om te eten.... maar soms is dat niet zo handig omdat je dan een heleboel tafels nodig hebt. Misschien is de gemeente dan wel te groot. De derde vorm is overigens dat mensen gewoon blijven zitten waar ze zitten en brood en wijn door de kerkbanken gaan. En er zijn tussenvormen te bedenken, ik heb wel eens meegemaakt dat er 1 tafel was voor wie graag aan tafel wilde vieren.... en de rest ging lopend langs de tafel.

Het is niet erg om wat met vormen te spelen... alleen zijn er altijd mensen die veel waarde hechten aan een (vaste) vorm en daar moet dan ook weer een beetje rekening mee worden gehouden. En als die mensen ook rekening houden met de rest komt het best goed.

[Arco]

In Frankrijk, en misschien ook in Nederland, zijn er kerken waar de broodschaal en de beker wijn door de rijen gaan. Mensen blijven op hun plaats in de kerkbank zitten.

[mona]

Het beste argument voor een tafel bij het Heilig Avondmaal, is dat de Heere Jezus Zelf ook aan tafel ging. En zoals Marnix zegt: thuis loop je ook niet langs de eettafel. Het is geen afhaalbuffet.
Als je de tafel wegneemt uit het sacrament, neem je veel van het zichtbare teken weg.
De tafel heeft ook een betekenis.
De tafel moet gedekt worden, je moet de keuze maken om op te staan om aan te gaan, je gaat naar het middelpunt toe waar je geloofsgenoten ook zijn, je neemt de tijd om aan tafel te zitten.
Dit alles verdwijnt als je de beker en het brood door de rijen laat gaan.
Ik vind dat een devaluatie van het sacrament.

[StillAwake]

Vanzelfsprekend is er bij deze gemeentes geen sprake van censura morem vooraf. Waar is dat nog wel? En waarom dan? De liturgie wisselt in deze diensten ook af: er worden verschillende keuzes gemaakt uit de in het Dienstboek voorhanden zijnde mogelijkheden. Of moet het steeds het zelfde formulier zijn? Het zal duidelijk zijn, dat bij de deelnemers de beleving en de geloofsemoties per persoon verschillen. Is dat erg?

Bij ons in de gemeente wordt vanwege ruimtegebrek de keuze gemaakt om het avondmaal de ene keer over twee diensten te verdelen, de andere keer (om de eenheid van de gemeente te benadrukken) met de gehele gemeente, in een lopende vorm (de zogeheten Schotse viering) te doen.
De censuur wordt daarbij wél toegepast. Uiteindelijk wordt je per rij genodigd, en kan de dienstdoende ouderling toch echt "controle uitoefenen".

[StillAwake]

Het beste argument voor een tafel bij het Heilig Avondmaal, is dat de Heere Jezus Zelf ook aan tafel ging. En zoals Marnix zegt: thuis loop je ook niet langs de eettafel. Het is geen afhaalbuffet.
Als je de tafel wegneemt uit het sacrament, neem je veel van het zichtbare teken weg.
De tafel heeft ook een betekenis.
De tafel moet gedekt worden, je moet de keuze maken om op te staan om aan te gaan, je gaat naar het middelpunt toe waar je geloofsgenoten ook zijn, je neemt de tijd om aan tafel te zitten.
Dit alles verdwijnt als je de beker en het brood door de rijen laat gaan.
Ik vind dat een devaluatie van het sacrament.

De keuze om te gaan en naar het middelpunt te lopen heb je met een lopend avondmaal ook.
Persoonlijk vind ik een viering met tafels, waarbij de gemeente gesplitst moet worden uit ruimte-oogpunt jammer, omdat ik dan niet het avondmaal kan vieren met een broeder waar ik mij wél als gemeentelid verbonden mee weet.

[jaapo]

Bij de lopende vorm wordt de tafel zeker ook tevoren gedekt. De hele dienst staat de gedekte tafel met daarop het brood en de wijn zichtbaar klaar. Alleen bij de viering ga je er niet aan zitten, maar loop je erlangs. Brood en wijn worden uitgereikt bij de tafel door de dienstdoende diakenen of andere ambtsdragers. PERSOONLIJK wil ik niet meevieren, als er tevoren censura morum is (geweest). Dat medegelovigen jou kunnen uitsluiten is voor mij niet acceptabel. De tekst, dat je jezelf een oordeel kunt eten/drinken slaat volgens mij op het feit, dat in de eerste christengemeenten het soms voorkwam, dat enkelen (veel) aten en dronken, zonder soberheid te willen betrachten en anderen te laten meedelen.

[Marnix]

Censura morem is op zich niet verkeerd mits het op de goede manier wordt toegepast. Als mensen enkel worden afgewezen omdat ze lid zijn van een ander kerkverband en dat soort zaken lijkt me dat geen goede zaak. Er is zelfbeproeving en de kerkenraad hoeft alleen mensen af te houden die duidelijk te kennen geven in leer en leven dat ze Hem niet nodig hebben.

Het beste argument voor een tafel bij het Heilig Avondmaal, is dat de Heere Jezus Zelf ook aan tafel ging. En zoals Marnix zegt: thuis loop je ook niet langs de eettafel. Het is geen afhaalbuffet.
Als je de tafel wegneemt uit het sacrament, neem je veel van het zichtbare teken weg.
De tafel heeft ook een betekenis.
De tafel moet gedekt worden, je moet de keuze maken om op te staan om aan te gaan, je gaat naar het middelpunt toe waar je geloofsgenoten ook zijn, je neemt de tijd om aan tafel te zitten.
Dit alles verdwijnt als je de beker en het brood door de rijen laat gaan.
Ik vind dat een devaluatie van het sacrament.

Twee kanttekeningen:

1. Jezus ging inderdaad aan tafel. Maar daar moet wel bij vermeld worden dat er ook echt sprake van een maaltijd was. Net als in de eerste gemeenten. Die hele maaltijd is al lang afgeschaft (ook uit praktisch oogpunt) en we kunnen ons afvragen of dat niet een veel grotere devaluatie is. Als ik thuis 1 klein stukje brood en een slokje wijn drink, dek ik daar de tafel niet voor. Gelukkig is het avondmaal veel meer dan het stukje brood en de wijn. Zelf vind ik wel prettiger om het dan gewoon in de banken te vieren dan lopend, dan zit je ook met al je broeders en zusters en zittend denk ik beter na dan lopend....

2. De praktische kant. Wij zaten in een gemeente van 1200 man waarvan de meesten ook wel aangingen. Er was in de kerk geen ruimte voor een enorme tafel. Er waren 4 rijen kerkbanken en een tafel.... maar je had minstens 4 tafels nodig om iedereen kwijt te kunnen en dan zat de helft nog niet eens aan tafel maar alsnog in een kerkbank. En ik kan me voorstellen dat je in sommige gemeenten nog meer tafels nodig hebt. De vraag is of dat altijd recht doet aan het avondmaal zoals het bedoeld is. Daarnaast krijg je een enorm lange dienst waarbij je een groot deel van de tijd zit te wachten. Dat is ook niet ideaal. Vandaar dat (net als bij het afschaffen van de maaltijd en het vervangen voor 1 stukje brood en 1 stukje wijn) met uit praktisch oogpunt toch voor een andere aanpak kiest. Niet dat die ideaal is, maar een ideale manier is er dan niet.