Dogmatiek... Kerkleer...

[Marnix]

Volgens mij moet iedereen die hier post de 3 FvE onderschrijven toch?
Hoe kan het dan dat ik andere dingen lees?

Welke dingen bedoel je?

[mealybug]

Probeer eens uit te leggen wat jij onder het "trekken" van de Vader verstaat?
En welke tekst leert dat de Vader allen trekt?
En als de Vader allen trekt, waarom komen dan niet allen?

b.v.d.
h.g Learsi

Hallo Learsi
In Joh 1:13 is de betekenis volgens mij anders dan jij zegt.
Als je verder kijkt naar vers 16 lees je namelijk dat wij allen (!) genade op genade ontvangen hebben.
Voltooid verleden tijd.
Dan blijven er 2 opties over:
Aannemen of niet aannemen.

Als er staat dat God lankmoedig is en vanwege die eigenschap nog geduldig is omdat Hij niet wil dat iemand verloren gaat, is het duidelijk dat wij naar Hem toe moeten komen en niet andersom.
Hij klopt, maar wij dienendie poort open te doen.Bij ieder zo'n bekering is er blijdschap in de hemel bij de engelen.
Wie niet gelooft, is reeds veroordeeld.
Een tweesnijdend zwaard.

Wat betreft de tekst uit Joh 6, moet je heel erg letten op tegen wie jezus het had daar.
In die contekst is ver 26 van enorm belang, want daar zegt Jezus tegen hen dat ze Hem niet zoeken vanwege wonderen die Hij gedaan heeft, maar omdat ze van de broden hebben gegeten en ze daardoor verzadigd zijn geworden. Dát is de oorzaak van hun zoeken. Ze gingen achter Jezus aan omdat Hij hun te eten had gegeven. Het wonder hadden ze eigenlijk niet eens gezien.

Eat that!

[janpep]

Dit Woord heeft het over een nieuwe geboorte(vergelijk Joh 1:12/13 en Joh:3:3).

In genoemde passages wordt inderdaad over de wedergeboorte gesproken. De vraag ging echter over het schenken van geloof.

Joh:1 leert dat het geloof uit God geboren is.

Neen, Johannes leert dat ieder die gelooft uit God geboren is. Zonder geloof vindt deze geboorte niet plaats. We kunnen het hieronder lezen.
Johannes 1:12-13
"12 Doch allen, die Hem aangenomen hebben, hun heeft Hij macht gegeven om kinderen Gods te worden, hun, die in zijn naam geloven; 13 die niet uit bloed, noch uit de wil des vlezes, noch uit de wil eens mans, doch uit God geboren zijn."
Aan wie is macht gegeven om kinderen Gods te worden? Aan allen, die Hem aangenomen hebben. Aan hun, die in Zijn naam geloven.
Wat is er met die hun? Die zijn niet uit het vlees, maar uit God geboren. Zij zijn WEDERgeboren. De eerste keer uit het vlees en de tweede keer uit de Geest, uit God.

Joh:1 leert ook dat er een geloof geboren kan worden uit den bloede, uit de wil des vlezes en uit de wil des mans.

Neen, Johannes zegt dat de persoon uit God is geboren. Over de geboorte van geloof wordt niet gesproken. Het klinkt ook al gek dat geloof een geboorte zou ondergaan. Levende wezens worden geboren.

Geloof kan dus van Boven of van Beneden geboren worden.

Neen. Er is een natuurlijke geboorte van een mensenkind (vanuit de moeder op grond van een vleselijke verwekking) er is een geestelijke geboorte van een Kind van God (vanuit God op grond van een geestelijke verwekking).
Geloof wordt niet geboren. Er is ongeloof of er is geloof. Ik geloof dat er ongeloof is totdat er geloof is. De Bijbel roept de mens op tot geloof. Dat zegt ons dat het geloof een reactie van de mens is, die op het horen van het Woord van God wordt verwacht. God wil dat ieder behouden wordt. De mens kan ook bij zijn ongeloof blijven, maar wordt door Gods Woord opgeroepen te geloven en zich te bekeren.
Dat geloof blijkt vervolgens uit het uitspreken ervan: Ik geloof In Jezus Christus.

Joh.3:3 leert in zijn context, dat het geloof dat van Beneden geboren is een blind geloof is.

Neen. Johannes 3: 3 zegt nog steeds niet dat geloof gegeven wordt en ook niet dat het geloof geboren wordt. Het zegt dat het Koninkrijk pas gezien kan worden door mensen die wedergeboren zijn. (vers 3)

Het zegt ook dat de persoon geboren moet worden uit de Geest. (Lees vers 5 s.v.p. nogmaals)
"5 Jezus antwoordde: Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u, tenzij iemand geboren wordt uit water en Geest, kan hij het Koninkrijk Gods niet binnengaan."
Dit spreekt duidelijk over IEMAND die geboren wordt en niet over GELOOF dat geboren wordt!!

Uit het natuurlijke leven (zelfs de leraar Israels verwacht de nieuwe geboorte van Beneden!) onstaat dus geen geestelijk leven.

Het hele gedeelte zegt vrijwel niets over wat Nikodemus verwachtte. Ik denk ook niet zozeer dat Nikodemus iets verwachtte. Er wordt vooral duidelijk dat hij niet snapt waarover het gaat! Hij vraagt daarom ook: "Hoe kan dit geschieden?" En hij is niet de enige die het niet begrijpt.
Op grond van deze vraag maakt de Here Jezus duidelijk dat het geen zin heeft over het hemelse te spreken als het al niet geloofd wordt wanneer over aardse zaken gesproken wordt. (vers 12)
Het geloof ontbreekt dus!! Dan zie je (zo werd eerder vastgesteld) het Koninkrijk niet. Dus, zegt de Here Jezus, heeft het (nog) geen zin om dáárover te spreken!
Laat hij daarmee Nikodemus in de kou staan? Nee zeker niet, want Hij verkondigt hem het evangelie, waarvan Johannes. 3:16 misschien wel het meest bekende vers is. Hij verkondigt wat nodig is om tot het geloof te komen. Je moet het oog richten op het kruis waaraan de Zoon des mensen verhoogd wordt, zoals eerder de slang in de woestijn.
Het gehele navolgende gedeelte spreekt vervolgens over de gevolgen van het al of niet geloven daarvan. Dit geloof is de voorwaarde voor de genoemde wedergeboorte. Heel dit vervolg tot vers 21 behoort tot het antwoord op de vraag van Nikodemus hoe dit kan geschieden.
Wel, daar staat (om het overduidelijk te maken) een paar maal hetzelfde in steeds net iets verschillende bewoordingen herhaald. Lijkt me voldoende benadrukt?
Vers 18: "Wie in Hem gelooft, wordt niet veroordeeld; wie niet gelooft, is reeds veroordeeld, omdat hij niet heeft geloofd in de naam van de eniggeboren Zoon van God."
Dit is het geloof op grond waarvan in Johannes 1:12 gezegd werd dat ieder die dit gelooft en Hem dus aanneemt een kind van God zal worden.

Ik denk, terugkomend op het bericht van 1a2b3c, dat er mensen zijn die WEL in de Here Jezus geloven en ie de hele Bijbel van A tot Z geloven, maar die vanwege de gevolgen van de leer der uitverkiezing NIET weten en geloven dat zij een kind van God Zijn, omdat het zicht hierop voor hen is vertroebeld.
Ik denk ook, zoals ik de Vader uit de Bijbel heb leren kennen, dat zij blij verrast zullen zijn. Zij durfden zich niet Zijn Zoon te noemen. Zij achtten zich zelfs te min om een knecht te zijn. Zij zullen een ontvangst krijgen, waar de broer helemaal narrig van wordt.
Misschien is dan aan ieder van ons wel de vraag: Geloof je in de Vader die tot zijn kinderen aanneemt ieder die zich bekeert en tot hem terugkomt? Of ben je een narrige broer?
Tot slot: De Vader gaf de bekering niet, maar wachtte er met smart op!
Leer mij die Vader kennen. Hij staat op de uitkijk!

[schaapje]

Helemaal mee eens Jan.
Maar het is niet alleen het horen waardoor de mens tot geloof komt.
Ik bedoel het kan ook door het lezen van het Woord, en is het niet zo dat de Heilige Geest werkt in het hart?

Ik zelf kan niet anders zeggen dat dat zo is, zoiets van..... een mens wil niet, alles wat God van ons vraagt willen wij van nature niet, maar als de Geest werkt in je hart, en je overvallen wordt door Zijn Liefde die spreekt uit het Woord, dan wordt je wil toch als het ware bewerkt tot die overgave van bekering.

[learsi]

Hallo Learsi
In Joh 1:13 is de betekenis volgens mij anders dan jij zegt.
Als je verder kijkt naar vers 16 lees je namelijk dat wij allen (!) genade op genade ontvangen hebben.
Voltooid verleden tijd.
Dan blijven er 2 opties over:
Aannemen of niet aannemen.

In vers 14 doelt de schrijver met "wij" op hen die "in Zijn Naam geloven".
Het "wij" uit vers 16 doelt ook op hen die "in Zijn Naam geloven".

h.g.
Learsi

[janpep]

Helemaal mee eens Jan.
Maar het is niet alleen het horen waardoor de mens tot geloof komt.
Ik bedoel het kan ook door het lezen van het Woord, en is het niet zo dat de Heilige Geest werkt in het hart?
Ik zelf kan niet anders zeggen dat dat zo is, zoiets van..... een mens wil niet, alles wat God van ons vraagt willen wij van nature niet, maar als de Geest werkt in je hart, en je overvallen wordt door Zijn Liefde die spreekt uit het Woord, dan wordt je wil toch als het ware bewerkt tot die overgave van bekering.

Natuurlijk is het ook zo dat God actief is in het leven van mensen en op allerhande manieren werkt. Hij wil immers dat allen behouden worden!
Maar ik meen ook dat Hij GEEN robots wil, die alleen geloven, omdat Hij het erin stopte als ware het een Duracel batterij. Zij die geen batterij krijgen bewegen niet en worden weggegooid omdat zij niet bewegen.

Ik zeg dus bepaald niet dat God niets doet. Wel dat Hij het geloof niet schenkt. Dat is nu juist als het er op aankom het enige dat van de mens wordt gevraagd. Het is tamelijk erg mensen juist daar vanaf te houden door te stellen dat zij er op moeten wachten.

[Byte]

Helemaal mee eens Jan.
Maar het is niet alleen het horen waardoor de mens tot geloof komt.
Ik bedoel het kan ook door het lezen van het Woord, en is het niet zo dat de Heilige Geest werkt in het hart?

Ik zelf kan niet anders zeggen dat dat zo is, zoiets van..... een mens wil niet, alles wat God van ons vraagt willen wij van nature niet, maar als de Geest werkt in je hart, en je overvallen wordt door Zijn Liefde die spreekt uit het Woord, dan wordt je wil toch als het ware bewerkt tot die overgave van bekering.

Ja , ben ik weer een spelbreker maar ik ben het in grote lijnen eens met Jan.
Echter ik voel mezelf meer iemand die dankbaar mag zijn dag God mij in mijn kraag gegrepen heeft.
Het kwam niet bij mezelf vandaan en daar wil ik graag voor waken.
Let wel verantwoordelijkheid ligt terdege ook bij de mens. Dat snap ik , discussie met vrienden genoeg waar ik wijs op Johannes 3:16.

Maar bij mij was het wel zo dat ik horende doof was, ziende blind om maar zo eens uit te leggen.
Ik wilde ook niet zoals Schaapje schreef
Zoveel verschrikkelijke dingen gedaan maar God kwam naar mij toe, ik ging niet naar hem.

Weet niet hoe jullie Engels is, maar het mijne is goed en het volgende vind ik dan ook erg mooi.
Zeker het stuk met I want that man

Dat maakt mij zo klein, want het hangt niet van mij af maar van Hem en mijn geloof is zo zwak , maar ik ervaar Zijn Kracht in mijn zwakheid.

Groet Byte

[janpep]

Het kwam niet bij mezelf vandaan en daar wil ik graag voor waken.
Let wel verantwoordelijkheid ligt terdege ook bij de mens. Dat snap ik , discussie met vrienden genoeg waar ik wijs op Johannes 3:16.

Uiteindelijk begint het altijd bij God! Hij is het die je zoekt en klopt aan je deur.
Bij iedereen zal dat weer op een andere manier zijn.
Let wel! Het is geen wedstrijdje wie het eerste was. Laten we daarin niet blijven hangen. Het is geen scheikunde die we tot het bot in een reageerbuisje kunnen ontleden.
Blijft de vraag of je de deur open doet.

[schaapje]

Natuurlijk is het ook zo dat God actief is in het leven van mensen en op allerhande manieren werkt. Hij wil immers dat allen behouden worden!
Maar ik meen ook dat Hij GEEN robots wil, die alleen geloven, omdat Hij het erin stopte als ware het een Duracel batterij. Zij die geen batterij krijgen bewegen niet en worden weggegooid omdat zij niet bewegen.

Ik zeg dus bepaald niet dat God niets doet. Wel dat Hij het geloof niet schenkt. Dat is nu juist als het er op aankom het enige dat van de mens wordt gevraagd. Het is tamelijk erg mensen juist daar vanaf te houden door te stellen dat zij er op moeten wachten.

Bedankt janpep ik zie het ook zo, .....tja en dan volgt bekering, dat is toch wel iets wat de mens zelf moet doen.


@Byte herkenbaar...... en je bent geen spelbreker

[mealybug]

In vers 14 doelt de schrijver met "wij" op hen die "in Zijn Naam geloven".
Het "wij" uit vers 16 doelt ook op hen die "in Zijn Naam geloven"

h.g.
Learsi

Bij nog eens lezen en vooral de context ter harte nemend, is dit hoofdstuk eigenlijk een (historische) opsomming van feiten en ontwikkelingen, (hoe de 12 discipelen werden gekozen onder de oude bedeling (en onder de joden), tijdens welke de Heilige Geest nog niet was uitgestort, zoals na Jezus' Hemelvaart.
We zitten hier nog in het tijdperk, waarin Jezus alleen voor de zijnen was gekomen, maar ze hadden hem niet aangenomen, (maar degenen die Hem wel hadden aangenomen, dien heeft Hij macht gegeven etc etc..

[janpep]

Zij die geen batterij krijgen bewegen niet en worden weggegooid omdat zij niet bewegen.

Ja, je kan wel lachen, maar dit is feitelijk wat artikel 15 van het eerste leerstuk van de Dordtse leerregels zegt.

Om dit wat duidelijker naar voren te brengen heb ik de kernwoorden van de zin vetgedrukt weergegeven. Zie wat er staat!
‘God besloot hun het heilbrengend geloof en de genade van de bekering niet te schenken, maar hen op hun eigen wegen en onder zijn rechtvaardig oordeel te laten2 en hen tenslotte niet alleen om hun ongeloof, maar ook om alle andere zonden te veroordelen en voor eeuwig te straffen, en daarin zijn rechtvaardigheid te tonen.’

Met andere woorden: ‘God veroordeelt vanwege ongeloof diegenen die Hij het geloof onthouden heeft.’ En Hij zou daarmee ook nog zijn rechtvaardigheid tonen. Dat klopt natuurlijk niet. Als ik het goed heb begrepen, dan heeft de kerk met dit beeld velen bij de Here God vandaan gehouden. Mensen die reageerden: ‘Als God zó is, dan hoef ik Hem niet.’ En het is nog te begrijpen ook.

[mealybug]

Als ik het goed heb begrepen, dan heeft de kerk met dit beeld velen bij de Here God vandaan gehouden. Mensen die reageerden: ‘Als God zó is, dan hoef ik Hem niet.’ En het is nog te begrijpen ook.

Een ieder die tot Mij komt zal ik geenszins uitwerpen.
bij die woorden van Jezus, hou ik het.

[elbert]

Zij die geen batterij krijgen bewegen niet en worden weggegooid omdat zij niet bewegen.

Om dit wat duidelijker naar voren te brengen heb ik de kernwoorden van de zin vetgedrukt weergegeven. Zie wat er staat!
‘God besloot hun het heilbrengend geloof en de genade van de bekering niet te schenken, maar hen op hun eigen wegen en onder zijn rechtvaardig oordeel te laten2 en hen tenslotte niet alleen om hun ongeloof, maar ook om alle andere zonden te veroordelen en voor eeuwig te straffen, en daarin zijn rechtvaardigheid te tonen.’

Met andere woorden: ‘God veroordeelt vanwege ongeloof diegenen die Hij het geloof onthouden heeft.’

Dit vind ik een ernstige misvorming van wat de Dordtse Leerregels hier zeggen, of althans, die misvorming wordt geinsinueerd. De DL zeggen niet dat God de mens iets onthoudt en vervolgens op basis daarvan de mens veroordeelt. De DL zeggen dat de mens al sinds het paradijs God niet gelooft (door eigen schuld dus!) en dat de mens op grond daarvan veroordeeld wordt. Vervolgens is het aan God om in de mens het geloof alsnog te werken, uit genade, door de verkondiging van het Woord en door de werking van de Heilige Geest. Dat zeggen de DL en niet wat je er nu van maakt.

Om bij je voorbeeld van de batterij te blijven: God verwerpt diegenen die geen batterij hebben, maar God had de mens dan ook een batterij gegeven. Maar de mens heeft die batterij in het paradijs weggeworpen en zit dus zonder licht. Vervolgens schenkt God aan sommigen alsnog een batterij en anderen niet. Daar is Hij vrij in; Hij is de mens niets verplicht.

Als ik het goed heb begrepen, dan heeft de kerk met dit beeld velen bij de Here God vandaan gehouden.

Ik ben er vrij zeker van dat je het niet goed hebt begrepen. Helaas zijn er velen in de kerk voor wie dat ook geldt. Maar het is wel een straw man.

Nog even iets over het schenken van geloof. Voor sommigen is dit iets ontzettend bedreigends, want daarbij krijgen ze het beeld van "we moeten maar afwachten of God het ons wil geven". Zo wordt God afgeschilderd als Iemand die ons iets niet wil geven wat wij wel zouden willen hebben, nl. geloof en genade. Maar het is precies andersom: wij willen niet geloven en wij willen geen genade en God is Degene die ons dit geeft. Dat is wat de Bijbel ons zegt en alleen als we niet geloven dat we gezondigd hebben en genade nodig hebben die helemaal van God komt, is de leer van de uitverkiezing een bedreiging voor ons.

Daarom is de belijdenis van het schenken van geloof en genade juist bevrijdend: want wanneer ik geloof, dan is dat door God bewerkt, dan is het Zijn wil en Zijn genade. Dat is iets wat we achteraf zien en wat ons juist sterkt in het geloof. Want dan is alles niet afhankelijk van hoe sterk ik ben in mijn geloof, maar dan gaat het om de zekerheid dat wat God in mij bewerkt heeft, dat ook stand zal houden door Hem en dat niets ons meer van Hem zal kunnen scheiden. Zo hebben de reformatoren dit leerstuk van de verkiezing ook verstaan en het is jammer dat in later tijd dit paard regelmatig achter de wagen is gespannen, waardoor er soms een enorme geloofsonzekerheid kon onstaan.

[Marnix]

Dit vind ik een ernstige misvorming van wat de Dordtse Leerregels hier zeggen, of althans, die misvorming wordt geinsinueerd. De DL zeggen niet dat God de mens iets onthoudt en vervolgens op basis daarvan de mens veroordeelt. De DL zeggen dat de mens al sinds het paradijs God niet gelooft (door eigen schuld dus!) en dat de mens op grond daarvan veroordeeld wordt. Vervolgens is het aan God om in de mens het geloof alsnog te werken, uit genade, door de verkondiging van het Woord en door de werking van de Heilige Geest. Dat zeggen de DL en niet wat je er nu van maakt.

Om bij je voorbeeld van de batterij te blijven: God verwerpt diegenen die geen batterij hebben, maar God had de mens dan ook een batterij gegeven. Maar de mens heeft die batterij in het paradijs weggeworpen en zit dus zonder licht. Vervolgens schenkt God aan sommigen alsnog een batterij en anderen niet. Daar is Hij vrij in; Hij is de mens niets verplicht.

Het is helemaal waar dat het niet Gods schuld is, dat is inderdaad een ernstige karikatuur als een mens God verwijt dat Hij mensen het geloof onthoudt en het geluk, waar de mens dit zelf heeft verspeelt. Maar als het gaat om de verkiezing hebben we het wel degelijk over de tijd na de zondeval en dan zit je wel met de situatie: De mens heeft geen batterij om te gaan bewegen en heeft hem wel nodig. En dan zou je dus ook kunnen stellen: Zij die geen batterij krijgen bewegen niet en worden weggegooid omdat zij niet bewegen. In principe is dat de bewoording (in dat voorbeeld) van wat jij ook zegt:

Vervolgens schenkt God aan sommigen alsnog een batterij en anderen niet.

Toch denk ik dat het niet zo eenvoudig is. De Bijbel spreekt er ook van dat God niet wil dat iemand verloren gaat, zegt ook dat Jezus de zonde van de hele wereld droeg en niet alleen van de gelovigen enz. God moet de batterij geven.... maar tegelijkertijd komt Christus bij iedereen aan de deur om een batterij te geven. Mensen zullen worden veroordeeld vanwege hun ongeloof in Hem, die het Licht is en licht bracht.

Later in de Reformatie heeft men soms wel veel nadruk gelegd op de uitverkiezing, waar de Bijbel meer een balans heeft tussen uitverkiezing en verantwoordelijkheid. Verder vind ik dat je de uitverkiezing mooi verwoordt, er ontstaan problemen als de uitverkiezing op voorhand een belangrijke plek krijgt (dan krijg je een afwachten of je wel uitverkoren bent...) terwijl de uitverkiezing juist een troost en zekerheid is voor mensen geloven. Het komt met het geloof en niet er voor, en dan ga je steeds meer ontdekken dat Hij voor je geloofde al lang op het oog had en bestemd had om Zijn kind te worden.

[alexander91]

En zo gaat de discussie die door alle eeuwen heen zijn gevoerd, weer lekker door .

De vraag van het hoe tot geloof komen is iets wat wij niet snappen, want er is geen logische redenatie voor mogelijk. Daarom gaat Paulus ook niet mee met de logica die de Grieken hanteerden in Athene.

Ik heb het gevoel dat het antwoord er altijd middenin heeft gelegen. De ene gelovige benadrukt vooral het ene aspect, de andere gelovige vooral de andere.

1.) Is God afhankelijk van onze gedetailleerde en ware kennis van het mechanisme van geloof en bekering? Ik denk het niet. Christus is ons enige behoud, en dergelijke theologie of filosofie heeft alleen maar tot kwaad geleid in de geschiedenis.

2.) We kunnen moeilijk onder de teksten uit waarin staat dat Christus wil dat niemand verloren gaat, maar waar de mensenharten verhard blijven tegen Hem. Als dat Gods Wil is, en toch gaan er mensen verloren, dan hebben we daar toch iets inconsequents zitten? In mijn ogen komt hier een vrije wil naar voren die God ook al gaf aan de eerste mens. God schiep geen slaven, maar mensen naar Zijn Beeld. Maar God redt geen mensen die zich verharden en die Hem niet op de eerste plaats zetten.

3.) Anderzijds is er genoeg te vinden over kracht die God de mens geeft om tot geloof te komen, om zich te bekeren en het geloof te versterken. De wil van de mens mag dan ook vrij zijn, we zijn producten van onze wereld en onze historie. Als we appels het lekkerste fruit vinden, zullen we vaker de appel kiezen in de supermarkt dan iets anders. We zijn wel vrij, maar ons gedrag is dat uiteindelijk niet helemaal. Zo is het ook met geloof: ben je hoogopgeleid, dan is het blijkbaar zo dat je waarschijnlijk dan ook niet gelooft. Het kan wel, maar het is bewezen dat hogeropgeleiden minder gelovig zijn dan lageropgeleiden. Het staat ook in de Bijbel: voor een rijke is het veel moeilijker om de hemel in te gaan dan voor een arme.

4.) De enige manier die ik in mijn geloof zie om uit deze impasse te geraken, is door niet leerstellig het probleem op te lossen, maar door naar de mens te kijken en diens relatie met God. Laat de mens maar proberen zich te bekeren en God te volgen, net als de discipelen. De mens zal op die weg veel leren. Veel van God ter bemoediging en redding, maar ook veel van zichzelf. Zie bijvoorbeeld Petrus, maar ook de andere discipelen. En hoe dan die dynamische interactie gaat van tot geloof komen? Tja, als je in verkiezing gelooft, dan is ook de keuze die een mens maakt om God te volgen, een uitverkoren pad dat God aan die mens heeft gegeven. God liet die mens die keuze maken, ondanks dat die mens denkt voor een deel het zelf te doen. Er is toch niets van de mens dat Gods verkiezing zou kunnen veranderen? Toch ook niet kleingeloof of een eigen overschatting? Toen Petrus Jezus ging volgen, zou hij waarschijnlijk gedacht hebben zelf de keuze te maken. In zijn weg achter Christus aan leerde hij dat het genade was dat Christus hem toen geroepen had.

Gelukkig is God niet afhankelijk van de gesteldheid van onze theologie .