Cicero schreef:Ik weet niet precies wat jouw verzoeningstheologie is. Als je vindt dat de Anselmiaanse-Heidelbergse vorm van verzoeningsleer essentieel is voor het christendom, dan is iedere christen in het eerste millennium verdoemd.
In het jodendom ttv Jezus bestond de voorstelling dat een martelaar door zijn dood God en zijn volk kon verzoenen, uitgedrukt met de formule "sterven voor." Bij Jezus is dit ook het geval, alleen het verschil is dat Jezus' verzoeningsdood eschatologisch is, d.w.z. die geldt voor eens en altijd. Dus geen essentieel, maar een gradueel verschil.
Ik bedoel inderdaad de verzoeningstheologie die Anselmus in dat mooie boekje 'Cur Deus homo?' heeft uitgewerkt. Verzoening door voldoening. Aangezien veel daarvan ongeveer letterlijk in het Nieuwe Testament staat, zullen er daarvoor vast ook wel mensen zijn geweest die ongeveer in dezelfde principes geloofden.
Het staat zelfs bijna letterlijk in het Oude Testament:
"Nochtans, onze ziekten heeft hij op zich genomen, en onze smarten gedragen; wij echter hielden hem voor een geplaagde, een door God geslagene en verdrukte. Maar om onze overtredingen werd hij doorboord, om onze ongerechtigheden verbrijzeld; de straf die ons de vrede aanbrengt, was op hem, en door zijn striemen is ons genezing geworden. Wij allen dwaalden als schapen, wij wendden ons ieder naar zijn eigen weg,
maar de HERE heeft ons aller ongerechtigheid op hem doen neerkomen. Hij werd mishandeld, maar hij liet zich verdrukken en deed zijn mond niet open; als een lam dat ter slachting geleid wordt, en als een schaap dat stom is voor zijn scheerders, zo deed hij zijn mond niet open. Hij is uit verdrukking en gericht weggenomen, en wie onder zijn tijdgenoten bedacht, dat hij is afgesneden uit het land der levenden?
Om de overtreding van mijn volk is de plaag op hem geweest. En men stelde zijn graf bij de goddelozen; bij de rijke was hij in zijn dood, omdat hij geen onrecht gedaan heeft en geen bedrog in zijn mond is geweest. Maar het behaagde de HERE hem te verbrijzelen. Hij maakte hem ziek.
Wanneer hij zichzelf ten schuldoffer gesteld zal hebben, zal hij nakomelingen zien en een lang leven hebben en het voornemen des HEREN zal door zijn hand voortgang hebben." (Jes 52:4-10)
Of geloofde de Joden ook dat martelaren de zonde van het hele volk droegen? Dat de martelaren de straf die volk het op zich had geladen door hun zonde als vertegenwoordiger of plaatsvervanger van het volk droegen?
Het gaat me nu niet precies om wat Anselmus precies leerde, maar om het algemene principe dat Jezus de straf droeg die ons had moeten treffen, als Plaatsvervanger zeg maar. Dus, zoals Jesaja al profeteert: "Om de overtreding van mijn volk is de plaag op hem geweest."
Het NT trekt toch heel duidelijk de lijn door van de OT offers naar het offer van Jezus? Dat is toch wat anders dan martelaren die voor het volk sterven, of zagen de Joden de martelaars ook als een soort schuldoffer, zoals ze in te tempel dieren offerden? Als dat laatste het geval is neem is alles terug en sta ik nog al voor schut omdat ik een heel punt heb gemaakt van een misverstand en onwetendheid van mijn kant.
Cicero schreef:Met 'godmens' wordt meestal bedoeld een wezen dat half god, half mens is, dus eigenlijk geen van beiden. Maar wat je ook vindt, Jezus was een echt mens, dus in elk geval geen godmens.
Het spreken over een goddelijke en menselijke natuur begint pas ongeveer een eeuw na Jezus' dood. Daarvoor geloofden ze dat niet, maar niet omdat ze het verwierpen, maar omdat ze er nog niet vanaf wisten. Zeker heeft Jezus voor de meeste vroegste christenen goddelijke status, maar hij is wel onderscheiden van God.
Dat ben ik wel ongeveer met je eens. Maar als je het zo stelt, gelooft er nog steeds niemand dat Jezus een godsmens is.
In ieder geval, als ik het goed begrijp, is het dus zo dat het vroege Christendom zowel geloofde dat Jezus een mens was, maar dat Hij ook een goddelijke status kreeg. De leer over de natuur van Jezus die de orthodoxe Christenen hebben is dan in feite niets anders dan een uitwerking van die ideeën die altijd al gangbaar zijn geweest in het Christendom.
Maar goed; in dat geval neem ik mijn beklag over dit punt terug.