Mortlach schreef:Boekenlezer schreef:Een ervaring die mij bijgebleven is, is dat ik in een boekhandel op de afdeling filosofie eens een boekje opende, geschreven door de filosoof
Arthur Schopenhauer. Ik keek dat eens in, en ik zag hoe hij negatief aan het doen was over geloofsopvoeding. Het kwam op mij over alsof hij dat aan het afkraken was. Hij had het over de ontvankelijkheid die een kind op een bepaalde leeftijd heeft, en alsof je dat zou misbruiken als je een kind e.e.a. bijbrengt aangaande God en het geloof in Hem. Als ik zoiets lees, ja, dan denk ik echt: zo iemand weet niet waarover hij het heeft.
Of zo iemand schrijft vanuit zijn eigen ervaring. Jij hebt positieve ervaringen meegekregen met betrekking tot geloof en God; Schopenhauer misschien niet. Je ervaringen vormen je. En iedereen heeft andere ervaringen. Je kunt niet met een strak gezicht volhouden dat iemands ervaringen niet waar zijn.
Kijk, ik walg van kool - ik moet er letterlijk van kotsen. Jij vind kool misschien heerlijk, en zult denken: ja, maar jij weet niet waar je het over hebt, probeer het nog eens een keertje!. Dat kan dan misschien wel zijn, maar dat verandert de ervaringen die ik met kool heb niet.
Het is eens een voorbeeld hoe het op je kan inwerken, als je de Bijbel in geloof leest, en als God daarmee in je aan het werk gaat. Dat is nauwelijks te omschrijven. Nog minder laat het zich vangen in de sacherijnige gedachtegangen van de scepticus die dat helemaal niet kent.
Schopenhauer was misschien een sjacherijnige scepticus, maar dat wil niet zeggen dat zijn eigen persoonlijke ervaring of mening fout is.
Een discussie over Schopenhauer en die tekst gaat uitermate lastig worden, want ik heb die tekst alleen maar even in een boekenwinkel gezien in een boekje wat ik in keek. Ik heb hier dus niet de beschikking over die tekst. Ware dat wel het geval, dan zou ik het nog eens kunnen bekijken, wat hij precies bedoelt.
Maar eh, moet ik je tekst nu opvatten als: je kunt positieve ervaringen hebben met God, en negatieve? En dat staat dan als twee waarheden naast elkaar?
Kijk, dat mensen negatieve ervaringen kunnen hebben met religie, oké, dat is prima voor te stellen. Want mensen maken religie. Of wat nauwkeuriger gezegd: mensen reageren op een bepaalde voorstelling van God, reageren op de leer van een godsdienst, zowel collectief als individueel, en daar kan een hoop in misgaan. En daar kunnen negatieve ervaringen uit voortkomen.
Heb je het echter over God zelf, dan kun je dat zo niet meer zeggen. Dan zijn onze ervaringen niet meer de norm, maar Hij zelf. Die vergelijking met kool kun je dan ook niet op God toepassen.
