try schreef:Wie zegt, dat hij de Bijbel letterlijk wil nemen en alles wat er in staat onvoorwaardelijk wil aannemen wordt uiteindelijk een fundamentalist.
Zo iemand tekent als het ware een contract, zonder de kleine lettertjes te lezen. Hij weet daarom niet wat hij zegt.
Een letterlijke interpretatie van de Bijbel staat gelijk aan gegijzeld worden door de letters van die Bijbel. (In werkelijkheid gijzelen de letters natuurlijk niet: deze taak wordt uitgevoerd door anderen, die de bijbel letterlijk wensen te nemen. Zij wijzen je er steeds weer fijntjes op dat het "toch immers geschreven staat...").
Wanneer je je onderwerpt aan de letter van de Bijbel word je dus slachtoffer van n enkele manier van bijbellezen, waaruit ook maar n waarheid te halen zou zijn. Je belandt in het kamp van de fundamentalisten.
Er is echter n probleem met de letterlijke interpretatie van de Bijbel...nl. dat de Bijbel hier zelf het gevaar van inziet. Met name Jezus heeft zich vrij duidelijk uitgelaten over de gevaren van de letterlijke opvatting van de Bijbel.
'de letter doodt, de Geest maakt levend'.
Dit is in kort bestek het enig juiste antwoord op alle fundamentalisme. Het gaat niet om de letter, maar om datgene wat achter die letters schuilgaat.
De vruchten van de Geest zijn vrede, vreugde, vrijheid. Waar wantrouwen heerst, woede of beknotting van de vrijheid, is er van alles aanwezig: letters, commentaren, dogmatieken, fundamentals enz., alleen de Geest is er niet meer. Die geesteloosheid tref je ook aan in het fanatieke, humorloze fundamentalisme, waar letterknechterij mensen in een nieuwe slavernij dwingen, waar men gecontroleerd en gegijzeld wordt. Daar heerst de angst om iets verkeerds te denken of te zeggen.
Maar waar de Geest is, is vrijheid.
try
Ik ben het in grote lijnen eens met deze gedachtengang.
Alleen vind ik het vreemd dat eerst sprake lijkt te zijn dat "gegijzeld worden" of "nieuwe slavernij door de letters van de Bijbel" wordt veroordeeld, terwijl er vervolgens wel gesuggereerd wordt dat "de Bijbel hier zelf het gevaar van inziet". Zelfs Jezus wordt hierbij aangehaald.
Als je de letterknechterij wilt veroordelen, moet je ook niet meer pretenderen dat de teksten in de Bijbel met n stem spreken die integraal als autoriteit moeten worden aanvaard en ook moet je niet meer pretenderen dat je zeker weet waar Jezus wel of niet aan het woord is, tenzij je zelf de desbetreffende uitspraak als historisch van Jezus afkomstig aannemelijk kunt maken en dat dus zelf inhoudelijk en logisch kunt verdedigen.
Anders vervang je de ene vorm van fundamentalisme stiekum door een andere. Fundamentalisme is immers niets anders dan het dogma te stellen boven de vrijheid van het menselijke denken. Bij vrijheid van menselijk denken is het niet toegestaan je voor je autoriteit te beroepen op teksten die anderen schreven, tenzij je hun gedachtengedang op logische wijze kunt en wilt verdedigen.
Het lijkt me juist dat het fanatieke, humorloze, wantrouwige, vrijheidsvrezende en sektarische fundamentalisme omgekeerd evenredig is met de aanwezigheid van de Geest, die mensen pas echt vrijmaakt en ze ziet voor wat ze werkelijk zijn, namelijk geen begrensde wezens, maar wezens met onbegrensde mogelijkheden. De geest van het fundamentalisme is tegengesteld aan de Geest die mensen vrijmaakt.
Eigenlijk is het religieuze fundamentalisme sterk verwant aan het materialisme en atheisme, waarin
het dogma van de geest als bijproduct van de materie, tot het hoogst geldende dogma verheven wordt. De starre navolging van de heiligverklaarde verzameling religieuze teksten loopt parallel met de verering van wetenschappelijke teksten die de materie als het enige fundament zouden bombarderen.
Het gaat dus niet alleen om "wat achter die letters schuilgaat", maar zeker ook om met welke letters en welke auteurs je binnen de Bijbel te maken hebt. Anders moet je je gaan beroepen op een magische "heilige geest" die op wonderbaarlijke wijze talloze mensen op soortgelijke wijze heeft geinspireerd of op een engel die de hele Koran zou hebben ingefluisterd (uiteraard direct via God), kortom, dan ben je nog steeds de slaaf van het dogma dat je door anderen werd opgedrongen.