Commentaren Leviticus en Deuteronomium

[Klaas]

Ik had mezelf voorgenomen dit jaar te beginnen met het doorlezen van de bijbel van kaft tot kaft. Nou ben ik in Exodus de eerste wetgeving (beschrijving tabernakel, priesterkleding e.d.) tegengekomen en eerlijk gezegd lees ik het dan wel maar dat je er nou erg veel mee kunt...

Voor het vervolg (Leviticus en Deuteronomium) ben ik dan ook op zoek naar een commentaar of ander boek dat ik naast deze boeken kan lezen. Niet iets fragmentarisch als de Kanttekeningen, maar een doorgaand, samenhangend verhaal. Ik denk dat ik er op die manier wat meer van zal oppikken. Heeft iemand nog goede tips?

[waarnemer]

Kijk eens op www.openbijbel.nl
dr. Klaas Goverts heeft daar misschienwel wat over geschreven.
Er is daar een lijst van publicaties te vinden.

[Maja de Bij]

Ik heb wel eens EO-uitgave ingekeken over Deuteronomium. De titel is : De Evangelische Wet, en het is geschreven door drs. H. de Jong.
Twee jaar geleden gekocht bij De Slegte.

[Klaas]

Kijk eens op www.openbijbel.nl

Ha, daar hebben we André Piet ook weer!

Ik heb zelf de online-bible ook wel dus daar zou ik ook wel e.e.a. vanaf kunnen halen. Dat werkt best als ik een bepaald onderwerp bestudeer maar niet voor mijn dagelijkse leesrooster. Ik heb er dan liever een echt boek bij.

[Yael]

Misschien zit hier wat tussen?

http://www.beth-yeshua.nl/home.htm (klik dan op HaOr)
tikvahbooks <<klik.

[Raido]

Ik heb zelf een tijdje de Torah-commentaren thuis gehad van Rabbi Harvy J. Fields, met de naam 'moderne torah commentaren of torah-commentaren van deze tijd' .. heb ze hier en daar ingelezen, maar had toen betrekkelijk weinig tijd..

Ze waren overigens wel erg duidelijk.

[Boekenlezer]

Kort geleden is er een nieuw deel van de Studiebijbel Oude Testament uitgekomen.
Enkele links daarover:
http://www2.studiebijbel.nl/
http://www.refdag.nl/artikel/1240531/De+les+van+platte+daken+in+het+oude+oosten.html
Dat tweede deel betreft de boeken Leviticus, Numeri en Deuteronomium. Hij kost € 72,-.
Deel 1 is ook te koop, en gaat over Genesis en Exodus. (Kost ook € 72,-.)

De Korte Verklaring is een oudere Nederlandse commentaarserie op de hele bijbel, die in losse deeltjes verkrijgbaar is. Die is alleen nog tweedehands te koop.

Verder denk ik dat deze twee commentaren ook best waardevol zijn uit de serie De Prediking van het Oude Testament:
dr. F.C. Fensham, Exodus
dr. H. Maarsing, Leviticus
Dat zijn alleen wel meer wetenschappelijke commentaren, en afgestemd op mensen die hebreeuws kennen.

Wat de engelstalige commentaren betreft is er heel erg veel te koop.
Zo heb je de NIBCOT-reeks (New International Biblical Commentary on the Old Testament) die tamelijk eenvoudig is, maar wat betreft de Pentateuch wel goede delen heeft.
De NICOT-reeks (New International Commentary on the Old Testament) is zo breed mogelijk: geschikt voor niet-theologen, maar ook interessant voor diepgravende theologen. Qua niveau vergelijkbaar met de CNT-reeks van dr. J. van Bruggen.
De WBC-reeks (Word Biblical Commentary) is voor mensen die hebreeuws kennen.
Als je de namen van die engelstalige commentarenreeksen in Google intypt, vind je er wel meer over.

[Aad]

Verder denk ik dat deze twee commentaren ook best waardevol zijn uit de serie De Prediking van het Oude Testament:
dr. F.C. Fensham, Exodus
dr. H. Maarsing, Leviticus
Dat zijn alleen wel meer wetenschappelijke commentaren, en afgestemd op mensen die hebreeuws kennen.

Over deze serie ben ik ook zeer te spreken. Alleen zijn niet alle auteurs even Bijbelgetrouw. Delen van Leviticus heb ik nog niet, en van Deuteronomium heb ik maar 3 van de 4 delen, dus over die delen van de serie kan ik me niet echt uitspreken. Maar de serie zelf is echt aan te bevelen. (Alleen bijna nergens meer te krijgen)

[Boekenlezer]

Inderdaad, de theologen van De Prediking van het Oude Testament is wel een erg bont gezelschap. Er zitten een aantal bijbelgetrouwen bij, zoals B. Maarsingh (Leviticus en Ezechiël) en K. Roubos (Kronieken). De boeken laten zich wel prettig lezen, vind ik.
Voor wat betreft de Torah zijn er de volgende delen:

• Genesis: Dr. A. van Selms, Genesis deel 1 en 2
  Volgens een predikant die ik ken is van Selms wel redelijk orthodox. Ik heb vernomen dat hij rooms-katholiek was (hij leeft niet meer).
  Hij heeft wel een bepaalde openheid voor bronnentheorieën.
• Exodus: Dr. F.C. Fensham, Exodus
  Hij heeft ook het NICOT-commentaar geschreven op Ezra en Nehemia. De NICOT-reeks is een 'evangelical' commentaar, dus mag ik aannemen dat deze auteur de bijbel als Gods Woord benadert.
• Leviticus: Dr. B. Maarsingh, Leviticus
  Komt op mij over als een gelovig en bijbelgetrouw exegeet, die mij absoluut verantwoord lijkt om te raadplegen.
• Numeri: Dr. H. Jagersma, Numeri deel 1, 2 en 3
  Hij is hoogleraar in Brussel, maar heeft een nadrukkelijk schriftkritische inslag. Hij ziet de geschiedschrijving van de Torah niet als werkelijk gebeurd, maar meer als fictief verhaal met een onderwijzend doel. Hij gaat ook uit van de bronnentheorie die de J, E, P en D-bronnen onderscheidt.
• Deuteronomium: Dr. C.J. Labusagne, Deuteronomium deel 1a, 1b, 2, en 3
  Hij is een echte schriftcriticus, die meer gelooft in de wetenschap dan in de bijbel. Hij ziet Deuteronomium als geschreven in de ballingschap, en gericht op de tijd wanneer het volk weer kan terugkeren naar Israël. En het auteurschap van Mozes zou dan een verzinsel zijn om het boek gezag te geven.
  Schrijven kan hij wel erg goed.
  Het vernieuwende van dit commentaar is de logotechnische analyse, die navolging heeft gevonden bij D.L. Christensen, maar waarover veel scepsis bestaat in de oudtestamentische wetenschap. Heb je hier echter geen interesse voor, dan zal je dat bij dit commentaar verder niet hinderen, want het commentaar is ook prima te raadplegen zonder daar aandacht aan te geven.

De verkrijgbaarheid van deze boeken is wat problematisch. Bij een christelijke boekenwinkel met een goede tweedehandsafdeling willen ze nog wel eens te krijgen zijn.
Tot twee jaar geleden kon je nog gewoon naar de boekhandel en deze boeken aanschaffen. Toen waren ze wel prijzig, zo'n 40 euro per deel. Maar ze zijn inmiddels uit de gewone handel. (Hoewel een aantal delen nog wel te bestellen zijn! w.o. de delen van B. Maarsingh. Toen ik het deed ging dat voor 12,50 euro per deel.)

[Aad]

Inderdaad, de theologen van De Prediking van het Oude Testament is wel een erg bont gezelschap. Er zitten een aantal bijbelgetrouwen bij, zoals B. Maarsingh (Leviticus en Ezechiël) en K. Roubos (Kronieken). De boeken laten zich wel prettig lezen, vind ik.
Voor wat betreft de Torah zijn er de volgende delen:

• Genesis: Dr. A. van Selms, Genesis deel 1 en 2
  Volgens een predikant die ik ken is van Selms wel redelijk orthodox. Ik heb vernomen dat hij rooms-katholiek was (hij leeft niet meer).
  Hij heeft wel een bepaalde openheid voor bronnentheorieën.
• Exodus: Dr. F.C. Fensham, Exodus
  Hij heeft ook het NICOT-commentaar geschreven op Ezra en Nehemia. De NICOT-reeks is een 'evangelical' commentaar, dus mag ik aannemen dat deze auteur de bijbel als Gods Woord benadert.
• Leviticus: Dr. B. Maarsingh, Leviticus
  Komt op mij over als een gelovig en bijbelgetrouw exegeet, die mij absoluut verantwoord lijkt om te raadplegen.
• Numeri: Dr. H. Jagersma, Numeri deel 1, 2 en 3
  Hij is hoogleraar in Brussel, maar heeft een nadrukkelijk schriftkritische inslag. Hij ziet de geschiedschrijving van de Torah niet als werkelijk gebeurd, maar meer als fictief verhaal met een onderwijzend doel. Hij gaat ook uit van de bronnentheorie die de J, E, P en D-bronnen onderscheidt.
• Deuteronomium: Dr. C.J. Labusagne, Deuteronomium deel 1a, 1b, 2, en 3
  Hij is een echte schriftcriticus, die meer gelooft in de wetenschap dan in de bijbel. Hij ziet Deuteronomium als geschreven in de ballingschap, en gericht op de tijd wanneer het volk weer kan terugkeren naar Israël. En het auteurschap van Mozes zou dan een verzinsel zijn om het boek gezag te geven.
  Schrijven kan hij wel erg goed.
  Het vernieuwende van dit commentaar is de logotechnische analyse, die navolging heeft gevonden bij D.L. Christensen, maar waarover veel scepsis bestaat in de oudtestamentische wetenschap. Heb je hier echter geen interesse voor, dan zal je dat bij dit commentaar verder niet hinderen, want het commentaar is ook prima te raadplegen zonder daar aandacht aan te geven.

De verkrijgbaarheid van deze boeken is wat problematisch. Bij een christelijke boekenwinkel met een goede tweedehandsafdeling willen ze nog wel eens te krijgen zijn.
Tot twee jaar geleden kon je nog gewoon naar de boekhandel en deze boeken aanschaffen. Toen waren ze wel prijzig, zo'n 40 euro per deel. Maar ze zijn inmiddels uit de gewone handel. (Hoewel een aantal delen nog wel te bestellen zijn! w.o. de delen van B. Maarsingh. Toen ik het deed ging dat voor 12,50 euro per deel.)

Heb je de hele serie compleet? Ik ben nog op zoek naar heel wat delen, maar ze zijn heel moeilijk te vinden. Ik heb wat adresjes waar ik af en toe kijk, maar sommigen zijn toch echt heel moeilijk te vinden. Ik heb er ook een stel dubbel, omdat ik in de winkel dacht dat ik dat deel nog niet had.

[Boekenlezer]

Heb je de hele serie compleet? Ik ben nog op zoek naar heel wat delen, maar ze zijn heel moeilijk te vinden. Ik heb wat adresjes waar ik af en toe kijk, maar sommigen zijn toch echt heel moeilijk te vinden. Ik heb er ook een stel dubbel, omdat ik in de winkel dacht dat ik dat deel nog niet had.

Ik heb ze bijna compleet.
Alleen de delen op Numeri en deel 1 en 2 op de Psalmen heb ik niet.
Het is kort geleden dat ik ze bijna compleet heb. Ik had enorme mazzel dat een predikant net zijn boekencollectie aan de tweedehandsverkoop van die zaak had gegeven, waardoor ik een vrijwel complete serie aantrof. Waar ik altijd op let, is of de omslag nog netjes is. Dat is voor mij altijd een belangrijk koopcriterium.
Aan die delen op Numeri weet ik wel te komen als het moet, maar ik twijfel of ik die wel de moeite waard vind. (Per slot van rekening neemt ieder boek ruimte in.) Die op de Psalmen zou nog interessant kunnen zijn.

[Aad]

Heb je de hele serie compleet? Ik ben nog op zoek naar heel wat delen, maar ze zijn heel moeilijk te vinden. Ik heb wat adresjes waar ik af en toe kijk, maar sommigen zijn toch echt heel moeilijk te vinden. Ik heb er ook een stel dubbel, omdat ik in de winkel dacht dat ik dat deel nog niet had.

Ik heb ze bijna compleet.
Alleen de delen op Numeri en deel 1 en 2 op de Psalmen heb ik niet.
Het is kort geleden dat ik ze bijna compleet heb. Ik had enorme mazzel dat een predikant net zijn boekencollectie aan de tweedehandsverkoop van die zaak had gegeven, waardoor ik een vrijwel complete serie aantrof. Waar ik altijd op let, is of de omslag nog netjes is. Dat is voor mij altijd een belangrijk koopcriterium.
Aan die delen op Numeri weet ik wel te komen als het moet, maar ik twijfel of ik die wel de moeite waard vind. (Per slot van rekening neemt ieder boek ruimte in.) Die op de Psalmen zou nog interessant kunnen zijn.

We raken misschien wat off-topic, maar Numeri deel 2 heb ik dubbel, (nog in het plastic) mag je zo hebben. Van psalmen heb ik deel 1, 2 en 3 wel, maar niet dubbel.

[Boekenlezer]

Over deze serie ben ik ook zeer te spreken. Alleen zijn niet alle auteurs even Bijbelgetrouw. Delen van Leviticus heb ik nog niet, en van Deuteronomium heb ik maar 3 van de 4 delen, dus over die delen van de serie kan ik me niet echt uitspreken. Maar de serie zelf is echt aan te bevelen. (Alleen bijna nergens meer te krijgen)

Waar ik de laatste tijd af en toe ook eens wat in lees/bestudeer, zijn de Oudtestamentische voordrachten van B. Holwerda. Zoals je zegt, de POT-auteurs zijn niet allemaal even schriftgetrouw, en de stank van de ontbinding komt je dan ook wel eens in je neus bij het lezen van sommige becommentariëringen (schriftkritiek!). Maar bij Holwerda heb je dat nooit. Integendeel, die is uitermate verfrissend om te lezen! Die heeft het gezag van de Schrift erg hoog. En hij is enorm leerzaam om te lezen. Geweldig inzichtgevend, en de bijbel gaat dan echt voor je open als een levensgeur ten leven. Niks geen geknabbel aan de bijbel om die uiteen te doen brokkelen, maar precies het tegenovergestelde: hij toont de eenheid ervan aan en bekrachtigt die.
De studiebijbel van CvB is ook wel bijbelgetrouw, maar blijft soms wat te veel op de vlakte. Dat constateerde ik toen ik eens keek bij de uitleg van Genesis 17. Dan steekt B. Holwerda toch duidelijk dieper. Zoals ik niet zonder J. van Bruggen zou willen m.b.t. het Nieuwe Testament, zo zou ik het niet graag zonder B. Holwerda doen m.b.t. het Oude Testament.

[Divrei Shmuel]

Ik zou het commentaar van Rasji eens lezen, dit zit incluis de vertaling van Torah door Opperrabbijn A.S. Onderwijzer, wat mij betreft de zuiverste vertaling in het Nederlands van de 5 boeken van Mozes ooit.

Sam

[aartje]

Hé, waarom lees ik nergens de naam C.H. Mackintosh? Deze Engelse 'theoloog' heeft over de boeken van Mozes een vijftal commentaren geschreven en zijn heel nuttig om te lezen.

Aantekeningen op Genesis
Aantekeningen op Exodus
enz.