Knielen op een bed violen

[RECI-TATIVO]

Les 1 in de literatuur-analyse: een roman is niet gelijk aan een autobiografie; de vertelinstantie en/of protagonisten nooit gelijkstellen aan de auteur.

[Stefanus]

@Raido:

don't mess with the matrix

@Recitativo
mmh, volgens mij geeft Siebeleink in zijn gesprek met Knevel duidelijk aan dat het autobiografische elementen bezit...

[leclerc]

http://www.netwerk.tv/index.jsp?p=items&r=netwerk&a=204972

Gisteren was hij in NETWERK. indrukwekkend

[RECI-TATIVO]

@Recitativo
mmh, volgens mij geeft Siebeleink in zijn gesprek met Knevel duidelijk aan dat het autobiografische elementen bezit...

Dan nog geldt altijd dat zolang het geen echte autobiografie is je voorzichtig moet zijn met projecties vanuit het boek op de werkelijkheid van het leven van de auteur. Een roman is fictie, een heel andere wereld, het eigen leven kan weliswaar als inspiratiebron dienen, maar zelfs als de auteur dicht bij zijn eigen leven blijft is het nog altijd een geconstrueerde en gestiliseerde werkelijkheid.

[cire]

Ik vond het ook een indrukwekkend boek. Zeker in combinaties met de interviews met Siebelink die ik heb gezien...

RECI-TAVIVO heeft vast gelijk dat het een geconstrueerde werkelijkheid is. Toch, als ik die interviews meeneem, heb ik toch wel de neiging om het boek een hoog waarheidsgehalte toe te dichten. Ookal zijn allerlei zaken niet helemaal letterlijk zo gegaan.

Zo geeft Siebelink aan dat het gedeelte rondom het sterven zo is gebeurd. De 'bezoekers' stonden om z'n vader heen, terwijl zijn eigen familie een kamer verderop zat. Verbijsterend...

[Stefanus]

Dan nog geldt altijd dat zolang het geen echte autobiografie is je voorzichtig moet zijn met projecties vanuit het boek op de werkelijkheid van het leven van de auteur. Een roman is fictie, een heel andere wereld, het eigen leven kan weliswaar als inspiratiebron dienen, maar zelfs als de auteur dicht bij zijn eigen leven blijft is het nog altijd een geconstrueerde en gestiliseerde werkelijkheid.

ja je opmerking is op zich waardevol voor de discussie over literatuur, maar volgens mij is het in dit geval wel duidelijk dat het boek autobiografisch is (wat de auteur zelf toegeeft); niet in elk detail, want dan is het eigenlijk geen roman meer te noemen, maar de opmerking dat het boek autobiografisch is, is natuurlijk niet verkeerd...
groet'n

[RECI-TATIVO]

Wanneer een auteur toegeeft dat er autobiografische elementen verwerkt zijn in zijn verhaal ben ik de laatste om dat niet serieus te nemen, Siebelink is daar heel expliciet in. Maar zolang hij niet tot in detail aangeeft welke elementen geheel volgens de werkelijkheid zijn en welke zijn ontsproten aan zijn artistieke geest zou ik heel voorzichtig zijn. Een roman is een universum op zich en die is fictief. Ik vergelijk het altijd met een vaas (de werkelijkheid), die gooi je op de grond en vervolgens lijm je hem in elkaar (fictieve werkelijkheid van de roman). Zelfs als de auteur alle stukjes gebruikt heb je nooit meer dezelfde vaas. Maar een auteur is ook vrij om niet alle stukjes te lijmen, stukjes die elders passen daar in te lijmen, de vaas in een andere kleur te glazuren enz.

Dit alles doet niets af aan de literaire kwaliteiten van het boek, want schrijven kan Siebelink. Ik vind die autobiografische discussie ook niet zo interessant, het gaat om de roman op zich.

[Technico]

Ik vind die autobiografische discussie ook niet zo interessant, het gaat om de roman op zich.

Ik vind die discussie juist wel interessant. Als je kijkt hoeveel reacties het boek losmaakt in Nederland.
Ik vraag me juist af hoe misleidend de roman is omdat het mensen helemaal meesleept en onthutst achterlaat. In hoeverre is dat gerechtvaardigd? Aan de ene kant maakt dat niet uit omdat het een roman is. Maar aan de andere kant zie ik dat veel mensen toch de realiteit baseren op wat Siebelink in zijn roman geschreven heeft, terwijl dat mijns inziens niet mag.

[Klaas]

Een roman is een universum op zich en die is fictief. Ik vergelijk het altijd met een vaas (de werkelijkheid), die gooi je op de grond en vervolgens lijm je hem in elkaar (fictieve werkelijkheid van de roman). Zelfs als de auteur alle stukjes gebruikt heb je nooit meer dezelfde vaas. Maar een auteur is ook vrij om niet alle stukjes te lijmen, stukjes die elders passen daar in te lijmen, de vaas in een andere kleur te glazuren enz.

Uiteraard is een kunstenaar daar vrij in. Als hij echter, staande bij zijn gereconstrueerde, rood geglazuurde vaas, wijst op het blauwe origineel als zijnde de inspiratiebron, dan is de vraag hoe het kunstwerk zich verhoudt tot het origineel m.i. wel degelijk uiterst legitiem. Niet om daarmee de maatlat van de werkelijkheid langs het kunstwerk te leggen, maar om het kunstwerk (en de kunstenaar) beter te begrijpen.

[scape]

Ik vind die autobiografische discussie ook niet zo interessant, het gaat om de roman op zich.

Ik vind die discussie juist wel interessant. Als je kijkt hoeveel reacties het boek losmaakt in Nederland.
Ik vraag me juist af hoe misleidend de roman is omdat het mensen helemaal meesleept en onthutst achterlaat. In hoeverre is dat gerechtvaardigd? Aan de ene kant maakt dat niet uit omdat het een roman is. Maar aan de andere kant zie ik dat veel mensen toch de realiteit baseren op wat Siebelink in zijn roman geschreven heeft, terwijl dat mijns inziens niet mag.

Misschien dat mensen herkenning hebben, zich ermee identificeren? Of een honger naar een nationale clavinistische identiteit / verleden. . . . een verband met de populariteit van een schrijver als Geert Mak? Wie is die Nederlander? In mijn achterhoofd zit altijd de gedachte dat er in de vorige eeuw zoveel overboord is gekieperd . . . .

scape

[RECI-TATIVO]

Ik vind die autobiografische discussie ook niet zo interessant, het gaat om de roman op zich.

Ik vind die discussie juist wel interessant. Als je kijkt hoeveel reacties het boek losmaakt in Nederland.
Ik vraag me juist af hoe misleidend de roman is omdat het mensen helemaal meesleept en onthutst achterlaat. In hoeverre is dat gerechtvaardigd? Aan de ene kant maakt dat niet uit omdat het een roman is. Maar aan de andere kant zie ik dat veel mensen toch de realiteit baseren op wat Siebelink in zijn roman geschreven heeft, terwijl dat mijns inziens niet mag.

Laat ik beter formuleren wat ik bedoelde. De discussie vind ik wel interessant, maar tot op zekere hoogte. Zodra de discussie daarover een doel op zich wordt en de aandacht het meest gaat liggen bij de auteur en diens biografie en het werk hieraan ondergeschikt wordt gemaakt, dan vind ik dat er sprake is van verkeerde prioriteitstelling. Bepaalde stromingen in de literatuurwetenschap verzetten zich hier ook heftig tegen, denk maar aan de close reading methodes etc.

Is een kunstenaar verantwoordelijk voor het effect dat zijn kunstwerk bij de lezer achterlaat? Dat is een interessante vraag die je niet gemakkelijk kunt beantwoorden. Ik zou gaan voor een 'ja' en een 'nee'. Oproepen tot haat, seksueel geweld e.d. is afkeurenswaardig, tegelijk vind ik dat er een zekere mate van artistieke vrijheid moet zijn. In principe kan zelfs een onschuldig kinderboek een gek aanzetten tot de meest dwaze dingen. Daar ligt dus een spanningsveld.

[RECI-TATIVO]

Een roman is een universum op zich en die is fictief. Ik vergelijk het altijd met een vaas (de werkelijkheid), die gooi je op de grond en vervolgens lijm je hem in elkaar (fictieve werkelijkheid van de roman). Zelfs als de auteur alle stukjes gebruikt heb je nooit meer dezelfde vaas. Maar een auteur is ook vrij om niet alle stukjes te lijmen, stukjes die elders passen daar in te lijmen, de vaas in een andere kleur te glazuren enz.

Uiteraard is een kunstenaar daar vrij in. Als hij echter, staande bij zijn gereconstrueerde, rood geglazuurde vaas, wijst op het blauwe origineel als zijnde de inspiratiebron, dan is de vraag hoe het kunstwerk zich verhoudt tot het origineel m.i. wel degelijk uiterst legitiem. Niet om daarmee de maatlat van de werkelijkheid langs het kunstwerk te leggen, maar om het kunstwerk (en de kunstenaar) beter te begrijpen.

Mee eens. Het zou onnatuurlijk zijn om het niet te doen, als die informatie daar is, waarom niet. Maar dat dan wel met mate. Overigens kun je dat nooit helemaal achterhalen natuurlijk, dat moet je wat mij betreft ook helemaal niet willen.

[Maria_00]

Ik vond het echt een schitterend boek, in een paar dagen uitgelezen.

Wat ik wel vind is dat Siebelink de oefenaars of wat het ook mogen zijn, erg negatief, misschien wel te, afschilderd. Je krijgt als vanzelf een afkeer van ze.
Het zou best kunnen zijn dat Siebelink overdreven heeft, ik houd het zeker niet voor onmogelijk.
Ik heb niet gehuild, ik huil nooit bij boeken. Maar bij de scene dat Hans Jozef te lijf gaat, werd ik toch wel soortement geemotioneerd.
En misschien weet iemand waarom Siebelink nu die hospita in het verhaal heeft gezet, zij speelt immers verder in het boek nergens meer een rol?!

[Technico]

Ik zie niet echt in waarom ze verder in het boek terug zou moeten komen. Ze speelt een rol op het moment dat Hans in Den Haag werkt. En wat mij betreft is haar invloed op Hans niet te verwaarlozen.

Het lijkt me aannemelijk dat het een biografische factor is die Siebelink op deze wijze vorm heeft gegeven.

[Nol]

Misschien dat mensen herkenning hebben, zich ermee identificeren? Of een honger naar een nationale clavinistische identiteit / verleden. . . . een verband met de populariteit van een schrijver als Geert Mak? Wie is die Nederlander? In mijn achterhoofd zit altijd de gedachte dat er in de vorige eeuw zoveel overboord is gekieperd . . . .

scape

Ik denk ook dat de mensen zoeken naar wie de nederlander, wie zij zijn. Ik vrees alleen dat een grote groep lezers, van siebelinks generatie, mensen die in hun leven afscheid genomen hebben van het gereformeerde denken, in zo'n boek een soort bevestiging zoeken. Een bevestiging dat het gereformeerde denken leidt tot godsdienstwaanzin.

Ik ben eergister in het boek begonnen en heb het nog lang niet uit. Ik hoop dat het boek uiteindelijk die hierboven beschreven groep achterlaat met de nuancering dat dit een ontzettende uitwas is en dat ze iets zullen zien van het ware karakter van God. Dus geen bevestiging van het stereotyp waar ze naar zoeken, maar juist een herontdekking van de kracht van het geloof!