HOMEOPATHIE
Homeopathie is één van de meest gebruikte, en tegelijk één van de meest bestreden alternatieve genezingsmethodes bij bijbelgetrouwe christenen. Er is veel verwarring en onwetendheid over de achtergronden, denk- en werkwijze van deze "natuurlijke" behandelmethode, die we zeker niet moeten verwarren met natuurgeneeswijzen als fytotherapie en kruidengeneeskunde. We willen in dit artikel enkele hoofdprincipes bespreken en waarschuwen tegen de occulte invloeden, waarmee het gedachtegoed van de homeopathie doortrokken is.
Het natuurfilosofisch uitgangspunt
De "geestelijke vader" van de natuurfilosofische geneesmethodes is Hippocrates (ca. 400 v.Chr.) De mens wordt gezien als onderdeel van het grote heelal, de macrokosmos, die in stand gehouden wordt door een oerkracht of oerenergie. De zieke mens, die als een totaliteit gezien moet worden, is ziek door een disbalans met kosmische invloeden en krachten. Let wel: het gaat hier niet alleen om fysische, maar zeker ook om geestelijke krachten. Van Hippocrates is dan ook de uitspraak: Geen arts kan zonder astrologie. Bijna 2000 jaar later treffen we bij Paracelsus (ong.1500 na Chr.) deze gedachten ook aan. Ook hij heeft zijn geneeskunde verweven met magie, astrologie en genezingsmagnetisme. Het ontstaan van de homeopathie als een systematische methode dateert van 1796 als Samuël Hahneman zijn bevindingen publiceert. Hahneman, een overtuigt occultist (spiritist, vrijmetselaar) geïnspireerd door Confucius, Hippocrates en Paracelsus, blies één van de grootste kosmische wetmatigheden nieuw leven in: nl. Similia Similibus curentur - Het gelijke wordt door het gelijke genezen.
Homeopathie is dus een geneeswijze, die een zieke behandelt met een middel, dat bij de gezonde mens verschijnselen opwekt, die zouden gelijken op die van het ziektebeeld. Dit gelijksoortigheidbeginsel werd ook al in de medische culturen van Tibet, China en Arabië toegepast. Hahneman past deze vermeende wetmatigheid toe op vele stoffen, o.a. metalen. Deze zouden bij toediening karakteristieke, lichamelijke en geestelijke symptomen te zien geven. Zo blijkt dat ieder homeopathisch arts deze z.g. Leitsymptomen als uitgangspunt moet nemen voor de keuze van een bepaald middel. Deze leitsymptomen blijken in belangrijke mate overeen te stemmen, met de analogieën welke opgebouwd kunnen worden uit de kosmische oerpatronen.
Volgens dr. E. Rehm, vertegenwoordigt een homeopathisch middel een bepaalde kracht en werkt in op dat gedeelte van de mens, dat de ziel genoemd wordt. Het denken over het wereld- en mensbeeld past zo uitstekend in de New Age-filosofie. Buiten het feit dat het principe van het similia-beginsel nooit wetenschappelijk is aangetoond, net als trouwens de effectiviteit van de homeopathie (dubbelblinde onderzoeken), is deze grondgedachte nergens in de bijbel terug te vinden. De oorsprong van de ziekte is geen kosmische disbalans, maar de zonde. De bijbel leert niet dat we de ziekte met ziekte, en zonde met zonde moeten overwinnen. Dus niet: laten we het kwade doen, opdat het goede eruit voortkomt, maar: overwin het kwade met het goede! Het astrologisch wereldbeeld, waarin alles te zien is als een eenheid, met alleen een verschil in trillingstoestand, waar een homeopaat geneesmiddelen met trillingsgetallen moet toedienen, is al helemaal niet in de bijbel terug te vinden. Wel wordt vermeld dat "de gehele wereld Kosmos) in het boze ligt" (1Joh 5:19). De Heere Jezus noemt Zelf de satan: "De overste van deze wereld" (kosmos), in het Grieks: Kosmokrator = wereldbeheerser Joh.12:31 ; 14:30; 16:11. En Paulus wijst erop dat een christen niet strijdt tegen mensen, maar tegen de wereldheersers van deze eeuw, de boze geesten in de hemelse gewesten.(Ef. 6:12). Ook de astrologische gedachte wordt door de bijbel verworpen.(Jes 47: 13-15; Deut. 4: 19) .
Levenskracht
(uit Homeopathie, een klein beetje zuurdeeg.- door Harry v. Lamoen.) Een van de meest vooraanstaande homeopaten van deze tijd, George Vithoulkas, schrijft in zijn boek: The science of homeopathy: De hedendaagse mens is op zoek naar zijn verloren psychosomatisch evenwicht, opdat hij de confrontatie met deze technologische maatschappij aankan. Volgens Vithoulkas is de homeopathie van onschatbare waarde voor de spirituele "evolutie" van de mensheid en haar gezondheidstoestand. De mens zou op zoek zijn naar een innerlijke zijnstoestand van geluk, die niet afhankelijk is van externe condities. Hij noemt datgene wat zorg draagt voor de gezondheid de Vital Force oftewel de levenskracht. Deze levenskracht, is een kracht in het lichaam, die intelligent is en de macht heeft te regeren over de ontelbare processen die betrokken zijn in zowel de gezonde mens, als de zieke. Het wekt het emotionele leven van een individu, het is de bron van alle gedachten en creativiteit en het is verantwoordelijk voor alle geestelijke inspiratie.
Deze levenskracht vinden we terug bij alle New Age-profeten. Ook de homeopathisch arts J.T. Kent, een volgeling van Hahneman, noemt deze levenskracht: "simple substance" en zegt ervan dat het een creatieve intelligentie is, die alle materie doordringt, en het universum in orde houdt. De homeopathie draagt ertoe bij de hogere centra in de mens open te stellen voor de "geestelijke en hemelse invloeden". Christenen weten wel, wat dit voor invloeden zijn. (toch???!) Samuël Hahneman noemt deze levenskracht: The dynamic plane (het dynamische veld) welke alle lagen van het organisme doordringt, zoals het elektromagnetische veld de materie doordringt. Het is de oorsprong van alle lichaamsactiviteit in zowel gezondheid als ziekte.
Deze levenskracht vinden we in alle occulte filosofieën terug: Prana, bij de Hindoeïsten; Chi bij de Chinezen; en in de moderne natuurkunde als het verenigd veld van de kwantummechanica. Holisme en daarmee holistische geneeswijzen zoals homeopathie, zien de mens als een geïntegreerd geheel, een innerlijke eenheid in geestelijke verbondenheid met al het andere. Zij willen de innerlijke gezondheid herstellen door het activeren van de inwonende levenskracht. De oorzaak van alle ziekten is in laatste instantie echter de zonde, en deze kan slechts in Christus teniet gedaan worden, verlost worden. Dit vindt plaats doordat de "oude mens" sterft. Jezus zegt: Wie zijn leven zal willen behouden, zal het verliezen, en wie zijn leven zal verliezen om Mijnentwil, zal het vinden. Het woord "Leven" wat hier staat is psyche, wat ziel betekent. Het evangelie van Jezus Christus leidt ons tot de kruisdood van onze ziel, de diepste betekenis van zelfverloochening. Voor de New Age is dit een onverteerbaar punt. Zij wil het begrensde bestaan transformeren door juist die "psyche" te wekken en te koesteren. Homeopathie, waarvan het consult alles te maken heeft met een psychoanalyse, is in dit opzicht een verleidelijke vrucht aan de boom van kennis van goed en kwaad: Gij zult als God zijn.
Potentieren
Volgens Hahneman, moet een geneesmiddel kunnen werken op het niveau van de "levenskracht". Om een middel op dit niveau te laten inwerken, moet het gepotentiëerd zijn. Hieronder verstaat men het toevoegen van "energie" aan het geneesmiddel, door bij elke verdunningstrap het middel op een bepaalde manier te schudden, zodat de geneeskrachtige werking toeneemt. Het gaat hierbij niet om een gewone verdunning, maar om een stapsgewijze potentiering (door Hahneman aangeduid met dynamiseren). Met deze woorden benadrukt men dat het bij de verdunning niet om de afname, maar om een toename van de geneeskracht gaat.
Bij een potentiering wordt b.v. één deel van de oertinctuur met 9 (resp. 99 of 49999) delen oplosmiddel geschud. De verdunningsstap van het geneesmiddel wordt aangegeven met de letter D (voor decimaalpotentie 1:10) C (voor centisimaalpotentie 1:100) en LM (voor vijftigduizendste potentie 1:50000). Om een voorbeeld te geven van de hoeveelheid "werkzame" stof zullen we eens beschrijven wat een D11 dosis betekent voor een aspirientje van 0,5 gram. Dit wordt fijn gestampt en vermalen en b.v. vermengt met rietsuiker (oplosmiddel). Stapsgewijs komt men zo tot een dosis van D11, wat voor homeopathische begrippen zeker geen hoge potentie is. Er worden nl. wel potenties van 200 gebruikt! Bij D11 zou het éne aspirientje ruimschoots voldoende zijn voor de gehele Nederlandse bevolking, iedere dag gedurende 30 jaar! Hahneman zelf geloofde dat de meest werkzame potenties in verdunningsstappen van 50000 gezocht moesten worden. Op het laatst liet hij zijn patiënten alleen nog maar ruiken aan een middel!
De homeopaat stoort zich hier niet aan. Het gaat hem n.l. niet om de stoffelijke aanwezigheid, maar om de kosmische kracht die vrijgemaakt moet worden. Door het potentiëren wordt volgens de homeopaten materie omgezet in potentie (levenskracht, energie,fluïdum, etc.) Elementair bij dit potentiëren is ook dat men stapsgewijs tot een bepaalde verdunning moet komen. Een stof die zonder tussentrappen gelijk verdund wordt tot b.v. D4 (dus één deel werkzame stof en 10000 delen oplossing) heeft wel een zelfde verdunning, maar geen gelijke potentie. Sommigen achten zelfs het aantal potentiëringsslagen van een bepaalde stap in de verdunning belangrijk: b.v. 100 slagen. In de antroposofie, waarin de homeopathie prima inpasbaar is, koppelt men het verkrijgen van de kosmische krachten aan astrologische overwegingen, zoals de stand van de planeten.
Schwenk (1954) introduceerde het begrip ritmiseren. Hij bouwde de theorieën van de homeopathie uit door te stellen dat de kosmische krachten van planten gemakkelijker vrij te maken zijn, door de plantensappen in beweging te brengen, door ze op specifieke wijze te schudden op verschillende tijden. Naast verhitten en afkoelen van de plantensappen worden deze dan zonder alcohol als conserveringsmiddel bewaard.
In de biologisch dynamische landbouw, volgens antroposofische beginselen, moeten zelfs plantendelen met gepotentiëerde metaalzouten begoten worden, zodat de kosmische krachten in het metaal, na 3 jaar op die grond met eerstgenoemde planten bemestte zijn, in de planten samengesmolten zijn. Zo`n preparaat heet b.v. aurum per hypericum, dat wil zeggen: goud door St Janskruid; of ferrum per urticam: ijzer door brandnetel. Dit alles heet het vegetabiliseren van metalen.
Samenvattend kunnen we stellen dat de ziekte volgens de homeopaten net als leven in eerste instantie, een dynamisch energetisch proces is en niet een materieel. Men stelt dat de mens ziek is door een defecte energiestroom. Het is duidelijk dat de homeopathie met haar gepotentiëerde middelen een energetische methode is.
Ook is duidelijk vanuit een bijbelse visie, dat het woord energie hier staat voor een geestelijke kracht.(geen fysische kracht). Wij als christenen geloven ook vanuit de bijbel dat de mens onder invloed van geestelijke machten en krachten staat, en zelf ook geestelijk is. Doch geesten moeten getoetst worden (1Joh. 4:1). Alleen God is de Gever en Instandhouder van alle leven (1Tim 4: 10). Hij staat boven Zijn schepping. De invloed van geestelijke krachten op het leven van de mens is niet een zich geestelijk openstellen voor geestelijke krachten achter planten of metalen of planeten. Een christen kent geen oerkracht of energie. Onze enige geestelijke kracht en "inspiratiebron" is Christus. 1Cor. 1:24: Wij prediken Christus, de kracht Gods, en de Wijsheid Gods.
Ziekte is geen disharmonie met de kosmos (die trouwens in de boze ligt 1Joh. 5:19). Ziekte heeft een bovennatuurlijke oplossing gekregen, een Goddelijke, geestelijke oplossing: Het kruis van Christus (1Cor. 1: 23). Geen geestelijke oplossing in de homeopathie, maar uit Hem is het, dat gij in Christus Jezus zijt, die ons van God geworden is wijsheid, rechtvaardigheid, heiliging en verlossing.(vs 30). Goede geestelijke invalskrachten op de gezondheid van de mens is niet "gepotentiëerde kosmos", maar dat zijn: gebeden (Jac 5:16), Heilige Geest (1 Thes. 1:5) en Evangelie (Rom 1:16). Als we dan met Christus afgestorven zijn aan de wereldgeesten, bedenkt dan de dingen die boven zijn, waar Christus is, want ons leven is verborgen met Christus in God.(Col.3)
De miasma-theorie
Aanvankelijk wist Hahneman geen raad met de tegenvallende resultaten van zijn remedie. Hij zag dat de gezondheidstoestand vaak eerder verslechterde. In plaats van dit te wijten aan de verkeerde ideeën van het gelijksoortigheidprincipe, ontweek hij dit door de theorie van de miasma`s, hetgeen wil zeggen, dat er in de mens veelal een overgeërfde predispositie voor bepaalde ziektes aanwezig is, die dan chronische ziektes moeten verklaren. Hahneman "ontdekte" 3 van dergelijke miasma`s, te weten:
1. psora, dit is schurft.
2. syfilis.
3. sycosis, b.v. wratten
Hieruit zouden alle ziektes kunnen voortkomen. De graad van chronische zwakheid van het afweermechanisme zou een direct gevolg zijn van de miasmatische invloed. Al gauw bleek dat ook dit geen afdoende soulaas bood voor de praktijk, waardoor vele homeopaten hun vak opgaven. (Harry v. Lamoen)
Nog zijn er over de gehele wereld, m.n. in India en Argentinië veel homeopaten, die met dit diathese- of miasma model werken. Een feit is echter dat de symptomenverzameling die Hahneman opstelde nog heden ten dage algemeen gebruikt wordt. Ook worden er bruggen geslagen vanuit het miasmatische model van Hahneman naar het begrip tridosha`s in de Ayurvedische boeken van het Hindoeïsme. (B.Bhattacharya 1980). De bekende Zwitserse homeopaat A.Vogel zegt dat de werking van hoge potenties van geestelijke aard is, en dat de beste verklaring volgens hem de Hindoeïstische Sankhya-filosofie is.
Integratie-pogingen
Sinds Hahneman wordt er steeds gezocht naar integratiewegen om te komen binnen de "reguliere" geneeskunde. De belangrijkste zijn: Het fysisch duiden van de werking van de homeopathie, terwijl het toch voor iedere homeopaat duidelijk geestelijk werkt.
De Weense homeopathische school, o.l.v. M. Dorsci beweerde b.v. dat het zou gaan om overdracht en informatie van de uitgangsstof op het oplosmiddel. Bij het potentiëren, zou die overdracht dan plaats vinden. Ook F.A. Popp, die een artikel schreef getiteld: Homeopathie aus physikalischer Sicht, waarin hij over bepaalde trillingen van waterstofbruggen in de watermatrix spreekt, moet zelf toegeven dat het bewijs niet echt geleverd is.
Volgens dr.Herwig Kunze, een ex-homeopathisch arts, die na zijn wedergeboorte/bekering de homeopathie is gaan bestrijden, is het opvallend dat geen van de schrijvers echt ingaat om een verklaring van het schudproces te geven. Zie voor verdere voorbeelden en argumenten het boekje: Homeopathie, een christelijke geneeswijze?
Andere verklaringen die gegeven worden spreken erover dat de homeopathie zou werken op het immuunsysteem van de mens, en dat toedienen van homeopathische verdunningen, een soort immuniteitsreactie zou zijn. Deze theorie bouwde Hahneman op basis van een proefschrift van Cullens over deze reacties en op een proef met kinine op zichzelf. Hij ging echter fout in twee zaken: Bij Cullens ging het om de beschrijving van vergiftigingsverschijnselen, veroorzaakt door overdosering. Deze staan in geen enkele vergelijking met de homeopathische verdunningen. Deze vergiftigingsverschijnselen mogen niet vergeleken worden met de algemene reactie, waarvan Hahneman zelf een voorbeeld gaf met kinine.
Ten tweede zijn de onderzoeksresultaten van Hahneman nooit reproduceerbaar geweest. Volgens dr.S.Pfeiffer waren de verschijnselen bij Hahneman alleen te verklaren, als hij als jongeman vroeger wel eens in aanraking met kinine gekomen was.
Ook de kwantum mechanica en het denken van F. Capra en Shelldrake moeten oplossingen bieden voor de verklaringen en werkwijzen van de homeopathiepraktijken. Een ieder die het wereldbeeld en mensbeeld van deze New Age-auteurs kent, moet tot de conclusie komen dat ook zij hun theorieën bouwen op onbijbelse vooronderstellingen.
Nog duidelijkere antichristelijke verklaringen en integratiewegen van de homeopathie werden gezocht in tal van Hindoeïstische en Taoïstische denkwijzen. In het blad Integraal (eind 1989) worden deze vermeld. Hieronder een artikel over de wet van de gelijksoortigheid in de analytische psychologie door E.C. Whitmont, waarin een brug geslagen wordt van de interpretatie van Jung in de zgn. "archetypen" en zijn leer van het "onderbewuste" naar een passend homeopathisch middel, dat op psychisch niveau moet werken als een similium, dus een soort corrigerend krachtenveld.
Ondanks al deze verwoede pogingen om tot wetenschappelijk bewijsmateriaal te komen, b.v. van R. v Wijk in het tijdschrift Integraal, is er, zoals eerder vermeld, geen enkel resultaat bekend van een dubbelblind onderzoek, die de werking van homeopathie ondersteund! Integendeel, bekende onderzoeken in dit verband, (Paul Martini, Ferd. Hoff en Rud. Pirtkien) bewezen dat de oude symptomenverzameling van Hahneman niet de waarde heeft, die men er nu zelfs nog aan toeschrijft.
Door de miasma leer kan een patiënt maar één middel krijgen, wat "laag voor laag" moet doorwerken in het onbijbelse mensbeeld van lichaam en geest. Treffend is daarom de conclusie van Kunze, die opmerkt dat bij nadere beschouwing van de principes en ziekteleer van de homeopathie, dit mensbeeld inhoudt, dat bij het handhaven van de typenleer, er slechts één juist middel is, wat bij de totale mens naar lichaam en geest door kan werken. Er zijn ongeveer 2000 beschikbare middelen die telkens naar 500 tot 2000 symptomen zijn ingedeeld, hetgeen betekent dat er ong. 4 miljoen combinaties gemaakt kunnen worden waarvan er maar één de goede is! Het is gemakkelijk te doorzien dat dit een zeer subjectieve zaak is. Volgens A.Vogel een intuïtieve zaak, die weinig met wetenschap te maken heeft.
Christelijke homeopathie?
Het zal duidelijk zijn dat de homeopathie niet zo maar een "alternatieve geneeswijze" is. De nieuwste ontwikkeling op het gebied van integratie, is een poging tot een samensmelting, infiltratie met het Bijbelse denken. Men poneert de New-Age stelling dat er neutrale "energie" in de mens is, die positief of negatief aangewend kan worden.
Zo spreken occultisten over witte en zwarte magie. De Bijbel zegt: Welke gemeenschap heeft het licht met de duisternis?(2 Kor. 6:14) Toch beweert men dat een wedergeboren mens deze verkeerde en verboden "krachten", "energie", "magnetisme", "fluïdum", "P.S.I.", enz, enz. in zijn persoon kan neutraliseren, "los maken", om zo deze krachten "positief", aan te wenden.
Christelijke homeopaten, zoals G.Risch en D. Oesch proberen de argwaan weg te nemen door toepassingen van antroposofen en magnetiseren af te wijzen. Maar ook al pendelen ze hun medicijnen niet uit door bio-indicatoren, toch is deze argumentatie slechts een afleidingsmanoeuvre om hun eigen occulte betrokkenheid niet onder ogen te hoeven zien.
Ook zij maken gebruik van "leitsymptomen", de typenleer en gepotentiëerde medicijnen, dus zijn in denken en handelen nauw verweven met het occulte gedachtegoed. Ook zij beschouwen de homeopathie als een geneeswijze voor de gehele mens, waarin volgens genoemde leer ook de psychische en geestelijke tekorten gediagnosticeerd worden. Echter door een andere geest dan Degene die Zich in de bijbel als Gods Geest openbaart…
Laten we zuiver en rein zijn, en geen "compromissen" sluiten. Dit verharden van het hart, want daarin laat het geweten haar stem horen, is voor de christenen het allergrootste gevaar in deze tijd!
De bijbel zegt: Kan uit een zilte bron zoet water voortkomen? (Jac. 3:11,12) Soms worden vermeende resultaten in de homeopathie bereikt door begeleidende maatregelen, zoals niet roken, rust, of stoppen van teveel medicijngebruik. Ook beseffen we dat er veel kwakzalverij en charlatans werkzaam zijn in Nederland. Toch willen we medechristenen ernstig waarschuwen tegen homeopathie. Dit houdt niet in dat alles wat "regulier" gedacht en gedaan wordt als goed bestempeld moet worden. Alles zal bijbels getoetst moeten worden.
Let op, er is een occulte bron en werking mogelijk! Onderschat dat alsjeblieft niet. Iedere gelovige zal zelf voor de Heere de vraag moeten beantwoorden, of men homeopathische middelen mag gebruiken. We kunnen elkaar alleen maar wijzen op de Schrift, waarin o.a. staat: Dat we ons te onthouden hebben van wat door de afgoden bezoedeld is, van hoererij.(Hand.15:20). Dit betekent ook dat wij geen natuurfilosofie moeten aanhangen, maar alleen Christus! Kies dan heden wie/Wie je dienen zult. Om met Harry van Lamoen te spreken; Homeopathie ,een klein beetje zuurdeeg! (1Kor.5:8: Zo dan, laat ons feest houden, niet in den ouden zuurdesem, noch in den zuurdesem der kwaadheid en der boosheid, maar in de ongezuurde broden der oprechtheid en der waarheid.)
Met dank aan dhr. G. Feller
