Welke vertaling is getrouw?

De Archiefkast van het Forum. Oude discussies zijn hier nog eens na te lezen.

Moderator: Moderafo's

Gebruikersavatar
elbert
Moderator
Berichten: 8730
Lid geworden op: 26 mei 2004 13:00

Berichtdoor elbert » 23 mei 2005 07:40

Even een algemene opmerking in mijn hoedanigheid als moderator: ik zie in de discussie naast de zakelijke argumentatie ook een aantal persoonlijke opmerkingen waarvan er sommige onder de gordel zijn. Laat die persoonlijke opmerkingen liefst achterwege en beperk jullie tot de argumentatie. Dat komt niet alleen de sfeer ten goede, maar ook de helderheid van jullie betoog.
Laat de woorden van mijn mond en de overdenking van mijn hart welgevallig zijn voor Uw aangezicht, HEERE, mijn rots en mijn Verlosser! (Ps. 19:15)

Gebruikersavatar
Boekenlezer
Generaal
Generaal
Berichten: 6378
Lid geworden op: 10 jan 2004 21:00
Locatie: Nel centro di Olanda

Berichtdoor Boekenlezer » 23 mei 2005 08:01

broeloe schreef:Het doel wat de vertalers van de SVV voor ogen hadden was:
Een zo getrouw mogelijke vertaling weergeven van de Griekse en Hebreeuwse tekst.
Het doel van de nieuwe vertalers is: De bijbel zoveel mogelijk laten aansluiten op de hedendaagse taal en denkbeelden.

Ik denk dat het doel van de nieuwe vertalers niet zo wezenlijk verschilt van het doel van de statenvertalers. Trouw aan de grondtekten was voor de NBV-vertalers evenzeer een uitgangspunt.

broeloe schreef:Bovendien is met de nieuwe vertalingen de kracht uit het woord gehaald, oftewel: laten we het zo genuanceerd mogelijk opschrijven om geen mensen te kwetsen.

Misschien is dat waar voor Het Boek. Die komt dacht ik uit evangelische hoek, en daar schijnen ze nog wel eens moeite te hebben met een toornende God.
Maar Het Boek staat bij mij ook niet erg hoog aangeschreven. Bij vrijwel alle theologen niet.

broeloe schreef:Voorbeeld:

SVV
Johannes 1:1 In den beginne was het Woord, en het Woord was bij God, en het Woord was God.

HET BOEK
Johannes 1:1 In het allereerste begin was Christus er al. Hij was bij God en was Zèlf God.

Bij de eerste tekst heb ik de gedachte:
"Het is zo als het er staat"

Ik heb daarbij zoiets van: dat is ouderwets Nederlands. En daar zie ik het nut niet zo van in.
Maar het is wel goed vertaald naar dat oudere Nederlands, dat wel.
Maar in de NBV is 'ie naar echt Nederlands van vandaag vertaald, zonder dat daar ook maar iets op aan te merken valt: In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God.
Daarom is de vertaling van dat vers in de NBV voor vandaag een betere vertaling.

jas schreef:Bij de tweede tekst heb ik het gevoel van:
"Hierover valt te discusseren"

Het is duidelijk een interpretatie. Ik denk geen foute interpretatie. Maar zo'n interpretatie op zichzelf kan wel als nadeel hebben dat andere aspecten die wel in de oorspronkelijke tekst zitten onzichtbaar geworden zijn.

broeloe schreef:Het is meer de "Jan-Peter Balkenende taal :mrgreen:" geworden zonder gezag of inhoud.

Dat is wel weer erg subjectief van jou.
Feit is namelijk, dat bepaalde bewoordingen in een vertrouwde vertaling in de loop van de tijd een gevoelswaarde kunnen krijgen die in de oorspronkelijke tekst die gevoelswaarde niet had. Bijvoorbeeld: 'zich bekeren' klinkt in onze oren als een exclusief religieuze (christelijke) term. Vertaalt men dan 'sjuv' (hebr.) plotseling met 'zich omkeren' (van richting), dan klinkt dat niet meer exclusief religieus, en dan denkt men dat dat verlies is. Dat is echter niet zo, want in de oorspronkelijke taal had het ook niet zo'n specifiek religieuze status.
Voor onze taal geldt dan: 'zich bekeren' had in de tijd dat de statenvertalers dat woord kozen een gewone seculiere betekenis zonder religieuze bijklank. Het kreeg er een religieuze toepassing bij. Maar in de gewone spreektaal ging dat woord verdwijnen, terwijl het in de kerktaal behouden bleef. Daardoor kreeg het die exclusief religieuze klank.
Of 'Heer' in plaats van 'Heere' in de vertaling, ook zo'n punt waar men ongelofelijk over kan vallen. Kijk je naar het Griekse woord 'kurios', dan kom je er al gauw achter dat een dergelijke discussie helemaal nergens over gaat en in feite volstrekt ridicuul is.
Doet aan de gehele wapenrusting Gods, opdat gij kunt staan tegen de listige omleidingen des duivels. (Efeziërs 6:11)

Gebruikersavatar
Klaas
Kolonel
Kolonel
Berichten: 3348
Lid geworden op: 11 sep 2002 08:50

Berichtdoor Klaas » 23 mei 2005 08:27

SVV
Johannes 1:1 In den beginne was het Woord, en het Woord was bij God, en het Woord was God.

HET BOEK
Johannes 1:1 In het allereerste begin was Christus er al. Hij was bij God en was Zèlf God.

Bij de eerste tekst heb ik de gedachte:
"Het is zo als het er staat"

Bij de tweede tekst heb ik het gevoel van:
"Hierover valt te discusseren"


Nergens om, maar Het Boek is ook geen vertaling (staat daarover ook niet iets in de inleiding?). Ik houd het altijd maar op een benadering ;-)

Klaas
the words are what you trusted
but the eyes have final say
now you still got the devil left to pay

Carlo
Verkenner
Verkenner
Berichten: 40
Lid geworden op: 11 sep 2002 07:48

Berichtdoor Carlo » 23 mei 2005 09:19

Jas:
Ja ik ben hier wel in meer dingen de enige. Ik ben ook zowat de enige die hier nog voor de oude gereformeerde waarheid opkomt en dat hoop ik ook mijn hele leven te mogen blijven doen. Daarom verwerp ik met van der Groe al het zgn. licht wat men tegenwoordig heeft en wat niet overeenkomt met die oude beproefde waarheid. En daar heb ik in elk geval geen andere vertaling dan de SV voor nodig.


dat is een nogal boute stellingname: ik heb de waarheid en een ander met een afwijkende mening wijkt van deze waarheid af..... net alsof tegenwoordig niemand meer van de H. Geest nieuw licht krijgt over bepaalde zaken... tuurlijk hebben we veel aan de erfenis van de vaderen, maar je moet gewoon accepteren dat een taal veranderd! Wij spreken nu niet meer oud-Nederlands. De SVV is een getrouwe vertaling, echter gemaakt met de kennis van de oude talen van toen, dus van 400 jaar geleden... om dan te zeggen dat een vertaling onfeilbaar is, dan voel je gewoon dat niet KAN!

Paulus zegt: Beproeft alle dingen en behoud het goede! Dus niet klakkeloos al het nieuwe overnemen, maar er wel voor OPEN staan! Niet verstard en koud vasthouden aan traditities om de tradities, maar juist omdat bepaalde tradities waardenvol zijn! Maar Gods Woord moet verstaanbaar zijn in de taal van nu! Geen Jip-en-Janneketaal, maar ook geen Middeleeuws Nederlands....
----Kijk vooruit voordat je eeuwig achteruit moet kijken---

Gebruikersavatar
Optimatus
Maarschalk
Maarschalk
Berichten: 11377
Lid geworden op: 28 feb 2004 02:07
Locatie: Berkenwoude
Contacteer:

Berichtdoor Optimatus » 23 mei 2005 09:36

Je kunt Jas een heleboel verwijten, maar hij heeft wel een groot aantal vertalingen thuis in de boekenkast staan, dus helemaal ononderlegd is hij zeker niet.
Ceterum censeo imperium putinis delendum esse.

Gebruikersavatar
jas
Generaal
Generaal
Berichten: 5439
Lid geworden op: 12 jun 2004 23:16
Locatie: rotterdam
Contacteer:

Berichtdoor jas » 23 mei 2005 12:17

joepie schreef:Ik denk dat ook de SV de Bijbel heeft vertaald in de taal die toen gesproken werd. Want dat was toch gewoon de spreek en lees taal.

Dat is een misvatting. De taal van de SV is nooit spreektaal geweest. Wel heeft de SV een behoorlijke aanzet gegeven tot wijzigingen die van lieverlee in de spreektaal zijn doorgevoerd. Het is dus net andersom gegaan dan dat jij zegt.
En Thomas antwoordde en zeide tot Hem: Mijn Heere en mijn God! (Joh. 20:28 )

André

Berichtdoor André » 23 mei 2005 12:31

Mm pa vertelde me gisteren nog dat zijn moeder (geboren 1906) zich in haar jeugd al irriteerde aan het ouderwetse taalgebruik uit de SV :shock:
(t Zal dan ook wel in mijn genen zitten 8) )

Gebruikersavatar
jas
Generaal
Generaal
Berichten: 5439
Lid geworden op: 12 jun 2004 23:16
Locatie: rotterdam
Contacteer:

Berichtdoor jas » 23 mei 2005 14:08

André schreef:Mm pa vertelde me gisteren nog dat zijn moeder (geboren 1906) zich in haar jeugd al irriteerde aan het ouderwetse taalgebruik uit de SV :shock:
(t Zal dan ook wel in mijn genen zitten 8) )

Dat is correct wat je zegt. En zelfs lang daarvoor al werd zo niet gesproken. Ook in de tijd waarin de SV het licht zag, sprak men zo niet. Daarom wordt de SV wel nederhebreeuws genoemd, vanwege het aan de nederlandse taal oneigenlijke karakter, wat toch zo vreselijk veel impact op de ontwikkeling van onze taal gehad heeft.
En Thomas antwoordde en zeide tot Hem: Mijn Heere en mijn God! (Joh. 20:28 )

Gebruikersavatar
jas
Generaal
Generaal
Berichten: 5439
Lid geworden op: 12 jun 2004 23:16
Locatie: rotterdam
Contacteer:

Berichtdoor jas » 23 mei 2005 14:10

Boekenlezer schreef:Vandaag zal ik niet zo heel veel tijd hebben, en vanaf vanmiddag denk ik dat ik voorlopig even niet op Refoweb zal zijn voor een aantal dagen. Dit i.v.m. een ziekenhuisopname. ('t Gaat gelukkig niet om iets ernstigs. Integendeel, als ik er niks aan zou laten doen, zou ik er niet minder oud om worden. Maar ik laat er toch liever iets aan doen. Als alles goed gaat mag ik vanavond al weer naar huis.)
Ik wou eens een balans opmaken van wat we tot nu toe bediscussieerd hebben, tussen jas en mij.
- Dat jas verzot is op de SV, dat mag van mij, en dat heb ik ook geprobeerd duidelijk te maken. Ik doe dat echter wel op een manier die bij mijn denken past, en ik merk dat jas mij dat niet in dank afneemt.
- Jas komt wel eens op mij over alsof hij een wat geringe interesse heeft in wat objectief waar is, en meer geïnteresseerd is in wat hij zelf denkt. Dat gevoel krijg ik als ik zie op wat voor starre manier hij zijn mening verdedigt. Van de bescheidenheid dat hij een gewoon mens is die misvattingen kan hebben, en dat het daarom gezond is een open houding naar de externe realiteit te hebben, merk ik weinig. Ik bespeur ook weinig brongerichtheid, iets waar ik zo sterk aan hecht, d.i.: zo oorspronkelijk mogelijke bronnen hanteren (bijv. de grondteksten, zo direct en radicaal mogelijk vanuit de Bijbel zelf denken) en dat op een zo objectief mogelijke wijze hanteren.
- Hoe bepaalde zaken overkomen, daar lijkt hij ook weinig notie van te hebben. Ik betwijfel ook of hem dat interesseert. (Samenhang met het bovenstaande punt?) Als ik vertel hoe bepaalde zaken op mij overkomen, dan doet hij dat nogal eens af als onzin en leugen.
- Ik merk dat wanneer ik gewoon normale dingen zeg in deze discussie, dat op een heel verkeerde manier door jas wordt opgepakt, en dat hij er dingen in hoort die ik absoluut niet bedoel. Ik constateer bij hem een (allergische) overgevoeligheid in zijn wijze van reageren. Een treffend voorbeeld daarvan is toen ik zei dat ik het interessant vind om op een wat dieper niveau te kunnen kijken.

Dan nog even een paar detailreacties:

jas schreef:
jas schreef:...Ah, maar misschien heb je wel gelijk. Misschien is het wel zo dat je verstand je naar een dieper niveau brengt, en dat de Geest mij naar een hoger niveau brengt. Dat zou zomaar kunnen.
Wat is er blasfemisch hieraan? Dat ik zeg dat de H.G. veel en veel meer laat zien in de Bijbel dan alleen de letterlijke tekst? Dan is heel de Kerk met mij blasfemisch, want de Kerk wordt door de H.G. in de Waarheid geleid. Ach, ik vind het helemaal niet erg om onder de blasfemisten geschaard te worden, ik ben tenslotte een navolger van Jezus en een discipel is niet meer dan zijn Heere.

Dat over blasfemie is wellicht wat overdreven van mij.
Maar ik vind dat je nogal vanuit de hoogte praat. Je doet alsof jij het hogere licht ontvangen hebt, terwijl ik en anderen zichzelf met hun verstand naar de afgrond werken. "De Farizeër, staande, bad dit bij zichzelven: O God! ik dank U, dat ik niet ben gelijk de andere mensen, rovers, onrechtvaardigen, overspelers; of ook gelijk deze tollenaar." (Lukas 18:11) (Hij beroemde zich niet eens op zijn eigen werken, maar op God die hem beter had gemaakt dan dat verachtelijke uitschot.) Jij, die het waard bent, gaat dan naar de hemel, en ons, sukkels die hun natuurlijke verstand gebruiken zie je naar de hel gaan, terwijl jij daarvan geniet met een enorme grijns op je gezicht. Ach ja, wat kan jou dat ook schelen. Jij bent lekker binnen, en daar gaat het toch om?

jas schreef:Ik heb het over inzicht en onderwijs krijgen van de Heilige Geest in de Schrift, ook zonder de grondtalen te kennen.

Ik had het gewoon over meer van de tekst weten/begrijpen, op welke manier dan ook. Ik ontken niet dat de Geest dan niet actief is of zo. Al suggereer ik evenmin dat hij altijd buiten ons verstand om werkt. Ik ervaar het eerder zo dat wanneer Hij eens op een heel bijzondere manier inzicht geeft, Hij gebruik maakt van de dingen die ik al wist.

Bovendien ben ik er al duidelijk zat over geweest dat ik jou helemaal niet zie als tweederangschristen die maar een halve Bijbel zou hebben. Ik heb genoeg positiefs gezegd. Ik heb je ook allang je zin gegeven door de Statenvertaling een goede vertaling te noemen.
Maar je lijkt met jouw houding een beetje op een zeurderig verwend kind, die blijkbaar niet kan hebben dat sommige andere vaardigheden hebben waar jij niet over beschikt.

jas schreef:
Boekenlezer schreef:Verder bewijs je weer dat je totaal geen inzicht hebt in het proces van vertalen.
Als iemand de drie verschillende griekse woorden van Johannes 20:5-8, die wij allemaal met 'zien' vertalen, vertaalt met 'zien', doet hij het dan fout? Nee!
Gaat er dan iets verloren, wat je in de vertaling niet meer terugvindt, maar wat je in de grondtaal wel kan zien? Ja, beslist!
Natuurlijk kun je dan ook voor andere woorden kiezen. Zoals in vers 8 'begrijpen' voor 'zien'. Maar ja, dan is weer niet duidelijk dat het ook 'zien' was.

Het gaat hier niet om vertaalkundige prinicipes, maar over welke vertaling getrouw is. En dat er voor één woord meerdere betekenissen mogelijk zijn snap ik allemaal wel. Maar die betekenissen ken ik net zo goed, of achterhaal ik net zo makkelijk zonder dat ik de grondtaal ken.
Boekenlezer schreef:En 'wederom geboren worden' wordt in Johannes 3 letterlijk 'van boven geboren worden' genoemd. Dat zie je niet in de Nederlandse vertaling, ook niet in de SV. Maar dat zie je wel als je de grondtekst leest.

Het staat er bij mij in de kanttek. netjes bij hoor dat het dat ook kan betekenen. En dan heb ik daarnaast nog genoeg verklaringen van de Bijbel, waar ook al die betekenissen in staan. Ik mis er dus niets aan dat ik die grondtaal niet ken. Ik kan net zo makkelijk aan de verschillende betekenissen komen als iemand die ze wel kent.

Het kennen van de grondtalen heeft voordelen:
- Je zelfstandige beoordelingsvermogen over vertalingen is groter, omdat je beter in staat bent argumenten en gedachten daarover te wegen. Wat een exegeet aanreikt, daarvan kan je zeggen 'ja, dat klopt helemaal', of 'nou, dat vind ik wat overtrokken', of 'nee, ik denk daar wat anders over'. Je hebt meer inzicht.
- Je kunt bepaalde dingen in een tekst veel sneller zien staan. Je hoeft immers niet een omweg te bewandelen: een boek erbij nemen of kanttekeningen lezen, maar je kan het gewoon zelf heel direct in de tekst lezen. Dan kan het gebeuren dat je een tekst leest, en dat je 'en passant' interessante dingen ziet staan die je alleen in de grondtekst kan zien staan, zonder dat je daar speciaal op gespitst was.

Je balans klopt niet. Ik ga er verder niet meer op in. Mijn reacties worden weggehaald omdat ik tegen jou persoonlijk ageer. Dat mag blijkbaar alleen jij doen. Zal wel in de grondtekst staan.
En Thomas antwoordde en zeide tot Hem: Mijn Heere en mijn God! (Joh. 20:28 )

Gebruikersavatar
elbert
Moderator
Berichten: 8730
Lid geworden op: 26 mei 2004 13:00

Berichtdoor elbert » 23 mei 2005 14:21

jas schreef:Je balans klopt niet. Ik ga er verder niet meer op in. Mijn reacties worden weggehaald omdat ik tegen jou persoonlijk ageer. Dat mag blijkbaar alleen jij doen. Zal wel in de grondtekst staan.


Correctie. Dat mogen jullie beiden niet doen, zie mijn eerdere post c.q. waarschuwing:

elbert schreef:Even een algemene opmerking in mijn hoedanigheid als moderator: ik zie in de discussie naast de zakelijke argumentatie ook een aantal persoonlijke opmerkingen waarvan er sommige onder de gordel zijn. Laat die persoonlijke opmerkingen liefst achterwege en beperk jullie tot de argumentatie. Dat komt niet alleen de sfeer ten goede, maar ook de helderheid van jullie betoog.


Persoonlijke zaken handelen jullie maar via PB af en niet via het forum.

En vanaf nu weer on-topic a.u.b.
Laat de woorden van mijn mond en de overdenking van mijn hart welgevallig zijn voor Uw aangezicht, HEERE, mijn rots en mijn Verlosser! (Ps. 19:15)

joepie

Berichtdoor joepie » 23 mei 2005 16:17

jas schreef:
joepie schreef:Ik denk dat ook de SV de Bijbel heeft vertaald in de taal die toen gesproken werd. Want dat was toch gewoon de spreek en lees taal.

Dat is een misvatting. De taal van de SV is nooit spreektaal geweest. Wel heeft de SV een behoorlijke aanzet gegeven tot wijzigingen die van lieverlee in de spreektaal zijn doorgevoerd. Het is dus net andersom gegaan dan dat jij zegt.


Dan snap ik helemaal niet waarom ze het zo gedaan hebben :(

Gebruikersavatar
jas
Generaal
Generaal
Berichten: 5439
Lid geworden op: 12 jun 2004 23:16
Locatie: rotterdam
Contacteer:

Berichtdoor jas » 23 mei 2005 16:46

joepie schreef:
jas schreef:
joepie schreef:Ik denk dat ook de SV de Bijbel heeft vertaald in de taal die toen gesproken werd. Want dat was toch gewoon de spreek en lees taal.

Dat is een misvatting. De taal van de SV is nooit spreektaal geweest. Wel heeft de SV een behoorlijke aanzet gegeven tot wijzigingen die van lieverlee in de spreektaal zijn doorgevoerd. Het is dus net andersom gegaan dan dat jij zegt.


Dan snap ik helemaal niet waarom ze het zo gedaan hebben :(

Waar liggen de prioriteiten, daar gaat het volgens mij om. Moet een vertaling van de Bijbel persé volledig aansluiten op onze spreektaal? Volgens mij niet. We hebben het immers over het Woord van God. De wijze waarop wij ons van taal bedienen, onze communicatie is ook door de zondeval niet onaangetast gebleven maar evenzeer verduisterd als de rest van ons menszijn. Daarom ben ik er falikant op tegen om de Bijbel aan te passen aan de taal of wijze waarop wij ons plegen uit te drukken. Ongeacht of we het dan wel of niet begrijpen. Want laten we wel wezen, dat we Gods Woord niet begrijpen, ligt niet aan dat Woord, maar aan ons.
En Thomas antwoordde en zeide tot Hem: Mijn Heere en mijn God! (Joh. 20:28 )

Gebruikersavatar
Klaas
Kolonel
Kolonel
Berichten: 3348
Lid geworden op: 11 sep 2002 08:50

Berichtdoor Klaas » 23 mei 2005 19:38

Dat is een wel heel vreemde redenatie, Jas.
De bijbel is toch een ontzettend grote aanpassing van Gods kant naar ons mensen toe? Hij is zelf degene die het initiatief neemt om het onuitsprekelijke in mensenwoorden uit te drukken.

Klaas
the words are what you trusted

but the eyes have final say

now you still got the devil left to pay

naomi
Sergeant
Sergeant
Berichten: 283
Lid geworden op: 23 mei 2005 10:51

Berichtdoor naomi » 23 mei 2005 21:08

Ben ik het helemaal mee eens Klaas.

God komt tot ons door Zijn woord, ik geloof dat we het dan ook best gewoon mogen begrijpen.

Absoluut SV is een hele goede vertaling. Evenals de NBG (1951), die is op eenzelfde manier vertaald met dezelfde uitgangspunten/principes, maar hij is niet heilig of zeer speciaal dat we het niet meer mogen veranderen.

Ik vind het super dat ze bezig zijn met de herziening van de sv. Ik lees ook wel eens de NBV, maar de uitgangsprincipes waren anders en de manier van vertalen ook, waardoor het niet mogelijk is om er uitgebreide diepe bijbelstudies mee te doen. Je kunt geen tekst met tekst vergelijken. Wel handig voor erbij en om grote lappen door te lezen.

naomi
Sergeant
Sergeant
Berichten: 283
Lid geworden op: 23 mei 2005 10:51

Berichtdoor naomi » 23 mei 2005 21:10

Het beste is, wanneer je uitgebreide studie doet, om meerdere vertalingen naast elkaar te leggen.


Terug naar “Archief”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 27 gasten