De reactie van Joepie heb ik gelezen als een algemene reactie en vraag.
Ik betrap mij er zelf vaak op dat ik alwéér vergeten ben een kaartje te sturen naar een gemeentelid dat ziek is of te informeren bij een familielid hoe het met hem of haar gaat.
In zo'n geval zou ik ook geen bloemen bij een begrafenis regelen, want dan vind ik mijzelf hypocriet.
Joepie schreef ook dat nog teveel begrafenissen worden overgelaten aan de ondernemer, dwz. wat er gebeuren gaat.
Dat valt wel mee. Ik heb genoeg keren in mijn omgeving meegemaakt dat kinderen de kist droegen, dat kleinkinderen een aandeel hadden in de dienst, of een tekening in de kist hadden gelegd.
Vaak ook wordt - als het tenminste kan vanwege de ruimte - een overledene thuis opgebaard. Dan kan iedereen op egen tijd en wijze afscheid nemen...
Mensen die het niet doen op eigen manier maar het overlaten hebben daar soms later spijt van.
Ik denk aan mijn zuster, die zo verdoofd was door de dood van haar oudste, dat ze het allemaal "liet gebeuren". Nu ze vaak ziet in een programma als "Ik mis je" van de EO hoe mensen dat zelf invullen, kan ze zich wel voor haar hoofd slaan, al proberen wij haar duidelijk te maken dat het toen gewoon niet zou zijn gelukt.
Bloemen? Ik heb al eerder gezegd dat het vaak ook een laatste groet is aan degene die jou lief was. En als je er weer komt, later, ook al wéét je dat het enkel het lichaam is dat er ligt, leg je nog eens een bloemetje neer om te laten weten aan mensen die er ook komen, dat hier iemand ligt van wie je hebt gehouden...
Of je steekt een lantaarntje aan met een lichtje...
Mijn ouders zijn al vele jaren dood. Toch kom ik heel af en toe nog in Groningen naar het graf. Waarom?
Om me te realiseren, wat deze mensen voor mij al dan niet betekend hebben, als een moment van reflectie over hoe mijn jeugd was en hoe ik nu in het leven sta. Om God te danken, dát ik sta waar ik sta...
Het hoort allemaal bij de zeer persoonlijke verwerking van dingen, de zeer persoonlijke omgang met verdriet...
En ik denk dat het daar om gaat: dat wij weten of leren om te gaan met onze emoties.
Riska