Berichtdoor gravo » 20 dec 2017 22:39
De maagdelijke geboorte is geloofsgoed. Dat heeft dus niets met de aardse werkelijkheid te maken. Alles wat we geloven druist regelrecht in tegen wat we weten, zien en snappen. Denk eens aan zaken als "de hemel", "de opstanding uit de doden", "schepping" of "eeuwigheid".
Er is geen enkele tijd geweest waarin we die dingen hebben kunnen aanschouwen. "Maagdelijke geboorte" is een onmogelijkheid in onze werkelijkheid.
Daarmee is het nog geen onzin. Want alles wat behoort tot ons geloofsgoed is bedoeld om als voertuig, of als weg te dienen om God terug te vinden. Ook Hij is onkenbaar, onzichtbaar en afwezig in onze werkelijkheid. Maar wij komen tot God via de weg van het geloof. We doen er daarom goed aan om alle geloofsvoorstellingen zeer serieus te nemen, ook al zijn het allemaal zaken die niet kunnen bestaan
Juist dat vreemde, onmogelijke aspect van die verhalen (denk aan: lopen op het water) zijn de indicatie dat het geloofsverhalen zijn, die ondanks hun onhaalbare inhoud, toch het geheim met zich meedragen dat ze de toegang tot God vormen. Niet door inspanningen, door goed kijken, door hard werken of helder nadenken vinden we God terug, maar door te geloven in de waarheid van al die heerlijke onmogelijkheden. Wie gelooft zal zalig worden.
Enerzijds is dat heel moeilijk, geloof hechten aan dingen waar iedereen van vindt dat ze onzin zijn. Aan de andere kant is het heel eenvoudig, kinderlijke eenvoudig.
In ultieme zin is geloven dus: iets voor waar houden, waar geen enkele garantie van waarheid voor gegeven kan worden. Het heeft geen logica, er zijn geen bewijzen. Er is alleen maar de stem van mensen die het hebben geprobeerd. Zij zeggen dat die verhalen toch werken, dat ze je toch in contact brengen met God, dat je er gelukkig van wordt, troost, vrede en vreugde door krijgt. Daarom worden al die geloofsvoorstellingen, hoe vreemd en onlogisch ook, zo gekoesterd en bewaard. Juist hun vreemde karakter, dat ze zich bijna aandienen als kunst (verhalen, liederen gebeden, voorstellingen, dromen, gedichten), dat maakt ze zo krachtig. Volgens mij komt dat omdat al dat geloofsgoed doordrenkt is van de liefde. En liefde is onweerstaanbaar. 1 Kor. 13,1-2. Een goede verkondiger weet deze onweerstaanbaarheid, de evidentie van die geheimzinnige schat die verborgen is in de geloofsverhalen, te verwoorden. We hebben het altijd van horen zeggen. Het geloof is uit het gehoor.
Met de maagdelijke geboorte wordt de dodelijke afkomst van ons mensen doorbroken. Altijd erven wij maar het menselijke tekort, maar nu, nu er een Heilig Kind geboren is van boven, uit God, nu is er een nieuwe Mens. Dat is een kans, een poort, een deur. Nu kunnen we misschien weer een glimp van God opvangen. Kan alle ellende, lijden en dood misschien wél worden bestreden. Daarom staat Simeon met het Kind in zijn handen en zegt: "Mijn ogen hebben uw zaligheid gezien".
Al die onmogelijke verhalen hebben een diepe geestelijke betekenis. Ze staan alle in het teken van de liefde. Daarom moeten we alles wat we in de Bijbel aantreffen interpreteren als geestelijk materiaal, liefdevol verpakt in alle mogelijke retorische, dichterlijke en beeldende schoonheid. Om het aantrekkelijk te maken. Het zijn woorden van God, vol liefde gesproken tot ons.
Verklaren kunnen we ze niet, bewijzen of aanschouwen ook niet. We kunnen ze slechts geloven.
Maar daar zijn ze dan ook voor bedoeld. Joh. 20,31.
Wie ze wil snappen, door ze letterlijk te nemen en ze daarmee logisch wil maken en bewijsbaar, heft dit geheim op. Hij maakt het banaal en berooft het Woord van God van zijn geestelijke lading. Zo doe je af aan de woorden die in de Heilige (!) Schrift geschreven staan.
De Heilige Geest kwam over Maria. Bewijs het maar eens! Inderdaad, dat gaat niet lukken.
Maar als we dit verhaal daarom maar overslaan, brengen we de logica in het spel. En die logica, onze moderniteit is er vol van, vernietigt ons op een dag. Want als we die weg inslaan, geloven we op den duur helemaal niks meer. En dan geldt ook het omgekeerde: wie niet gelooft, zal niet gelukkig worden.
Daarom is "maagdelijke geboorte" een verhaal voor alle tijden.
gravo
'Von Gott wissen wir nichts. Aber dies Nichtwissen ist Nichtwissen von Gott'
(Franz Rosenzweig, Der Stern der Erlösung)