TheKeimpe schreef:jaapo schreef:
Voor mijzelf is de uitspraak (naar ik meen van ds. Ter Linden): De bijbelverhalen behoeven niet waar gebeurd te zijn om toch WAAR te zijn, de kern van mijn geloof. De oosterse schrijfwijze, vol met symbolen, sprookjesachtige verhalen en diepzinnige, dichterlijke overpeinzingen, verdraagt zich soms moeilijk met onze westerse, nuchtere, waarheidzoekende benadering. In bijbelstudie-discussies moet je dus NOOIT klakkeloos alles beschouwen als werkelijk zo gebeurd.
Ik herken deze visie wel en als je er meer over wil weten kun je bijbijvoorbeeld het boek "de Bijbel literair" van Fokkelman lezen. Met name de inleidingen daarvan.
Om het even samen te vatten: dieverse bijbelverhalen zitten literair zo knap in elkaar (de diepere lagen zoals die hiervoor in postings genoemd worden) dat dit niet een weergave van de werkelijkheid kan zijn, maar een literaire verbeelding van de boodschap van de schrijver. Als je die diepere lagen leert onderkennen, lezen en begrijpen dring je pas echt door in de kern van de boodschap. Tot zover mijn samenvatting van wat ook wel de naratieve theologie genoemd wordt.
Laat ik allereerst opmerken dat ik blij ben met de naratieve theologie voorzover het mij helpt om de essentie van een bijbelgedeelte te doorgronden. Tegelijkertijd denk ik dat de naratieve theologie doorschiet als ze zegt: de verhalen (ik spreek liever van geschiedenissen) zijn zo goed gecomponeerd dat het geen weergaven van de letterlijke, historische werkelijkheid kunnen zijn. Juist omdat God "met zijn vinger de geschiedenis schrijft" kan dat juist wel. Kijk, een puur menselijke auteur met een menselijk boek kan zoiets alleen in de verbeelding maken (als het al lukt op dat niveau!), los van de historie. Zelfs als hij als voortuig van zijn verhaal een historisch decor neemt. Maar God stuurt de geschiedenis naar mijn volle overtuiging en kan de historische werkelijkheid (bijvoorbeeld die van de spraakverwarring in Gen. 11) zo vorm gegeven hebben dat het feitenrelaas én de literaire weergave elkaar niet bijten.
Dit is natuurlijk allerminst een wetenschappelijke opvatting van mij, het is een geloofsopvatting. Als je alleen de ratio tot maatstaf neemt en het menselijk voorstellingsvermogen t.a.v. wat God wel of niet gedaan heeft, dan is mijn visie natuurlijk wetenschappelijke nonsens. Maar ik geloof...
De visie zoals ook door Nico Terlinden wordt uitgedragen, leidt inderdaad tot loochening van een werkelijk sprekende slang in het paradijs, de zondeval zelf en zoveel andere, in onze ogen onmogelijke gebeurtenissen. En als we de ratio tot maatstaf blijven nemen dan is de volgende stap ook niet moeilijk te bedenken: Als de verhalen weergaven, interpretaties van mensen zijn, dan komt uiteindelijk al het spreken over boven van beneden. Ofwel de bijbel is niet het Woord van God meer, maar een weergave van de gedachten van mensen over hoe God wel niet zou zijn. Ben je hier aangeland in je denken, dan is er ook geen argument meer waarom de bijbel meer Gods woord zou zijn dan de Koran of de van de veda's.
In mijn ogen is dit echt een doodlopende weg die in één of twee generaties gelopen kan worden.
Blijft nog een opmerking staan in één van de vorige postings; hoe het dan zit met de almacht van God. Dat is zeker niet een weeffout in de bijbelverhalen en de zondenval is zeker niet zijn bedoeling geweest in de zin dat het hem uit de hand liep. De mensen konden echter een vrije keuze maken, ze waren niet als robots geschapen. Dus ze kónden tegen God kiezen. Direct lag het plan tot verlossing al klaar, zoals dat ons in de bijbel komt. Dus het liep God niet uit de hand, zijn plan lag klaar.
Toch wil dat niet zeggen dat de gevolgen van de zonde (en dat alle denkbare ellende op de wereld) hiermee direct weggeveegd zijn. God neemt ons mensen echt wel serieus. Als we als mensheid tegen hem kiezen (en dat deden Adam en Eva) dan moeten we als volwassen mensen de consequentie dragen: zelf verantwoordelijk zijn voor het bestuur en inrichting van onze samenleving. en elke generatie moet weer ontdekken wat dat oplevert. De ene op een ergere wijze dan de andere.
Gode zij dank, er komt een tijd dat de wereld vernieuwd zal worden en er vrede en gerechtigheid zal heersen. dat is echter alleen een troost als je in de letterlijke, historisch profetie gelooft! Doe je het niet, dan blijft er, voorzover ik het kan zien, alleen een hoop op een betere wereld over die we zelf moeten maken. Maar dan moet ik ook zeggen dat ik van die vooruitgang weinig zie. Als we er in het westen al op vooruit gaan, dan is het over de rug van de arme en nog nooit zijn zovel mensen gedood door oorlog en geweld dan de laaste 100 jaar. De weeën die Jezus noemt als signalen van zijn wederkomst (in mattheus) worden al sterker naar ik meen. Ik zie uit naar die toekomst, niet literair maar historisch. Ik heb heimwee naar de toekomst
