Boekenlezer schreef:Maja de Bij schreef:Roodkapje schreef:Verder: er zijn heel veel mensen die zich gereformeerd noemen, er zijn slechts weinigen die het ook zijn.
De vraag is dus : wat is nou kenmerkend voor iemand die zich gereformeerd noemt? En dan niet de kerk, maar de richting. Wat verenigt de
Gereformeerde Gemeente, de Christelijke
Gereformeerde Kerk, de Vrijgemaakt
Gereformeerde Kerk en vul maar aan met elkaar?
Ligt er een gemeenschappelijk idee aan ten grondslag?
Gereformeerd is naar de inhoud van het woord bekeken - ik bedoel: waar het inhoudelijk nou om gaat, waar het voor staat - niet zozeer een hokje, een van de vele binnen de religie christendom. Het is een lijn die door de kerkgeschiedenis loopt, vanaf het begin tot op heden.
Gereformeerd, inhoudelijk bekeken, is: niet van beneden af beginnen bij onszelf, maar erkennen dat alle dienst aan God bij God zelf begint. (Waarin dat o.a. tot uit uiting komt: het serieus nemen van de ernst van de zonde, verwerping van het arminianisme, de doop van kinderen.)
Er is ook een andere lijn die je door de kerkgeschiedenis heen ziet lopen. Dat is de religiositeit die vanuit onszelf begint. Dan moet er wat uit de mens zelf komen, als het gaat om het dienen van God. Dan klopt de mens zichzelf op om wat bij God te komen aandragen.
Dat is de lijn van het heidendom. Het komt zowel binnen als buiten de kerk voor. (Alle niet-christelijke religie valt er onder: hindoeïsme, islam, etc.) Alleen is er binnen de kerk een christelijk sausje overheen gegoten. Maar het is overduidelijk te herkennen aan: het onderschatten van de ernst van de zonde. Dan verwordt God bijvoorbeeld tot een soort van therapeut, die ons van pas komt voor onze pleziertjes. Onze verdorvenheid en zonde is in die theologie onze grote nood niet meer.
Vertegenwoordigers van, wat we maar even zullen noemen, de gereformeerde lijn: Aurelius Augustinus, (volgens R.C. Sproul ook: Thomas van Aquino), Luther, Calvijn.
Vertegenwoordigers van de heidense lijn: Pelagius, de lijn die de Rooms-Katholieke Kerk later gekozen heeft, Jacobus Arminius, het remonstrantisme, Charles G. Finney, een groot deel van de hedendaagse Amerikaanse evangelicale wereld, de vrijzinnige stromingen in de kerken.
Gereformeerd, dat is naar de kern bekeken een ander woord voor: onvervalst christelijk. (Of dat ook altijd in die werkelijke betekenis gebruikt wordt is een andere vraag. Helaas, nee.)
En wat daar nou wel en niet onder valt, daarvoor vind ik
dit artikel bijzonder instructief.
Als ik dit zo lees, dan lijkt het erop dat je tegen een karikatuur vecht. Alles komt van God, en wij kunnen daar uiteindelijk niets aan toe of af doen. Ik snap dat het goed gebruik is om de katholieken onder het kopje semi-Pelagianisme te scharen, maar het klopt niet, het is het gevolg van een hoop semantische verschillen. In het kort komt het hier op neer:
Je hebt twee perspectieven, vanuit God gezien en vanuit de mens gezien.
De gereformeerden hebben min of meer dogmatisch vastgelegd dat vanuit God's oogpunt alles vastligt, en de mens dus geen vrije wil heeft. De katholieke Kerk heeft hier uiteindelijk niets definitiefs over vastgelegd, maar erkent de bovenstaande visie als een respectabele opinie. Je hebt daarnaast ook nog de Molinaristen, die hebben nog weer een andere opvatting, maar die ken ik niet goed.
Vanuit het menselijk perspectief heeft de katholieke Kerk vastgelegd dat de mens een vrije wil heeft, dat is een dogma. Ook Augustinus en de Doctor van Aquino onderschrijven dit. Gereformeerden zullen niet zeggen dat de mens een vrije wil heeft, maar wél een eigen verantwoordelijkheid, en in praktijk komt dat op hetzelfde neer, tenminste, als ik
dit goed begrepen heb.
Dan nog de kwestie van de genade, je kan als mens
niet door goede werken zalig worden:
Trente, Sessio VI, Decretum de Iustificatione
Canon I Als iemand zegt:
dat de mens door zijn werken, die door de krachten van de menselijke natuur, of door de leer van de wet gedaan zijn, zonder de goddelijke genade van Christus, gerechtvaardigd kan worden vóór God,
hij zij verdoemd.
Het doen van goede werken moet gezien worden als meewerken (of beter nog; niet tegenstribbelen) met je genade, geheel in lijn met de Jakobusbrief, en dat weer vanuit menselijk perspectief bezien, het kan goed zijn dat het allemaal al vastligt.
Dan is het ook nog zo dat God het geloof geeft:
canon 3 Als iemand zegt:
dat de mens zonder de voorkomende instorting van de Heilige Geest en door zijn hulp, kan geloven, hopen, liefhebben of boete doen, zoals het moet, dat hem de genade van de rechtvaardiging verleend werd,
hij zij verdoemd.
Dus er zit wel een stuk meewerken in van onze kant, maar dat is dan wel vanuit de mens bezien. Het is net zomin semi-Pelagianisme als bijvoorbeeld artikel 16, hoofdstuk 1 van Dordt dat is.
. Het moeilijke zit hierin (voor mij dan) dat God Zich in de Bijbel keer op keer laat zien als een God die liefheeft.
.
