Kinderen meenemen naar een begrafenis?

[australiafreak]

meenemen als ze willen, lijkt mij. Maar dan echt heeeel goed voorbereiden. Mijn zusje en ik waren nog vrij jong toen mijn oma overleed, toen wij kwamen lag ze nog in bed opgebaard. Kort daarna overleed een oom, toen wij daar kwamen lag hij al opgebaard in de kist. Dit was voor mijn zusje een grote schok, zij had helemaal verwacht dat hij weer in een bed zou liggen, alsof hij sliep, maar toen ze een aangeklede man in een kist met van dat satijn zag, waar het ook nog eens koud was toen schrok ze zich wezenloos. Dus ook de dingen die wij heel normaal vinden heeeel goed benoemen van tevoren!

[Marnix]

ik was 9 toen mijn opa overleed.... maar was er wel bij. Ik denk dat het positief heeft bijgedragen aan de verwerking, hoewel het toen inderdaad wel moeilijk was. Maar de makkelijke weg is niet altijd de beste.

[*Annet*]

Ik was 7 jaar toen er bij ons in de familie in 2 maanden tijd 2 neven op jonge leeftijd verongelukten. Ben naar beide begravenissen meegeweest. Vooral de 2e begrafenis vond ik heel naar. Heb onlangs nog aan mijn moeder gevraagd hoe ik toen was, waarom ze ons meenam. Ze had er toen verder niet over nagedacht. De kleine zusjes van de verongelukte neef gingen ook naar de begravenis dus ja, ons nam ze ook mee. Mij staat eigenlijk meer het verdriet van mijn moeder bij, hoe ze was thuis. Erg verslagen en aangedaan.

Bij de eerst verongelukte neef heb ik wel gekeken, bij de tweede niet. We waren volgens mijn moeder ook wel erg benieuwd wat het allemaal inhield en hoe het ging.

Mijn kinderen kenden de overleden tante ook erg goed. Van de zomer zijn ze er nog geweest, ze gaan waarschijnlijk toch mee. In elk geval wel de oudste. Hij vroeg vanavond of ik nog erg verdrietig was, hij merkte niets meer aan me. Dat doe ik ook eigenlijk wel express. Mij staat dus nog zo bij hoe mijn moeder toen was en ook later toen mijn oma overleden was en bij andere gelegenheden.

[meissie88]

Ik zag in de 'Terdege' een stuk staan over kinderen en rouwen
(99%zeker dat t de terdege was...)

[Funlover]

Ik zag in de 'Terdege' een stuk staan over kinderen en rouwen
(99%zeker dat t de terdege was...)

Klopt! Maar ging meer over rouwen in de klas, en over mensen die heel dichtbij staan.

[lammetje]

Ik zou ze niet dwingen, als ze liever niet willen mogen ze van mij thuis blijven. Mijn broertje is een paar maand terug mee geweest naar de begrafenis van mijn opa, heeft hem ook gezien enzo (hij is 4) en dat ging allemaal heel goed, hij snapte het en wilde zelf ook mee om te weten hoe het nu verder ging.... vroeg er veel over enzo dus hebben we besloten hem mee te nemen.

[snien]

De eerste keer dat ik mee ging naar een begrafenis, was ik 4 jaar. Ik weet t nog goed en heb er verder niks aan over gehouden. t Was meer dat t duidelijk was waar mn overgrootmoeder was en dat ik haar daardoor dus niet meer zou zien.

Verder heb ik ook meegemaakt dat kinderen (in dit geval een van mn nichtjes) de spanning weghalen doordat kinderen vaker puur natuur reageren. Zo stond mijn nichtje wel heel dicht bij de rand van het graf van haar andere opa, en nieuwsgierig dat ze was boog ze zich nog verder voorover zodat mijn schoonzus haar nog net goed vast kon grijpen voor ze geval ze gevallen was. t Klinkt misschien luguber, maar wij moesten juist een beetje lachen.

Als je heel goed uitlegt wat er allemaal gaat gebeuren en waarom dat zo gebeurt, denk ik dat t geen kwaad kan om kinderen mee te nemen.

[André]

Wij hebben in 1993 ons zoontje 1989 en dochtertje 1991 meegenomen naar de begraafplaats toen hun zusje werd begraven, het was voor ons geen discussie omdat we beiden voelde dat dit goed was om te doen.
En daarbij komt nog - een beetje plat verwoord misschien - je kunt zo'n dag niet overdoen.

[*Annet*]

Wij hebben de oudste 2 kinderen dus meegenomen naar de begrafenis. De oudste (9) keek meer naar de "technische" details. Hoe diep het graf was, hoe laten ze die kist zakken enz. Ze stonden vrij vooraan, dus hij heeft het wel goed gezien. Nadat we, bij wijze van laatste groet, langs het graf liepen moest het mannetje van 6 heel erg huilen. Bij het koffie drinken was het alweer over. De andere kleine kinderen werden het ook wel zat, dat kon je aan ze merken.

We hebben het er in de auto nog met hen over gehad, wat ze er van vonden en of ze er nog wat over wilden zeggen. Maar aan hun te merken hadden ze er geen behoefte meer aan.

[Andréa B.]

Het is natuurlijk per kind/mens verschillend, ik weet nog goed dat me oma begraven werd, ik was toen 6 jr. denk ik. Vlak erna stierf een oom, daarna de moeders van een schoonzusje en zwager. Ik korte tijd was ik dus naar aardig wat begravenissen geweest. Ik wou wel altijd zelf mee, ik hoefde niet. Maar na al die begravenissen dacht ik wel dat nu iedereen wel dood zou gaan. Je was er een soort van gewend aan geraakt.
Mijn zus was een jaar of 13/14 toen mijn oma stierf, en die heeft toen 'verkeerd' in de kist gekeken. Vanaf het voeteneind. Toen mijn andere oma stierf, durfde ze niet te kijken, omdat het beeld van mijn andere oma haar nog zo voor het netvlies lag.

Ik denk zelf wel dat het goed is voor kinderen om ze mee te nemen naar een begrafenis. Misschien ook beter voor de rouwverwerking? Maar je moet ze inderdaad wel goed inlichten over wat er gebeurd. Anders kan de schok best groot zijn denk ik....

[Gerdien B.]

toen ik op de lagere school zat, is er een jongen van de kleuterschool overleden. De hele school ging er eigenlijk heen. Wij zouden thuis ook gaan, maar ik wilde toen zelf niet mee. Ik hoefte toen ook niet mee.

Ik heb ook een neefje verloren toen ik 5 jaar was. Ik snapte er toen echt niets van: je stopt een baby toch niet in een kistje? Dat is een pop waarmee je kon spelen.
Mijn oom droeg het kistje zelf het graf in. Ik begreep niet waarom iedereen zo huilde, besefte op dat moment ook niet dat mijn neefje in dat kistje lag. Dat is later allemaal gekomen. Ik kan het mij nog wel enorm goed herrinneren. Ik heb het ook nooit erg gevonden dat ik toen mee ben gegaan.

[Javaca]

Als het iemand is die ze goed kennen kunnen ze best mee.

Let wel: Alleen als ze er zelf aan toe zijn en mee willen. Bij ieder kind is dit moment anders.
Laat ze nog maar ff kind zijn. Er komen nog momenten waarop ze aan een graf zullen staan.

Zelf ging ik voor het eerst naar een begrafenis toen ik ongeveer 6 jaar oud was.
Op m'n 9e overleden in 1 jaar m'n laatste opa en oma en een oom die erg nabij stond. M'n ouders 7 keer aan een graf in 6 maanden tijd. Dit hakte er goed in, zowel bij mij als binnen ons gezin.

De dood en de verwerking daarvan is voor kinderen iets heel vreemds, en kan erg ingrijpend zijn.
Kijk er niet vreemd van op dat je kinderen een paar dagen later begrafenisje spelen met Lego. Dit is geen blasfemie, maar een manier om het te verwerken.

[*Annet*]

Ben er nog niet uit eigenlijk.

Annet, kijk een op deze site: http://www.in-de-wolken.nl/#
Hier vind je allerlei informatie over kinderen en afscheidnemen.
Onder het kopje "rouwinformatie" vind je een onderdeel "tips voor kinderen" Deze gebruik ik ook regelmatig als ik een uitvaart regel waar kinderen bij betrokken zijn.

Zareb, zeg jij ook bij de afsluiting van de begrafenis: "tot ziens" tegen de bedroefden die aanwezig zijn?

Heb dat eens meegemaakt en vond het heel naar!

[Marnix]

Oh... ik zou het denk ik ook zeggen... het klopt toch? En je meent het toch ook? En de bedroefden toch ook?

Wat is er mis mee?

Het houdt toch in: Tot de volgende keer dat we elkaar zien? Waarom mag je dat na een begrafenis niet zeggen? (en dan natuurlijk niet op een vrolijk opgewekt toontje!)

[Zareb]

Zareb, zeg jij ook bij de afsluiting van de begrafenis: "tot ziens" tegen de bedroefden die aanwezig zijn?
Heb dat eens meegemaakt en vond het heel naar!

Ik kan mij dat wel voorstellen.
Persoonlijk ben ik er altijd een beetje voorzichtig mee en laat het initiatief veelal liggen bij degene die weggaat. Vaak zegt men zelf al “tot ziens” dus dan doe ik dat ook. Soms zeggen mensen er direkt zoiets bij als “tot ziens, maar voorlopig effe niet” of “tot ziens, maar dan in betere omstandigheden”. Als ik twijfel dan hou ik het gewoon bij “goede middag” of iets in die zin.

Maar het ligt ook gewoon aan de situatie. De organisatie waar ik momenteel bij betrokken ben, verzorgd al meer dan 70 jaar uitvaarten in een aantal kleinere dorpen. Voor veel families zijn wij min of meer de huis-ondernemer geworden. De mensen kennen je. Dus de mensen die ik vandaag bij de bakker tegen kom zie ik morgen bij een uitvaart. Dan word het al snel wat gemoedelijker en klinkt “tot ziens”ook niet zo vreemd meer.

en dan natuurlijk niet op een vrolijk opgewekt toontje

Ook dat komt voor hoor. Niet elke uitvaart is per definitie even droevig.