Vragen over de voormalige GKN

[GKN'er]

Beste Refowebbers,

Ik ben al een tijdje een actieve “meelezer” op het Refoweb en heb nu de stap genomen me aan te melden als lid. Ik zit namelijk met een aantal vragen, waar ik al een tijdje mee rond loop. Als kind ben ik niet gedoopt, maar wel christelijk opgevoed. Mijn vader zat bij de GKN en mijn moeder bij de NHK. Zij hebben mij daarom niet laten dopen, om mij later zelf de keuze te laten voor een kerkgenootschap. Ik ben inmiddels achttien jaar en belijd in heel mijn hart het Evangelie. Het liefste zou ik mij willen laten aansluiten bij een Gereformeerde Kerk, omdat (als ik het even breed mag zeggen) de reformatorische levensbeschouwing het meest overeenkomt met mijn opvattingen over geloof en samenleving.

Gezien mijn achtergrond (GKN en NHK), zou het misschien het meest logisch zijn om voor één van die twee kerkgenootschappen te kiezen. Omdat de NHK een pluriforme kerk is/was, en ik – van de kerkdiensten die ik in beide kerkgenootschappen heb gevolgd – mij het meest betrokken voelde bij de GKN, zou ik graag tot een Gereformeerde Kerk willen toetreden.

Op dit forum heb ik tot mijn verdriet veel negatiefs over de voormalige GKN gelezen. Woorden als “slappe preken”, “huichelaars”, “nep-christenen” en “nep-gereformeerden” zijn in sommige topics voorbijgekomen. Met name de vrijgemaakte hoek (wat ik overigens, gezien de geschiedenis van de GKN en de GKV wel enigszins kan begrijpen), reageert hierover uiterst fel. Zouden de critici van de GKN (thans dus de Gereformeerde Kerk binnen de PKN) op dit forum hun afkeer van dit kerkgenootschap enigszins willen nuanceren? Ik wil namelijk, als ik mij laat dopen, wel een goede keuze maken en toetreden tot een kerk waarin ik mij het beste thuis kan voelen.

Nu heb ik nog een andere vraag. In mijn huidige woonplaats is alleen een hervormde kerk (die zich thans “protestantse gemeente” noemt). Als ik mij in die kerk zou laten dopen, ben ik dan hervormd, protestants of kan ik er voor kiezen mezelf gereformeerd te laten dopen? En als ik mij daar bijvoorbeeld doop, maar bij een verhuizing alsnog toetreed tot een gereformeerde kerk, ben ik dan nog steeds hervormd, of mag ik mijzelf dan gereformeerd noemen?

Vindt God het eigenlijk erg dat ik bijna negentien jaar als ongedoopte door het leven ben gegaan? Ben ik daardoor een mindere goede christen? En vindt Hij het überhaupt wel fijn als ik mij laten dopen?

Alvast bedankt voor jullie antwoorden. Jullie zouden mij enorm kunnen helpen.

[Flappie]

Allereerst dopen is geen voorwaarde voor je behoudt. Je kunt denk ik niet spreken van dat God het "erg" vindt dat je bijna 19 jaar als ongedoopt door het leven bent gegaan, en dan erg in de zin van "veroordelend".
Wel vind ik het raar dat je ouders je niet hebben laten dopen omdat ze je zelf wilden laten kiezen tot welke kerk (in dit geval toen NHK/GKN) je wilde behoren. Ik heb altijd geleerd dat het dopen een zegel van God is, dat Hij jou vasthoud, dat je in Zijn verbond wordt opgenomen. Daarbij beloven je ouders je ook christelijk te zullen opvoeden. Het heeft dus niet in eerste instantie te maken dat je tot een bepaalde kerk toetreed. Het is namelijk niet zo dat opeens je doop niet meer geld als je wisselt van kerk.
Je bent dan ook geen minder christen als je niet gedoopt bent, wel lijkt het mij logisch dat je als bewust christen het verlangen hebt om gedoopt te worden. Daarmee lijkt het mij ook dat God het "fijn" vind als je je straks laat dopen, waarmee je aangeeft bij God te willen horen. Maar je moet denk ik wel voorop zetten dat dopen niet direct aangeeft tot welke kerk je behoort, maar dat je bij God hoort! Daarmee hoef je, en je ouders hadden dat dus ook niet hoeven doen, niet te wachten tot je een kerk hebt gevonden die "bij je past".

Als je je trouwens bij die hervormde kerk laat dopen, wat zich nu dus een protestantse gemeente noemt, dan word je lid van die kerk. Omdat het als protestantse gemeente te boek staat, ben je dus lid van een protestantse gemeente. Daarbij kun je jezelf altijd nog hervormd óf gereformeerd noemen natuurlijk. Er bestaat natuurlijk niets zoiets als een "hervormde" of "gereformeerde" doop, er is maar één doop. Maar ik begrijp wel wat je bedoeld. Als je weet dat je toch gereformeerd wilt blijven, kun je je net zo goed in een gereformeerd kerk laten dopen.
Als je je wel laat dopen in die protestantse gemeente en je verhuist en gaat naar een gereformeerde kerk, dan kun je zeggen ik ben gereformeerd. Je ziet het gaat er dus niet om in welke kerk je gedoopt bent dat je kunt zeggen, ik ben in een hervormde gemeente gedoopt dus ik ben hervormd (waar ik ook heen ga). Of je jezelf gereformeerd of hervormd noemt hangt af van welke gemeente je (al dan niet bewust) lid bent. Het lidmaatschap bepaald dat dus, níet de doop.

Overigens is er natuurlijk ook een sterke pluriformiteit/pluraliteit (hoe je het ook wilt noemen) in de voormalige GKN, nu PKN. Niet meer of minder als in de voormalige NHK.

[volgeling]

Hoi GKN'-er,

Allereerst: Welkom!

Ik zal proberen je vragen te beantwoorden:

Ik ben inmiddels achttien jaar en belijd in heel mijn hart het Evangelie. Het liefste zou ik mij willen laten aansluiten bij een Gereformeerde Kerk, omdat (als ik het even breed mag zeggen) de reformatorische levensbeschouwing het meest overeenkomt met mijn opvattingen over geloof en samenleving.

Dat is fijn om te horen! Ik vraag me wel af wat jij als verschil ziet tussen Hervormd en Gereformeerd.

Op dit forum heb ik tot mijn verdriet veel negatiefs over de voormalige GKN gelezen. Woorden als “slappe preken”, “huichelaars”, “nep-christenen” en “nep-gereformeerden” zijn in sommige topics voorbijgekomen. Met name de vrijgemaakte hoek (wat ik overigens, gezien de geschiedenis van de GKN en de GKV wel enigszins kan begrijpen), reageert hierover uiterst fel.

Ik voel me hier eerlijk gezegd aangesproken, omdat ik Gereformeerd vrijgemaakt ben. Ik ga niet de reacties die je hebt gelezen verdedigen, of goedpraten. Helaas constateer ik binnen mijn kerk nog steeds een soms wat al te strijdbare houding, om het maar eens zo te zeggen. Ik wil dit daarom graag nuanceren.

Er moet namelijk onderscheid gemaakt worden tussen de leer van een kerk en de mensen in de kerk. Om het maar eens zo te formuleren: in een niet-ware kerk kunnen wel ware christenen zitten, maar ook andersom. Dit klinkt wat zwaar (en waarschijnlijk typisch vrijgemaakt ), maar het gaat me om de gedachte achter het onderscheid.

Wat de leer betreft: Ik ben van mening dat er terecht wat valt aan te merken op de GKN, te beginnen met de visie op de doop en het verbond (de zgn. veronderstelde wedergeboorte), juist het punt wat tot de vrijmaking heeft geleidt. Maar verder is er ook veel ruimte voor schriftkritiek, leervrijheid, weinig tot geen echte binding aan de belijdenissen en wordt de tucht weinig of niet toegepast.
Tegelijk moet ik dit nuanceren, omdat dit plaatselijk sterk kan verschillen. Vanuit vrijgemaakt oogpunt, is het kerkverband echter altijd heel belangrijk geweest (hoewel dat afneemt), en daarom is vanuit dat standpunt het niet zo goed te begrijpen hoe de verschillende stromingen binnen de GKN naast elkaar kunnen staan. Voor een vrijgemaakte is de GKN daarom niet minder pluriform dan de NHK is geweest.

Zouden de critici van de GKN (thans dus de Gereformeerde Kerk binnen de PKN) op dit forum hun afkeer van dit kerkgenootschap enigszins willen nuanceren? Ik wil namelijk, als ik mij laat dopen, wel een goede keuze maken en toetreden tot een kerk waarin ik mij het beste thuis kan voelen.

Dat heb ik dus hierboven gedaan. Er vallen wel eens te harde woorden. En als dat gaat in termen van 'nep-christenen', dan neem ik daar afstand van. Aan de andere kant moet de waarheid niet bedekt worden. Ik weet echter niet of de zaken die ik noemde (leervrijheid, schriftkritiek, etc.) er ook in jouw plaatselijke gemeente zijn. Daarom ben ik hier voorzichtig mee. (Overigens heb ik familie in de GKN, dus ik ben niet helemaal blanco, ik weet een beetje wat er speelt).

Nu heb ik nog een andere vraag. In mijn huidige woonplaats is alleen een hervormde kerk (die zich thans “protestantse gemeente” noemt). Als ik mij in die kerk zou laten dopen, ben ik dan hervormd, protestants of kan ik er voor kiezen mezelf gereformeerd te laten dopen? En als ik mij daar bijvoorbeeld doop, maar bij een verhuizing alsnog toetreed tot een gereformeerde kerk, ben ik dan nog steeds hervormd, of mag ik mijzelf dan gereformeerd noemen?

Waar je je laat dopen, maakt wat dit betreft niet uit. Je doop blijft geldig, er hangt geen etiket aan. Het is eenvoudigweg de christelijke doop.
Binnen de PKN kun je jezelf hervormd noemen of gereformeerd, afhankelijk van de 'ligging van de gemeente'. Je hebt binnen de PKN daar bijv. voormalig NHK gemeentes van de Gereformeerde Bond signatuur. (Die zijn dus zowel hervormd, als gereformeerd....).

Vindt God het eigenlijk erg dat ik bijna negentien jaar als ongedoopte door het leven ben gegaan? Ben ik daardoor een mindere goede christen? En vindt Hij het überhaupt wel fijn als ik mij laten dopen?

Dat je als kind niet gedoopt bent is de verantwoordelijkheid van je ouders. Ik denk niet dat je een minder goed christen bent als je (nog) niet gedoopt bent. Anders wordt het als je je niet wilt laten dopen. Maar God vind het wel fijn ja. Jezus heeft de doop niet voor niets ingesteld. Hij gaf een opdracht om mensen te dopen.

[GKN'er]

Bedankt voor jullie antwoorden. Wat ik echter niet begrijp is dat de meer bevindelijk-gereformeerden leden (m.n. GG, GGiN, OGGiN, rechterflank van de CGK) leden van de voormalige GKN vaak niet als "gereformeerden" zien. Terwijl toch 7 van de 10 gereformeerden (leden van een kerkgenootschap dat de naam "gereformeerd" in zich draagt) tot de voormalige GKN behoren. Zou iemand dat misschien kunnen verklaren? I.m.o. zijn GKN'ers ook gereformeerden. Sterker nog: zij vertegenwoordigen bijna driekwart van de gereformeerde gezindte.

Dan heb ik nog een ander vraagje: zou iemand mij kunnen vertellen wat de precieze leerstellingen van de GKN (en de andere gereformeerde kerkgenootschappen) zijn? Hoe tegen predestinatie en het Heilig Avondmaal bijvoorbeeld wordt aangekeken?

Alvast mijn grote dank!

[Raido]

In de GKN gaat men er van uit dat je bij de doop wedergeboren bent, dat verondersteld men aangezien God Zijn verbond opricht met de ouders en hun zaad, doet het kind belijdenis dan mag het ook aan het avondmaal. Gaat het van de kerk af; dan was het blijkbaar toch niet wedergeboren.

De Bevindo's (GG, OGG, GGiN iig) leren dat bij de doop de belofte wordt gedaan dat je wedergeboren kunt worden en dat God een verbond heeft. Doe je belijdenis dan mag je aan het avondmaal; maar alleen als je oprecht wedergeboren bent en dat hebt bevonden. Het verbond is in de ze kerken 'nauwer', niet elke kerklid is verbondskind en mag dus niet zomaar aan het avondmaal (dis des verbonds).

In de CGK is er een miniem verschil daar wordt het verbond opgesplits in het verbond van genade (waar belijdende leden in vallen) en het verbond der verlossing (het toegepaste verbond der genade), wie onder het verbond van genade valt mag aan het avondmaal. Ofwel; alle belijdende leden mogen inpriniciepe aangaan.

Ik hoop dat je het verschil ongeveer begrijpt nu. Waar de GKN leert dat het verbond opgericht is met de ouders en daarin hun kinderen rekenen alle kerkleden (doop of belijdend lid) tot het verbond en gaan er vanuit dat je wedergeboren bent. De CGK leert dat de belijdende leden verbondskinderen zijn en aan het avondmaal mogen maar dat toepassing noodzakelijk is door de wedergeboorte. De GG leert dat enkel de wedergeborenen in het verbond vallen en aan het avondmaal mogen

[Roodkapje]

Volgens mij is dat hele issue van de 'veronderstelde wedergeboorte' in de GKN al in 1949 (daaromtrent) herroepen. Dus dat wordt nu niet meer geleerd. Het lijkt me daarom ook niet juist om ervanuit te gaan dat de GKN dat leert.

[Riska]

Het gekke is dat ik steeds over dat GKN heengelezen heb, het geassocieerd heb met GKV of zo.
Als iemand in een protestantse gemeente komt is dat voluit een PKN-gemeente. Een volledig samengaan van Hervormd en Gereformeerd. Je laten dopen in die kerk betekent dat je lid wordt van de PKN. Verhuis je, dan zou het kunnen zijn dat je in een plaats komt waar het proces nog niet zo ver is. Dan is er een Gereformeerde Kerk en een Hervormde Kerk, beide behorende tot de PKN, maar nog niet plaatselijk gefedereerd of gefuseerd. In zo'n plaats zou je dus voor de Gereformeerde Kerk kunnen kiezen - die behoort tot de PKN.
Het is allemaal nogal ingewikkeld geworden, want lang niet overal is de fusie al een feit. Soms zijn er gefedereerde, gefuseerde gemeenten, soms tasten ze nog heel voorzichtig af wat eventueel samen zou kunnen en soms is er helemaal geen sprake van enige toenadering.

Ik heb met verbazing gelezen dat bij de doop sprake zou zijn van wedergeboorte. Nee, dat leert de gereformeerde kerk niet en ook de PKN-gemeenten niet. Het is een opname in het Verbond en later zal het kind zelf kleur moeten bekennen, het in eigen hart moeten kunnen beamen voordat van wedergeboorte gesproken kan worden.

Als je 19 bent en je wilt laten dopen, zal vermoedelijk de vraag gesteld worden of je niet belijdenis wilt doen, want je moet toch zelf de Doopvragen beantwoorden, of je gelooft in het verlossingswerk van Christus. Je zult niet de eerste zijn - en ik hoop ook niet de laatste - die als jong-volwassene bij de Belijdenis ook gedoopt wordt.

[Raido]

Volgens mij is dat hele issue van de 'veronderstelde wedergeboorte' in de GKN al in 1949 (daaromtrent) herroepen. Dus dat wordt nu niet meer geleerd. Het lijkt me daarom ook niet juist om ervanuit te gaan dat de GKN dat leert.

1944 perongeluk? Synode van Sneek? Toen de Vrijmakening was? Was dat niet een van de main-issues toen?

Wat leerd de GKN nu wel? (of vGKN) of welke nou de GKN is..?

[Riska]

Wat leerd de GKN nu wel? (of vGKN) of welke nou de GKN is..?

De Gereformeerde Kerken in Nederland = GKN, zijn opgegaan in de PKN, maar plaatselijk vaak nog gewoon de Gereformeerde Kerk. Waarbij dan de toevoeging "behorend tot de PKN" gebruikt wordt als men zich wil voorstellen bij bepaalde gelegenheden. In mijn woonplaats is het gewoon de Gereformeerde Kerk. Dus niet: GKV, ChrGK of zo.

Wat wij leren? (ik behoor tot de GKN/PKN) Wat altijd geleerd is binnen de GKN: de Drie Formulieren van Enigheid worden gewoon door ambtsdragers ondertekend, de Apostolische Geloofsbelijdenis klinkt nog altijd en in veel avonddiensten van de GKN worden nog leerdiensten (n.a.v. de Heidelbersche Catechismus) gehouden. Dat laatste niet meer in alle kerken, want zoals in de Hervormde Kerk veel richtingen zijn - van vrijzinnig tot Bondsgemeenten - zo zijn die er ook in de GKN.
Dat is allemaal niet veranderd door het onstaan van de PKN.

[TKF]

Als je 19 bent en je wilt laten dopen, zal vermoedelijk de vraag gesteld worden of je niet belijdenis wilt doen, want je moet toch zelf de Doopvragen beantwoorden, of je gelooft in het verlossingswerk van Christus. Je zult niet de eerste zijn - en ik hoop ook niet de laatste - die als jong-volwassene bij de Belijdenis ook gedoopt wordt.

Kun je in de GKN/PKN op een volwassen leeftijd (18 en ouder) je laten dopen zonder belijdenis daarbij te doen? In de NHK (en nu overgenomen door de HHK) mocht dat niet. Je kon alleen gedoopt worden als je tegelijk belijdenis deed.

[Roodkapje]

Volgens mij is dat hele issue van de 'veronderstelde wedergeboorte' in de GKN al in 1949 (daaromtrent) herroepen. Dus dat wordt nu niet meer geleerd. Het lijkt me daarom ook niet juist om ervanuit te gaan dat de GKN dat leert.

1944 perongeluk? Synode van Sneek? Toen de Vrijmakening was? Was dat niet een van de main-issues toen?

Neuh, de 'main-issue' was dat een meerdere vergadering een stuk leer dat in strijd was met de Bijbel bindend wou opleggen. (Daarom ook art. 31 )

Wat leerd de GKN nu wel? (of vGKN) of welke nou de GKN is..?

Niet in ieder geval dat je mag uitgaan dat een baby wedergeboren is een daarom gedoopt mag worden. Tegenwoordig wordt 'gewoon' Calvijn gevolgd, naar ik meen.

[Roodkapje]

Als je 19 bent en je wilt laten dopen, zal vermoedelijk de vraag gesteld worden of je niet belijdenis wilt doen, want je moet toch zelf de Doopvragen beantwoorden, of je gelooft in het verlossingswerk van Christus. Je zult niet de eerste zijn - en ik hoop ook niet de laatste - die als jong-volwassene bij de Belijdenis ook gedoopt wordt.

Kun je in de GKN/PKN op een volwassen leeftijd (18 en ouder) je laten dopen zonder belijdenis daarbij te doen? In de NHK (en nu overgenomen door de HHK) mocht dat niet. Je kon alleen gedoopt worden als je tegelijk belijdenis deed.

Als je niet gedoopt bent eerder en je wilt belijdenis doen, dan moet je je laten dopen. Je belijdenis IS je doop.

Ik ben gedoopt toen ik 21 was, ik heb nooit belijdenis gedaan. Na mijn doop was ik gewoon belijdend lid. Volgens mij geldt de Kerkorde van Dordt ook in de GKN.

[Riska]

Natuurlijk maakte ik in dit opzicht een fout: je laten dopen op oudere leeftijd (en daarmee bedoel ik: ouder dan de kinderjaren, vanaf een jaar of 17,18) doe je belijdenis, want je wordt alleen maar gedoopt als er bepaalde vragen beantwoord zijn.

Roodkapje: de kerkorde van Dordt bestaat niet. Je hebt de kerkorde van de PKN of de HHK of de GKV etc. "Dordt" is een van de belijdenisgeschriften.

(De kerkorde regelt wat de kerk aan ruimte en voorwaarden stelt om het ordelijk te houden. Dus kerkorde is: mag je wel of niet aan het avondmaal voordat je belijdenis doet, wat mag er wel of niet in een kerkdienst, aan welke eisen moeten ambtsdragers voldoen etc. het 'huishoudelijk reglement' dus, wat platweg gezegd.)

[TKF]

Ik ben gedoopt toen ik 21 was, ik heb nooit belijdenis gedaan. Na mijn doop was ik gewoon belijdend lid. Volgens mij geldt de Kerkorde van Dordt ook in de GKN.

In de HHK kun je op volwassen leeftijd enkel dopen in combinatie met belijdenis doen van je geloof. Tijdens de jaarlijkse ´belijdenisdienst´ worden degenen die nog niet gedoopt zijn na het moment van belijdenis gedoopt (formulier volwassendoop).
Ik weet van iemand bij ons in de kerk die niet gedoopt wil worden omdat die persoon dan gelijk belijdenis moet doen. Alleen gedoopt worden op volwassen leeftijd is niet mogelijk. Ik stelde mijn vraag omdat ik dacht dat dat binnen de PKN (en vroeger bij de GKN) wel mogelijk zou zijn.

(Hoort dit topic overigens wel in Geloofsopbouw?)

[elbert]

Het topic past inderdaad minder bij Geloofsopbouw dan bij Religie - Algemeen, vandaar dat het verplaatst is.