Uitverkiezing

[gravo]

Misschien even terug naar het onderwerp: uitverkiezing.

Ik ben er zelf voorstander van om dit theologische begrip te handhaven. Maar om te begrijpen waarom het van belang is moeten we wel af van reden waarom het begrip zoveel irritatie veroorzaakt. Uitverkiezing is lange tijd gezien als een koel besluit van God, waarin Hij, voor ons onnavolgbaar, een klein aantal mensen tot het eeuwige leven heeft voorbestemd en een groot aantal mensen niet. Belangrijk bij de irritatie zijn deze twee dingen:

1. het is een koel besluit, de reden blijft verborgen, we krijgen daar geen enkele openheid over, je moet maar zien.
2. de verhouding is zeer scheef: weinigen gaan naar de hemel, een grote massa gaat verloren.

Daar gaat het mijns inziens nu precies niet over.

Uitverkiezing is de term die aangeeft hoezeer God iemand genadig wil zijn, hoezeer hij iemand terug wil hebben, hoezeer hij iemand liefheeft. Uitverkiezing gaat over liefde: "Jacob heb ik liefgehad".
Het gaat om de keuze die wij ook kennen, wanneer we iemand de liefde verklaren. Verliefdheid is zeer krachtig, maar ook onnavolgbaar. Waarom die ene? Die onvoorwaardelijke keuze voor juist hem of haar? Je kunt je eraan irriteren, dat zoveel mensen het niet geworden zijn en die ene jongen of dat ene meisje wel. Maar is dat een terechte irritatie? Maak je de schoonheid en de kracht van de liefde niet kapot met zo'n chagrijnige blik? En wat heb je gedaan, wanneer je liefde kapot hebt gemaakt? Wat blijft er dan nog over? God heeft lief die Hij liefheeft. Moeten wij daar chagrijnig over zijn?

In het verlengde daarvan moeten we denk ik ook af van de strikt individuele kant van de uitverkiezing. Want God verklaart, zoals we weten, de liefde in Jezus Christus aan de hele wereld: "Want zo lief heeft God de wereld gehad..." Ook het citaat "Jacob heb ik liefgehad, Ezau heb ik gehaat" kan niet anders dan in het licht van het toekomstige volk Israël gezien worden. Jacob en Ezau zijn de de namen die staan voor twee volken, twee groepen, twee houdingen, twee principes die de hele geschiedenis mee gaan. God kiest. Hij maakt een onderscheid. En dan blijkt Hij steeds te kiezen voor het onderliggende, het verbrijzelde, het arme, het zondige, het hulpbehoevende volk, het volk dat dreigt verloren te gaan. Hij kiest niet voor het sterke, het trotse, het heersende volk, het volk dat zelf god wil zijn en zichzelf denkt te kunnen redden. God kiest de mens die hulp nodig heeft. Want Gods keuze is gebaseerd op Zijn barmhartigheid.
Er zit iets collectiefs in die keuze: Gods volk, Gods Kerk, Zijn discipelen. Dat is de bruid aan wie de liefde verklaart wordt. Dat is veel minder een individueel persoon. Dat is zo'n modern begrip, waar wij van na de Middeleeuwen als echte protestanten en Verlichtingdenkers zo mee bezig zijn. Bijbelser is het om van gemeentes te spreken, van ik-en-mijn-huis, van een volk, broeders en zusters, de twaalven of een Heilige Familie, het Heilig Kind Jezus, een Vader in de hemel en een Vaderhuis met vele woningen. Van samenkomsten, van alles gemeenschappelijk hebben en van 144.000, om maar een aantal collectieve begrippen uit OT en NT te noemen. Christus alles en in allen!

Tot slot gaat uitverkiezing niet alleen om een aantal zeer schaarse geestelijke ervaringen die je misschien in je leven meemaakt. Van die bijzondere momenten, waarop "je bekeerd wordt". Nee, in alle dingen van het leven kun je ook uitvloeisels van God uitverkiezing zien: waar je geboren bent, wie je leert kennen, welke studie je doet, welke levenspartner zich aandient, de gebeurtenissen die je meemaakt, de boeken die je leest, de stukjes op Refoweb die je tegenkomt. Zou het allemaal niet kunnen meewerken ten goede? Moet je, als je dit alles al ontvangen hebt, nog langer wachten tot God eindelijk eens over de brug komt, zodat je je verkiezing bevestigd krijgt? Klinkt heel kortzichtig.

En is die uitverkiezing van God niet veel rijker, voller, kleurrijker en betekenisvoller als je je hele leven in het licht van Gods genadige toewending naar jou kunt zien? Dat Hij jou heeft uitgekozen om dat allemaal te ontvangen?
Veel meer dan wanneer je uitverkiezing ziet als een koel en onnavolgbaar besluit van God dat Hij eens heel lang geleden genomen zou hebben en waaraan zelfs Hij gebonden zou zijn, als aan een soort Wet die boven God zou uitgaan, zoals sommige mensen de uitverkiezing ervaren?

Onze God, onze Vader (meervoud, collectief !) is zo goed, zo barmhartig, zo genadig, zo heilig en groot, dat we de keuzes die Hij maakt met een gerust hart aan Hem over kunnen laten. Valt nooit tegen!

Wanneer we aan Zijn goede bedoelingen omtrent ons leven gaan twijfelen, dan twijfelen we in feite aan elke grond van het bestaan. Dan ontkennen we alles wat ons al gegeven is. Dan zeggen we met zoveel woorden tegen de Enige die ons genadig kan zijn: "ik weet het niet hoor, ik moet het nog zien". Zo'n ongelovige, trotse houding, waarin je jezelf te sterk en te zelfstandig vindt om je aan Zijn goedheid over te geven, zou wel eens de blauwdruk kunnen zijn voor dat andere volk, het volk van Ezau. "Ezau heb ik gehaat" zegt God. Daar gaat Zijn voorkeur niet naar uit, naar dat arrogante, dat heersende.
Zulke mensen kan Hij onmogelijk de liefde verklaren.

Zo kun je ook over uitverkiezing denken.

gravo

[schelpje3]

Als men Calvijn vroeg wat verkiezing was, zei hij: Het is Gode verheerlijkend, mensvernederend en tot grote troost in dagen van verdrukking.” Dat zei ds. G. Clements, gisteren in Gouda op de jaarlijkse thema-avond van de Cursus Godsdienst Onderwijs (CGO) van de Gereformeerde Gemeenten. De Goudse predikant sprak over ”De troost van de verkiezing”.

„Calvijn plaatste in de uitgaven van zijn Institutie de verkiezing na de heilsorde”, zei ds. Clements. „Dit in tegenstelling tot de meeste latere dogmatieken.”

De rest is te lezen op: http://www.refdag.nl/kerkplein/kerknieu ... r_1_260498

Het moet dus zeker geen bron van irritatie zijn. Maar juist tot troost wanneer we hiermee worstelen.

[Pcrtje]

Het is vroom geneuzel om te zeggen dat je je louter en alleen door de Bijbel laat onderwijzen.

[mealybug]

Het is vroom geneuzel om te zeggen dat je je louter en alleen door de Bijbel laat onderwijzen.

Ja , dat ''sola scriptura'' bleek al snel een wassen neus, nietwaar?

[alexander91]

Ja , dat ''sola scriptura'' bleek al snel een wassen neus, nietwaar?

Voor de realist, maar niet voor de idealist

[Marnix]

Als je doorvraagt en je luistert intensief, kun je horen welke oudvaders dominee raadpleegt. Heel vaak is dat Matthew Henry bijvoorbeeld.
Of Spurgeon. Soms zeggen ze het erbij, soms kun je dat horen.
Daar is niets mis mee. Ze hebben ooit hun "vak" geleerd op de theologische universiteit, VAN MENSEN.
Het is vroom geneuzel om te zeggen dat je je louter en alleen door de Bijbel laat onderwijzen.

Je haalt twee dingen door elkaar. Jij zei:

Dat heeft niet zoveel zin, iedereen die dat geprobeerd heeft, heeft het uiteindelijk opgegeven.
Want: men neemt de Bijbel als uitgangspunt en niet de oudvaders, formulieren en andere menselijke toevoegingen. Dan ben je toch uitgepraat?

Dat is heel wat anders dan wat je nu zegt. Je mag best oudvaders citeren, dingen van ze overnemen, je daardoor laten onderwijzen. Maar daarmee zijn de oudvaders nog niet het uitgangspunt. Het uitgangspunt is de Bijbel, sola scriptura. Je toetst dus altijd aan de Bijbel en als dingen Bijbels zijn mag je ze gerust overnemen en je er door laten onderwijzen.
Dat is totaal anders dan roepen dat mensen de Bijbel als uitgangspunt nemen in plaats van de oudvaders. Dat is namelijk goed, sola scriptura is altijd de Bijbel als uitgangspunt nemen... en van daaruit verder.

[mohamed]

Het is vroom geneuzel om te zeggen dat je je louter en alleen door de Bijbel laat onderwijzen.

Ja , dat ''sola scriptura'' bleek al snel een wassen neus, nietwaar?

Ze draait er tenminste niet omheen zoals de meeste refo's en daar verdient ze een dikke pluim voor!

[Jvslooten]

"dat God voorbeschikt, terwijl toch de mens verantwoordelijk is, zijn twee feiten, die slechts weinigen duidelijk kunnen zijn. Men denkt dat ze onbestaanbaar en met elkaar in tegenspraak zijn, maar het is niet zo. Het gebrek ligt in ons zwak verstand. Twee waarheden kunnen niet met elkaar in strijd zijn. Indien ik alzo in èèn deel van de heilige schrift de lering vind, dat alles voorverordineerd is, dan is dit waar; en als ik in een ander deel vind dat de mens verantwoordelijk is voor zijn daden, dan is dit waar; en het is slechts mijn stompzinnigheid, die mij doet denken, dat deze twee waarheden in tegenspraak zijn met elkander. Ik geloof niet, dat ze ooit op het aardse aambeeld aan èèn gesmeed zullen worden; maar zeer zeker zullen zij èèn wezen in de eeuwigheid. Het zijn twee lijnen, die bijna gelijklopend zijn, zòzeer, dat het menselijk verstand, dat ze het verst volgt, toch niet ontdekt dat ze samen komen; maar zij komen samen; zij zullen elkaar ontmoeten in de eeuwigheid, voor de troon Gods, vanwaar alle waarheid komt."

[Boaz]

"dat God voorbeschikt, terwijl toch de mens verantwoordelijk is, zijn twee feiten, die slechts weinigen duidelijk kunnen zijn. Men denkt dat ze onbestaanbaar en met elkaar in tegenspraak zijn, maar het is niet zo. Het gebrek ligt in ons zwak verstand. Twee waarheden kunnen niet met elkaar in strijd zijn. Indien ik alzo in èèn deel van de heilige schrift de lering vind, dat alles voorverordineerd is, dan is dit waar; en als ik in een ander deel vind dat de mens verantwoordelijk is voor zijn daden, dan is dit waar; en het is slechts mijn stompzinnigheid, die mij doet denken, dat deze twee waarheden in tegenspraak zijn met elkander. Ik geloof niet, dat ze ooit op het aardse aambeeld aan èèn gesmeed zullen worden; maar zeer zeker zullen zij èèn wezen in de eeuwigheid. Het zijn twee lijnen, die bijna gelijklopend zijn, zòzeer, dat het menselijk verstand, dat ze het verst volgt, toch niet ontdekt dat ze samen komen; maar zij komen samen; zij zullen elkaar ontmoeten in de eeuwigheid, voor de troon Gods, vanwaar alle waarheid komt."

Nee, Jvslooten, dit gaat er bij mij niet in. Als God alles voorbeschikt, inclusief wie wel/ niet gelooft, is de hele oproep tot bekering een grote zeepbel. Ik vind het een zwakke poging iets wat niet te rijmen valt, recht te praten.

[Marnix]

Was de zondeval dan ook voorbeschikt? Zo ja, hoe had de mens nee kunnen zeggen als God al had besloten dat de mens in zonde zou vallen?

[alexander91]

Als God alles voorbeschikt, inclusief wie wel/ niet gelooft, is de hele oproep tot bekering een grote zeepbel.

Ik zie geen gegronde redenen om het een uit het andere te concluderen. Hoezo zou de oproep tot bekering dan een grote zeepbel zijn? De voorbeschikking kan evengoed bewerkt worden dmv een oproep tot bekering.

Uiteindelijk kunnen wij ook niet bevatten of begrijpen hoe God precies in elkaar steekt, maar je moet wel met een waterdichte argumentatie komen wil je van God kunnen zeggen dat Hij wel of niet voorbeschikt. En zolang die er er niet is, zijn beide mogelijkheden open.

[mohamed]

Beide mogelijkheden openlaten getuigt weer van een onverschilligheid waar mij de haren van te berge rijzen.

'laat uw woord ja echter ja zijn en uw nee nee; wat hierboven uitgaat, is uit de boze.' (Mat 5,37)

On topic:

'Zo zullen de laatsten de eersten zijn, en de eersten de laatsten; want velen zijn geroepen, maar weinigen uitverkoren.' (Mat 20,16)

[alexander91]

Beide mogelijkheden openlaten getuigt weer van een onverschilligheid waar mij de haren van te berge rijzen.

'laat uw woord ja echter ja zijn en uw nee nee; wat hierboven uitgaat, is uit de boze.' (Mat 5,37)

On topic:

'Zo zullen de laatsten de eersten zijn, en de eersten de laatsten; want velen zijn geroepen, maar weinigen uitverkoren.' (Mat 20,16)

Misschien moet je de zin voor het stuk dat je vetdrukt nog eens goed lezen. Ik zeg echter noch ja, noch nee, en dus heeft vetgedrukte geen relevantie voor wat ik zeg... Daarnaast verwijt jij mij dat ik andermans motieven invul, maar ondertussen doe jij precies hetzelfde (onverschilligheid).

Maar laat ik eens een Bijbeltekst (1 Kor 13) gebruiken:

"wat kennis betreft, zij zal tenietgedaan worden.
9 Want wij kennen ten dele en wij profeteren ten dele,
10 maar wanneer het volmaakte zal gekomen zijn,
zal wat ten dele is, tenietgedaan worden....
...12 Nu immers kijken wij door middel van een spiegel in een raadsel,
maar dan zullen wij zien van aangezicht tot aangezicht.
Nu ken ik ten dele,
maar dan zal ik kennen,
zoals ik zelf gekend ben."

Enige relativering van wat wij aan kennis (over het preciese mechanisme van Gods handelen) kunnen bereiken lijkt mij wel op zijn plaats op basis van deze tekst.

[coby]

'Zo zullen de laatsten de eersten zijn, en de eersten de laatsten; want velen zijn geroepen, maar weinigen uitverkoren.' (Mat 20,16)

Dat gaat over de arbeiders in de wijngaard, die allemaal arbeiders waren, dus volgelingen. Alleen waren er een stel die er later bijkwamen. Gaat dat dan over redding of uitverkoren zijn voor een taak van degenen die op het laatst de eindtijdoogst binnenhalen en er een even grote beloning voor krijgen als de christenen die Hem al jaren dienden?
In die tekst van Matteus 22 staat het ook. Velen waren geroepen, maar niet iedereen was het waard. Ze waren ongeinteresseerd. Klinkt toch alsof Hij degenen uitkiest die het wel waard zijn en niet zomaar lukraak de een wel en de ander niet. Het kan slaan op de Farizeeen van toen, maar ook op de dwaze maagden, die zich later nog wel konden bekeren.

[Jvslooten]

Nee, Jvslooten, dit gaat er bij mij niet in. Als God alles voorbeschikt, inclusief wie wel/ niet gelooft, is de hele oproep tot bekering een grote zeepbel. Ik vind het een zwakke poging iets wat niet te rijmen valt, recht te praten.

Het was een citaat van de baptistenpredikant C.H. Spurgeon.. maar gelukkig hebben we nu Boaz, die, dankzij de leiding van de Heilige Geest, gelukkig alles beter weet en ook ons hier op het forum tot een lichtend licht wil zijn:)