Ik kwam het al tegen in Exodus 21:6, maar stuit ik er weer op in Exodus 22:8 en 22:9. Een vertaling waar je oren van gaan klapperen! Eerst dacht ik dat dat een uitwas van de NBG-vertaling 1951 was, maar de als zuiver betitelde Statenvertaling bleek ook al mee te doen aan de afgoderij!
Laat ik de teksten even neerzetten in de twee genoemde vertalingen:
Exodus 21:6:
SV: Zo zal hem zijn heer tot de goden brengen...
NBG: dan zal zijn heer hem bij de goden brengen
Exodus 22:8:
SV: Indien de dief niet gevonden wordt, zo zal de heer des huizes tot de goden gebracht worden, of hij niet zijn hand aan zijns naasten have gelegd heeft.
NBG: Indien de dief niet gevonden wordt, zal de heer des huizes tot de goden naderen, om te zweren, dat hij zijn hand niet uitgestoken heeft naar de have van zijn naaste.
Exodus 22:9:
SV: Over alle zaak van onrecht, over een os, over een ezel, over klein vee, over kleding, over al het verlorene, hetwelk iemand zegt, dat het zijn is, beider zaak zal voor de goden komen; wien de goden verwijzen, die zal het aan zijn naaste dubbel wedergeven.
NBG: Bij elke zaak van verduistering, hetzij van een rund, een ezel, een stuk kleinvee, een gewaad, hetzij van welk verloren voorwerp ook, waarvan (de eigenaar) zegt: dat is het – zal hun beider zaak tot de goden komen. Hij, die de goden schuldig verklaren, zal aan zijn naaste het dubbele als vergoeding geven.
Dit klinkt gewoon alsof het polytheïsme en de afgoderij wordt gelegitimeerd!
Uiteraard heb ik hier weer verder onderzoek naar gedaan. In de Hebreeuwse grondtekst staat
הָאֱלֹהִים (
haelohim), waar hier met 'goden' is vertaald. Dat is inderdaad meervoud van
אֱלֺהַּ/
אֱלוׁהַּ (
eloah), wat god betekent. Strikt taalkundig bezien, dit woord geïsoleerd beschouwd, zou het kunnen. Maar in Genesis 1:1 wordt God ook aangeduid als
אֱלֹהִים (
elohim). Het enige verschil met de genoemde verzen van Exodus 21 en 22 is hier dat er voor
אֱלֹהִים geen lidwoord staat. Een majesteitsmeervoud is dat. Ik heb er dan ook voor gekozen om in Exodus 21 en 22 niet 'goden' te lezen, maar 'God'.
En hoe staat het hier met de NBV?
In Exodus 21:6 laat die deze kwestie nogal in het midden, is dus vrij neutraal. Maar in Exodus 22 bekent die wel duidelijk kleur. Daar vertaalt die
הָאֱלֹהִים met 'God'. Ofwel: de NBV doet hier niet mee met de afgodendienst.
Dat is ook niet te verdedigen. Immers, in Exodus 20:3 staat:
Gij zult geen andere goden voor Mijn aangezicht hebben.
Exodus 22:20:
Wie den goden offert, behalve den HEERE alleen, die zal verbannen worden.
En Exodus 23:13:
In alles, wat Ik tot ulieden gezegd heb, zult gij op uw hoede zijn; en den naam van andere goden zult gij niet gedenken; uit uw mond zal hij niet gehoord worden!
(Die heb ik dan toch maar even geciteerd uit die tot afgoderij verleidende SV...
)
