Dergelijke teksten met elkaar proberen in coherentie te brengen is een gevolg van ons post-Aristotelisch tijdperk. Voordat de westerse mens aan het rationaliseren sloeg, kon hij gemakkelijk over één gebeurtenis zeggen: God/god heeft het gewild, en het noodlot heeft het zo bepaald, en het is mijn eigen schuld, en het komt omdat een van mijn voorouders een fout heeft gemaakt. Wij vinden dit primitief vanuit ons rationele denkkader. Want het is voor ons ondenkbaar dat God én satan eenzelfde handeling bewerkstelligen, en dat vervolgens David de schuld naar zich toetrekt (2 Sam 24,10).
De bijbelschrijvers van deze bijbelboeken geven hun visie vanuit hún denkkader. Als we vervolgens naar de teksten gaan kijken, moeten we dit eerst in ogenschouw nemen en niet allereerst krampachtig proberen ze met elkaar in rekening te brengen.
Daarbij doet zich ook de vraag voor, die hierboven al is opgeworpen, of het bijbelse spreken hier wel betrouwbaar is, omdat het een uiting is van een bepaald denkkader, dat relativistisch gesproken niet meer of minder is dan ons rationele denkkader. Dat is een moeilijke kwestie.
Persoonlijk denk ik dat de zaak erg complex ligt en dat wij de werkelijkheid met onze ratio soms al te veel willen versimpelen. En dat dus de bijbel op dit punt ons een heel interessante kijk geeft op de verhouding van God en het kwade, tegenover de eigen verantwoordelijkheid.
