Geloofsopbouw: een Woordbediening.

[Wullimpie]

Ik blijf erbij dat ik het in deze preek allemaal te vrijblijvend vind.
Als anderen dat niet vinde is dat fijn voor ze (niet ironisch bedoelt)

Voorderest heb ik alles wel gezegd in bovenstaande postings.

[Boekenlezer]

Openbaringen 22

14 Zalig zijn zij, die Zijn geboden doen, opdat hun macht zij aan den boom des
levens, en zij door de poorten mogen ingaan in de stad.

het bijzondere van dit vers is dat hier een toch wel noemensvaardig verschil zit met andere vertalingen.
Ik vind het vers zoals de NBG51 hem vertaald vanuit een andere stukje grondtekst meer troost bieden.

Zalig zij, die hun gewaden wassen, opdat zij recht mogen hebben op het geboomte des levens en door de poorten ingaan in de stad.

dus onze rotzooi wat we tijdens dit leven veroorzaakt hebben, juist doordat we de geboden niet bleken te kunnen houden, maar wel geprobeerd hebben.
Die rotzooi wordt er door Jezus uitgespoeld, en wij weer wit en rein zijn.

Ik wist tot nu toe nog niet dat er een verschil is m.b.t. deze tekst. Bij deze dan. Ik heb het even uitgespit.

________________________

Openbaring 22:14:
Textus Receptus:
μακαριοι οι ποιουντες τας εντολας αυτου ινα εσται η εξουσια αυτων επι το ξυλον της ζωης και τοις πυλωσιν εισελθωσιν εις την πολιν
(Transscr.: makarioi hoi poiountes tas entolas autou hina estai hè exousia autoon epi to xulon tès zooès kai tois puloosin eiselthoosin eis tèn polin)

Deze lezing vindt men in de meerderheidstekst, en in de overlevering van de syrische en bohaïrische vertalingen. (Bohaïrisch is een koptisch dialect.) De aanduiding gig zie ik ook staan in het tekstkritisch apparaat van Nestle-Aland (27ste oplage) voor deze leesversie, maar ik kan er niet achter komen waar die aanduiding voor staat.
Blijkbaar is deze lezing ook gevonden bij Tertullianus.

Letterlijke vertaling:
Welgelukzalig zij, die zijn geboden doen, opdat van hen de macht zij tot de boom van het leven en tot de poorten, dat zij ingaan in de stad.

Alternatieve lezing:
μακαριοι οι πλυνοντες τας στολας αυτων ινα εσται η εξουσια αυτων επι το ξυλον της ζωης και τοις πυλωσιν εισελθωσιν εις την πολιν
(Transscr.: makarioi hoi plunontes tas stolas autou hina estai hè exousia autoon epi to xulon tès zooès kai tois puloosin eiselthoosin eis tèn polin)

Deze lezing vindt men in de volgende handschriften:
- De Codex Sinaiticus (א), die Tischendorf in de 19de eeuw in het Katarinaklooster in de Sinaïwoestijn heeft gevonden. Afkomstig uit de 4de eeuw.
- De Codex Alexandrinus (A). Stamt uit de 5de eeuw. W.b. het bijbelboek Openbaring is het een handschrift van goede kwaliteit (Cat. I).
- Minuskel 1006. Stamt uit de 11de eeuw. Handschrift van goede kwaliteit (Cat. II).
- Minuskel 1841. Stamt uit de 9de en/of 10de eeuw. Handschrift van goede kwaliteit (Cat. II).
- Minuskel 2050. Handschrift van goede kwaliteit (Cat. II).
- Minuskel 2053. Stamt uit de 13de eeuw. Zeer belangrijke tekstgetuige (Cat. I).
- Minuskel 2062. Stamt uit de 13de eeuw. Net als 2053 een zeer belangrijke tekstgetuige (Cat. I).
- Een klein aantal handschriften van de Vulgata-vertaling volgt deze lezing.
- Ook de sahidische vertaling volgt deze lezing.

Letterlijke vertaling:
Welgelukzalig zij, die hun kleding wassen, opdat van hen de macht zij tot de boom van het leven en tot de poorten, dat zij ingaan in de stad.

________________________

Dat zijn dus de feiten. Tja, en welke keuze maak je dan als exegeet?
Aangezien je merkt dat exegeten verschillende keuzes maken, moet je eigenlijk concluderen: we weten de waarheid aangaande de oorspronkelijke versie niet.

Die eerste – de Textus Receptus - spreekt mij best wel aan, omdat die zo mooi in de lijn van de hele Bijbel ligt. Het onderhouden van Gods geboden is immers het in acht nemen van Gods verbond. Zo leert ons dat de Torah. Deuteronomium 4:13 kan ik daarin als voorbeeld noemen.
In 1 Koningen 3:14 wordt van koning David gezegd dat hij in de wegen van JHWH gewandeld heeft, en dat hij de inzettingen en geboden van JHWH onderhouden heeft.
Ik vind het zo gemakkelijk klinken als mensen zeggen: 'wij kunnen Gods geboden niet houden, maar dat hoeft ook niet, want gelukkig is er Gods genade.' Dan vraag ik mij af: hebben wij ze al eens echt serieus geprobeerd te houden, en hebben we ze ooit eens benaderd op de wijze zoals we ze in de Torah tegenkomen? Ja, dan zal inderdaad blijken waar onze zieke plekken zitten. (1 Kon. 8:38) Reken maar! Maar dat niet alleen. Ik denk dat we dan pas werkelijk in de nood voor God gebracht worden, als we zien hoe serieus de Bijbel Gods geboden presenteert. Pas dan zal het de taal van ons hart worden: "JHWH, U gebiedt mij uw geboden te onderhouden, maar het lukt mij niet! Ik ben dood in zonden! Op deze wijze ga ik voor eeuwig verloren!" (Ik spreek uit persoonlijke ondervinding.) Dan zullen we Gods hulp en vergeving nodig krijgen. De vergeving die in Christus geschonken is. Dan zullen we het pas echt leren, wat het is om te leven uit genade. Dan wordt de taal van Psalm 130 onze taal, en de nood van Psalm 130 onze nood. Nee, geen uitzichtloze nood, want Psalm 130 spreekt ook over het vaste geloof in de weldadigheid (חסד) en de verlossing die bij JHWH (= Gods verbondsnaam!) te vinden is.
Ik denk ook dat wat in 1 Koningen 3:14 over David gezegd wordt, dat dat alleen begrepen kan worden in de vergeving door Christus. Er was bij hem sprake van een herkenbare levenswandel. Daar wijst dat vers ook op. Maar zijn zonde met Uria en Batseba maakt duidelijk dat ook hij zonder de vergeving van Christus voor God niet kon bestaan.

Ik heb er even twee commentaren op nagekeken.
Dr. H.R. van de Kamp kiest voor de meerderheidstekst, de Textus Receptus.
Dr. S. Greijdanus kiest voor wat ik hier de alternatieve lezing heb genoemd.

[Boekenlezer]

Om nog even wat over de genoemde commentaren op Openbaring te zeggen: ik vind dr. H.R. van de Kamp sterker dan dr. S. Greijdanus. Vooral bij de uitleg van Openbaring 7:14 komt het verschil duidelijk uit, omdat van de Kamp het Oude Testament er meer bij haalt, en dat lijkt mij nou juist onontbeerlijk voor de uitleg van Openbaring.
Van de Kamp schrijft dit over de tekst:

Gelukkig te prijzen zijn zij die zijn geboden doen. Johannes heeft de stem van Christus gehoord en reageert met een felicitatie en excommunicatie (22,14-15). De aangekondigde beloning wordt uitgewerkt. Het is de zevende en laatste zaligspreking.

Ik volg de Koinè-tekst (beide stromingen hebben hier identieke tekst) poiountes tas entolas autou in plaats van zij die hun gewaden wassen. De verwijzing naar zijn (=Christus') geboden impliceert dat niet Christus zelf de spreker van deze felicitatie is (De Vuyst, Hartman). Voor het wassen van hun gewaden zie de uitleg van 7,14.

Johannes (de engel is van het toneel verdwenen) legt nadruk op het in de praktijk nakomen van de opdrachten die Christus in dit boek geeft. Trouw daarin wordt uit genade beloond met het recht de vrucht van de levensboom te eten en door de poorten van de stad binnen te gaan. Binnengaan door de poorten in de stad van God (zie de uitleg van 21,12-13.25): het recht van toegang tot Gods komende nieuwe wereld, hét wenkende ideaal. De tegenwoordige tijd (doen) dringt aan op het nu al nakomen.

(Dr H.R. van de Kamp, Comentaar op het Nieuwe Testament, Openbaring, Profetie vanaf Patmos, Kampen 2000, blz. 489)

Koinè is een grieks woord, en betekent: algemeen.
Met de beide stromingen zal hij de alexandrijnse (niet te verwarren met de Codex Alexandrinus (A)! want dat is één enkel handschrift) en de byzantijnse tekstoverlevering bedoelen.

Greijdanus schrijft:

μακαριος οι πλυνοντες τας στολας αυτων = zalig - zijn - die hun kleederen wasschen; vgl. 7:14. Dit is de laatste van de zeven zaligsprekingen in de Openbaring: 1:3; 14:13; 16:15; 19:9; 20:6; 22:7, 14. Het participium van het praesens spreekt ook nu van een wasschen, dat bij den voortduur geschiedt. Dit wasschen veronderstelt onreinheid. En het wijst op reiniging door het bloed van den Heere Christus, ofschoon dat hier niet genoemd wordt. Een aantal handschriften heeft: ποιουντες τας εντολας αυτου = die Zijn geboden doen; vgl. 12:17; 14:12. Maar omdat deze laatste gedachte hier meer voor de hand schijnt te liggen, vgl. vss. 11 en 12, zal de andere wel voor oorspronkelijk gehouden moeten worden, en die van Zijne geboden bewaren, op correctie berusten. Dan wordt hier uitgedrukt, dat de zaligheid genadegave is, die genoten wordt door het met een waarachtig, en levend, geloof zich toeëigenen van den verzoeningsarbeid, en het verlossingswerk, van den Heere Christus.

(Dr. S. Greijdanus, Kommentaar op het Nieuwe Testament, XIV: Openbaring, Amsterdam 1925, blz. 442)

Greijdanus lijkt hier een beetje een redeneertrant te volgen, die, als je het overdrijft, doet denken aan Tertullianus: credo quia absurdum. Hij kiest immers voor de minder voor de hand liggende gedachte. Omdat die minder voor de hand ligt, zal die dan de oorspronkelijke versie zijn, terwijl de meer voor de hand liggende gedachte dan wel een correctie zal zijn.

In Openbaring 7:14 wordt ook gesproken over het wassen van hun kleren, waarbij er nog aan toe is gevoegd: in het bloed van het Lam.
Van de Kamp schrijft in zijn commentaar op deze tekst dat het een zinspeling is op Exodus 19, waar geboden wordt om hun kleren te wassen, voordat God zal verschijnen op de berg Sinaï om daar zijn geboden te geven, zie Exodus 20.
Ook verwijst hij naar Numeri 31:19-20 en 24. (Zie blz. 220)
Bij Greijdanus missen deze verwijzingen helaas.

[Boekenlezer]

Wat ik erg jammer vind is dat deze preek als 'leeg' bij jou binnen komt.

Ik kan me er wel iets bij voorstellen. Ik geloof zeker dat de predikant het goed bedoeld heeft, en geen dwaalleer wil verkondigen. Zijn bedoelingen kloppen beslist met wat de Bijbel ons wil leren. Daar ga ik vanuit. Maar toch zou ik niet echt tevreden zijn met een dergelijke preek. Dat is omdat ik de bijbelse fundering nogal zwak vindt. Ik heb daar in mijn eerdere reactie al iets over gezegd. Hij noemt zo eens enkele teksten uit het NT, en daar blijft het bij. Hij verzuimt licht te werpen op hoe de Bijbel Gods geboden nou concreet presenteert, zoals we dat in Torah voorgeschoteld krijgen, maar zoals dat evengoed door Jezus en de NT-schrijvers (bijv. Jakobus) wordt opgepakt. Daardoor maakt deze preek inderdaad kans om bij mij over te komen als te leeg, en dat ik de kerk uitga met een gevoel van: "Tja, er zit waarheid in, maar er valt zo veel meer te zeggen. Als ik er thuis eens een studie op losgelaten zou hebben, zou ik nu wellicht verder gekomen zijn in mijn inzichten."

...het zijn inderdaad 4 hele mooie boeken die erg belangrijk zijn voor het christendom, maar er staat meer in de bijbel, we hebben ook nog het oude testament, en hoewel het oud heet mogen we dat niet vergeten.

Ik denk dat we er maar beter aan doen om de Bijbel als een geheel te bezien, in plaats een door midden geknipt boek in twee helften. Ik ben het hier inhoudelijk helemaal met je eens, maar met deze woorden klinkt het nogal alsof we het imago van een zwaar ondergewaardeerd deel van de Bijbel even wat op moeten vijzelen, even een schouderklopje moeten geven. Alsof we voor een oude afgeleefde man nog even de schijn moeten opwekken dat hij toch nog volop voor ons meetelt.
Een betere manier lijkt mij om die term 'oud' maar helemaal te vergeten, en de hele Bijbel gewoon als één Bijbel te zien waarin alles in gelijke mate actueel is. Er staan hooguit een aantal voorschriften in die we niet meer letterlijk hoeven uit te voeren. Toch zijn ze van belang, en dus actueel, omdat er geestelijke lessen in liggen. We mogen dus geen tittel of jota van de Bijbel negeren.

[Wullimpie]

Beste Boekenlezer,

Bedankt voor je uitgebreide uitleg over de verschillende versies van die tekst.
Voor mij persoonlijk is de statenvertaling de meest getrouwe vertaling, die wordt ook in mijn kerk gebruikt.

Een betere manier lijkt mij om die term 'oud' maar helemaal te vergeten, en de hele Bijbel gewoon als één Bijbel te zien waarin alles in gelijke mate actueel is

Ik snap wat je hier meebedoelt en ben het met je eens, feit is echter dat het nu eenmaal "oud" en "nieuw" heet, daar kan/wil ik ook niets aan doen.

M.V.G.

Wullimpie

[Riska]

Ik snap wat je hier meebedoelt en ben het met je eens, feit is echter dat het nu eenmaal "oud" en "nieuw" heet, daar kan/wil ik ook niets aan doen.

Vanwege het Oude Verbond (OT) en het Nieuwe Verbond (NT).
Er wordt ook wel gesproken van Eerste en Tweede Testament.

[frekje]

Even over die preek: Wat Wullimpie zegt ben ik het niet helemaal mee eens. Ik heb ook nog weleens de neiging om snel uitspraken voor of tegen een bepaalde preek/leer te doen. Je weet echter niet helemaal in wat voor context (andere preek van die dag of week ervoor en hoe de gemeente is) de preek is gehouden. Misschien hadden de mensen wel weer een stootje die kant op nodig.

Daarbij blijf ik wel bij het feit dat het leven door, in en met Christus niet een leven is waar de wet ineens verdwijnt. Dat ben ik wel met Wullimpie eens, maar zo heeft die predikant het ook niet bedoeld. Christus maakt je vrij en dan hoef je niet meer zo strak te kijken naar die wet maar mag je vanuit Christus leven (en dat is zonder wetjes verplichtingen en gezeur, maar dan wil je het ZELF niet meer!).

Oude/Nieuwe Testament. Ja, dat is waar. Het oude testament heeft evenveel waarde als het nieuwe, hoewel natuurlijk wel het nieuwe het oude laat vervullen. Maar wat boekenlezer over het oude zegt vind ik wel mooi, juist door het oude te lezen begrijp je ook wat er in het nieuwe wordt bedoeld.

Voor mij persoonlijk is de statenvertaling de meest getrouwe vertaling, die wordt ook in mijn kerk gebruikt.

Ja, in principe is de SV wel de meeste betrouwbare, maar ook tegelijkertijd de meeste moeilijke om te lezen. Hoewel bijv. in Hand. 9 een stukje voorkomt wat in maar 1 vage grondtekst te lezen is (geloof ik). Maar mss is de HSV wel wat voor je (www.herzienestatenvertaling.nl). Net zo betrouwbaar. Maar toch duidelijker. Maarja, tgaat hier niet over vertalingen