elbert schreef:Dat zegt dezelfde persoon die Rutte 4 liet vallen en feitelijk wegliep uit die regering met onjuiste beweringen over migratie. Ze heeft een kilo boter op haar hoofd, maar er zijn weinigen die zich dat nu nog herinneren.
D66 is een typische jojo partij qua kiezersgunst. Zet ze in de oppositie en dan winnen ze stemmen, zet ze in de coalitie en dan verliezen ze stemmen. Dat is bij veel partijen zo, maar bij D66 is dat wel vrij extreem. In Nederland heb je eigenlijk 2 blokken die elkaar nauwelijks overlappen: links en rechts. Linkse kiezers kunnen kiezen tussen PvdA-GL, D66, de SP en PvdD. De SP en PvdD vallen grotendeels af omdat ze niet in de regering komen. Dus heb je PvdA-GL en D66. Zit de ene partij in de regering, dan stijgt de andere partij in de peilingen en andersom. Linkse kiezers zijn meestal teleurgesteld in linkse partijen die in de regering zitten en zoeken dan een alternatief binnen hun eigen linkse voorkeur.
Dat geldt voor rechts trouwens ook.
Fortuyn zou nooit zo'n verkiezingswinst in 2022 hebben geboekt als de kiezers daar geen aanleiding voor zagen. Hetzelfde geldt voor de opkomst van FvD en later de BBB en de PVV. Dat deze partijen ook niet konden leveren moge duidelijk zijn, maar het is wel zo dat er een groot onbehagen richting gevestigde partijen is/was.
Dat heeft ook te maken met het feit dat de middenpartijen geen eigen ideeen meer hebben, maar vaak een nogal technocratisch beleid voeren zonder visie (denk aan Rutte). Veel middenpartijen zijn dan ook volkomen inwisselbaar geworden, zoals
politicoloog van der Meer betoogt.
Het zou al helpen als de middenpartijen weer wat kleur op de wangen kregen en echte keuzes durven te maken en daarbij ook de wil van de bevolking serieus nemen. Omtzigt wilde daarvoor een aanzet geven met NSC, maar we zien nu hoe dat afloopt.
In Duitsland zie ik de CDU onder Merz toch ook duidelijke keuzes maken op het gebied van migratie, energiepolitiek, buitenlands beleid enzovoorts en hij is ook bereid om dat uit te dragen. Niet vanuit een "het moet van Brussel dus..." en ook niet vanuit "de experts zeggen het dus...", maar vanuit een "dat vinden we als volkspartij, dus vanuit het grondvlak, belangrijk en daar staan we dan ook voor".
Maar ja, in Duitsland zijn er maar hooguit 3 en meestal 2 partijen die in de regering zitten, dus hoeven er minder compromissen gesloten te worden. In Nederland is het minimum qua coalitiepartijen inmiddels 4, dus zijn aan het eind van de kabinetsperiode de meeste coalitiepartijen ontevreden.
Mee eens. Eerdmans heeft een nogal zwalkende carriere achter de boeg, wat ook wel enig opportunisme verraadt. Ik denk dat we die partij na een eventuele regeringsdeelname ook kunnen opvegen.

1. Over het wegvallen van Omtzigt en “onjuiste beweringen over migratie”
Het is oneerlijk om iemands kritiek alleen af te doen als “onjuiste beweringen”. Kritiek op migratiebeleid kan genuanceerd zijn en gebaseerd op verschillende perspectieven, niet per definitie onjuist. Omtzigt heeft juist veel aandacht gevraagd voor misstanden binnen de overheid en het migratiebeleid die door anderen mogelijk werden genegeerd.
Het wegvallen van Omtzigt bij Rutte IV kan ook worden gezien als een principiële keuze, waar hij verantwoordelijkheid nam voor zijn idealen en politieke integriteit, in plaats van als een persoonlijke “vlucht”.
2. Over D66 als “jojo-partij” qua kiezersgunst
Het fluctueren in peilingen is niet uniek voor D66, maar geldt voor veel partijen in een dynamisch politiek landschap. D66 heeft in het verleden ook bewezen stabiel te kunnen zijn, vooral met een duidelijke ideologische profilering op sociaaleconomisch en progressief terrein.
Bovendien laat D66 zien dat zij in coalities ook daadwerkelijk invloed kunnen uitoefenen op belangrijke thema’s zoals onderwijs, duurzaamheid en innovatie, wat juist gewaardeerd wordt door hun achterban.
3. Over de linker- en rechterblokverdeling in Nederland
De tweedeling tussen “links” en “rechts” is te simplistisch. Nederland kent een veel bredere politieke verscheidenheid, waarbij partijen ook kwesties als duurzaamheid, ethiek en migratie vanuit verschillende invalshoeken benaderen.
Het kiezersgedrag is steeds meer issue-gedreven in plaats van blokpolitiek. Voters switchen soms tussen linkse en rechtse partijen afhankelijk van actuele thema’s.
4. Over ontevredenheid over gevestigde partijen en gebrek aan visie
Het argument dat middenpartijen “geen eigen ideeën meer hebben” onderschat het werk dat deze partijen doen aan complexe beleidsvorming in coalities. Compromissen sluiten is inherent aan het Nederlandse poldermodel, en dat betekent niet automatisch gebrek aan visie.
Veel middenpartijen (zoals D66 en CDA) hebben juist duidelijke hervormingsplannen en staan bekend om hun investeringen in innovatie, klimaat en sociale thema’s.
Kritiek op “technocratisch beleid” kan ook als compliment worden gezien: deskundigheid en pragmatisme zijn juist nodig om ingewikkelde problemen op te lossen.
5. Over Duitsland en het coalitiemodel
Hoewel Duitsland minder coalitiepartijen heeft, is het politieke systeem daar ook complex en moet men ook compromissen sluiten. Het Duitse systeem kent ook spanningen tussen partijen, en geen partij kan zomaar alle beslissingen in haar eentje nemen.
Het feit dat er minder partijen zijn, betekent niet automatisch dat er minder ontevredenheid is binnen coalities of dat het beleid duidelijker is.
6. Over Eerdmans en “zwalkende carrière”
Iemands politieke loopbaan beoordelen als “zwalkend” is subjectief en doet geen recht aan de verschillende redenen waarom politici soms van koers veranderen — bijvoorbeeld in reactie op veranderende omstandigheden, nieuwe inzichten, of veranderende wensen van hun achterban.
Eerdmans kan ook worden gezien als iemand die probeert te navigeren in een veranderend politiek landschap en nieuwe coalities te vormen, wat juist moed en flexibiliteit kan tonen.