Vanwege het rumoer, dat én de voorstanders van Nashville, maar óók alle andere christenen schaadt, zie je een terugtrekkende beweging van zowel het uitbrengen van de Nashville-verklaring alsook van de letterlijke tekst van die verklaring. Heel begrijpelijk, maar het had in de Nederlandse context ook voorkomen kunnen worden. Alle nadere verklaringen, vertalingen, nieuwe uitleg, persoonlijke verklaringen of ophelderingen werken in zo'n geval niet meer. Zodra men refereert aan iets dat met "Nashville" te maken heeft op dit punt, rakelt men dat hele drama van gebeurtenissen weer op. En dat zal de reacties kleuren. Geen doorkomen meer aan, zodra men weer publiek wil spreken op basis van Nashville.
Naar mijn idee is het allemaal ontstaan, omdat veel orthodoxe christenen met hun visie leven alsof zij de enige vertegenwoordigers zijn van het christelijk geloof. Als er al sprake is van het echte christelijke geloof, de klassieke vorm, met alles er op en er aan, dat moet je bij ons zijn. Niks aan te doen. Zo is het nu eenmaal. Voorbeeld: Christendom = géén homoseksualiteit. Punt. Het is wat het is.
Dat leidt tot de volgende twee verschijnselen:
1. Omdat veel mensen buiten kerk en christendom geen enkel idee hebben hoe dat geloof in elkaar zit en welke diversiteit er aan christelijke groepen zijn, blijft men al gauw hangen bij de meest uitgesproken, opvallende vorm er van. Christendom = alles moet, niks mag. Christendom = meisjes met rokjes. Christendom = klokgelui, winkels dicht, geen seks voor het huwelijk. Christendom = tegen abortus, euthanasie, homoseksualiteit. Iedereen, ook de meest orthodoxe christen zal dit een karikatuur of op z'n minst een eenzijdige kijk vinden op zijn geloof.
Maar feit blijft dat een geïsoleerde positie (waarbij christenen zich vooral ook distantiëren van andere christelijke visies) op die manier een verbond aangaan met die karikaturen. Voor een deel zijn die karikaturen namelijk op hen gebaseerd. En er komt ook geen reactie die er op wijst dat er nog andere christenen zijn, die niet zo strikt zijn. Men houdt elkaar gevangen in deze wederzijdse bevestiging. De claim van orthodoxen dat zij de kerk zijn en vertegenwoordigen, wordt grif omarmd en beaamt door de wereld. Het "zie je nu wel" principe.
2. Door zich zo strikt en geïsoleerd op te stellen menen zij dat die andere christenen, die veel milder en in hun ogen dan ook wereldser, moderner en minder Bijbelgetrouw zijn, niet alleen veel minder belangrijk zijn (in wezen doen ze in hun ogen niet meer mee), maar men onderschat ook hun aantal en belang in de samenleving.
Omdat zij niet zo aanwijsbaar zijn (door hun visie, gedrag, uiterlijk, kerkbezoek, uitgesproken verklaringen en rigide terechtwijzingen aan de maatschappij) lijkt het wel alsof er maar heel weinig liberaler christenen zijn. In de ogen van een orthodoxe is iemand die niet vaak meer naar de kerk gaat al bijna geheel en al afvallig. Die gelooft niet meer. Die zul je dus nooit meer horen. Het ware christendom is zo klein, klaagt men. De kerken lopen leeg, alleen wij zijn nog trouw.
Maar in werkelijkheid is die groep groter en christelijker dan men denkt. Dan gaat het niet alleen om de nog steeds vele leden van de grote kerken, maar veel meer nog om iedereen die nog een zekere band heeft met het christelijke nest waar hij uitkomt. Onze samenleving is door en door getekend door de christelijke visies. Zo kan men over het hoofd zien dat een zeer vergaande verklaring, zelfs strakker dan de heersende moraal in orthodoxe kring, niet alleen dáár de wenkbrauwen doet fronsen, maar natuurlijk ook massieve tegenstand krijgt van die grote groep christenen die men helemaal had afgeschreven.
Dan kun je wel roepen: "het zijn allemaal maar cultuurchristenen, allemaal ontrouwe gelovigen die moderne interpretaties aanhangen, allemaal op een hellend vlak, allemaal alles-mag-maar-christenen", maar dat werkt niet meer wanneer je onder de druk van deze gelovigen, die met de samenleving gemeen hebben dat zulke verklaringen als die van Nashville niet ongemerkt mogen passeren, die verklaring moet gaan heroverwegen of je er zelfs van moet distantiëren. Want dat is toch de feitelijke uitkomst van wat er nu gebeurd is.
Niet langer is de orthodoxie in staat om het christendom alleen voor zichzelf te reserveren.
Mijn oplossing: kom weer in contact met de christenen die altijd zo boos zijn weggewuifd als oneigenlijke, veel te liberale nep-christenen.
Ze zijn er in grote aantallen vaak ook in je eigen kring, weten we nu. En het zijn ook echt christenen. Die ere-titel mag je niet voor jezelf alleen claimen. Al was het maar omdat de afkeuring die orthodoxe christenen op hun spreken ontvangen ook vaak gericht wordt aan liberale christenen.
gravo