Berichtdoor gravo » 12 dec 2013 01:35
Wat een onzin krijgen we toch steeds weer voorgeschoteld, wanneer we denken dat de Bijbel een harmonisch geheel is en eigenlijk maar op één manier valt uit te leggen en dat dat ook nog eens een simpel en overzichtelijk werkje is.
Dat gebeurt ook weer in dit topic, waar het woord 'interpreteren' de gebeten hond is. Nee, interpreteren mag niet, je moet gewoon lezen wat er staat (zie topic-titel).
De suggestie wordt hiermee gewekt dat willekeurig welk mens de Bijbel kan lezen en zonder enige moeite, zonder enige eigen gedachte (want dat is 'interpretatie') of zelfs zonder een eigen conclusie te trekken, altijd met een paar raken klappen tot dezelfde immers-zo-overduidelijk opvatting komt.
"D'r staat wat 'r staat...en daarmee basta. De Bijbel legt zichzelf uit en doet dat elke keer op dezelfde manier. 't Is zo simpel, mensen. Snappen we dan nog niet, dat je de Bijbel alleen maar hoeft te lezen en dat de Bijbelse boodschap dan direct puur en on-geïnterpreteerd op de mat valt?"
Die suggestie is wel heel aantrekkelijk, maar in de praktijk blijkt die niet juist te zijn. Hoeveel Bijbel-opvattingen zijn er niet, die ook weer bestreden worden! Elke christen die de Bijbel leest, legt hem ook op een eigen manier uit. Elke theoloog die zich zet aan een samenvatting of uiteenzetting van de hoofdlijnen in de Bijbel, begrijpt en beschrijft het weer op een andere manier. Er zijn duizenden soorten kerken, christenen, theologiën en interpretaties ontstaan in de loop van de tijd. Terwijl de tekst van de Bijbel toch nagenoeg hetzelfde bleef.
Als je niet verder kijkt dan je neus lang is, kun je heel lang volhouden dat alle opvattingen, anders dan de jouwe, niet waar zijn, niet deugdelijk, niet correct, vals, incompleet of verkeerd. Want het zijn toch allemaal maar 'interpretaties'. Je gaat daar dan erg laatdunkend over doen:
"Al die stommeriken die zichzelf christen denken te noemen zijn en een beetje gaan staan te 'interpreteren'...Nou ja zeg!"
Zelf 'interpreteer' je natuurlijk nooit, maar haal je het ragfijne inzicht in de Bijbel á la minute uit de tekst die voor je ligt...zonder nadenken...met een vingerknip, makkelijk zat.
Nou, ammehoela, denk ik dan. Die zekerheid stoelt wat mij betreft alleen maar op domheid, onbekendheid met het christendom, een ietwat onvoldoende belezenheid, ongeïnteresseerdheid of een kwalijke vorm van hoogmoed en zelfoverschatting.
Als je alleen maar je eigen opvatting kent en die ook nog eens als enige te vuur en te zwaard staat te verdedigen, als je dan ook nog eens denkt dat die eigen unieke opvatting helemaal geen interpretatie is, maar een zuivere en pure weergave van de Bijbel (onder het motto: ' 't is toch zo simpel, ik snap niet dat anderen het niet zien'), tja dan wordt het wel een zielige vertoning van de zoveelste lonely prophet die zichzelf nog nooit een spiegel heeft laten voorhouden.
Kort en goed wil ik maar aangeven, dat de Bijbel geïnterpreteerd moet worden, wil je er überhaupt betekenis aan kunnen geven. Duizenden christenen hebben dat door de eeuwen heen op duizenden manieren gedaan.
En dan blijken er een aantal stromingen te ontstaan, in te delen naar hoe men de hoofdlijnen uit de Bijbel ziet, die vervolgens onder te verdelen zijn in een ellenlange lijst vol theologische varianten in die opvattingen. Allemaal interpretaties. Niet noodzakelijkerwijs altijd met elkaar in strijd of competitie, maar wel heel verschillend, heel herkenbaar, heel divers. God heeft alle mensen een eigen gezicht gegeven, een eigen lichaam, een eigen ziel, een eigen geest. Dat levert veel verschillende gezichtspunten op.
Alleen de Bijbel kent al meer dan 66 verschillende perspectieven op Gods heil. En dat verandert niet na de afsluiting van de Bijbelse canon. Dan begint het pas, zou je kunnen zeggen. De ontelbaar vele interpretaties van de Bijbeltekst is zelfs een gekend principe in de joodse omgang met de Thora. Daar kunnen christenen, vooral de christenen van het type "de Bijbel is exacte wetenschap" nog veel van leren.
Het is nooit anders geweest, het zal nooit anders zijn: lezen is interpreteren.
Als dat niet wordt gezien, verzanden weer in die vermaledijde letterlijke Bijbellezing, waarbij de Bijbel geïnterpreteerd wordt als een exact boek, een puzzel, een som, een cryptogram misschien, maar in ieder geval een geschrift dat maar voor één uitleg vatbaar is, zoals een wiskundig probleem soms ook maar één juiste oplossing heeft.
Een dodelijker opvatting is er niet, als het gaat om de vraag of de Bijbel op de lange duur nog wel betekenis heeft.
De letter doodt, maar de Geest maakt levend.
gravo
'Von Gott wissen wir nichts. Aber dies Nichtwissen ist Nichtwissen von Gott'
(Franz Rosenzweig, Der Stern der Erlösung)
