De afgelopen dagen heb ik het lijvige SCP-rapport Godsdienstige veranderingen in Nederland eens goed doorgespit en ik moet zeggen: de eindconclusie baart mij grote zorgen. Ik zal de belangrijkste conclusies even op een rijtje zetten - let wel: het gaat hier om prognoses:
* in 2020 zal 72% van de Nederlandse bevolking onkerkelijk zijn;
* er zullen slechts twee omvangrijke religieuze groeperingen over zijn: rooms-katholieken en moslims;
* het percentage islamieten zal stijgen van 5% (2004) naar 8% (2020);
* het percentage rooms-katholieken zal dalen van 17% (2004) naar 10% (2020);
* het percentage Nederlands hervormden (incl. Gereformeerde Bond en HHK) zal dalen van 6% (2004) naar 2% (2020);
* het percentage gereformeerden (incl. GKN, excl. Gereformeerde Bond) zal dalen van 4% (2004) naar 2% (2020);
* het percentage PKN-leden zal dalen van 13% (2004) naar 4% (2020).
De hervormden, ooit verreweg de omvangrijkste religieuze groepering in ons land, zullen over 15 jaar gemarginaliseerd zijn. Dat is toch een opmerkelijk fenomeen: in de tijden dat de NHK nog 'Nederduits Gereformeerde Kerk' heette was bijna 60% lid van dit kerkgenootschap, en tot het begin van de twintigste eeuw was een meerderheid van de christenheid in ons land nog hervormd. In 2020 zullen er naar schatting evenveel hervormden als gereformeerden zijn. Ook de daling van het aantal PKN-leden is spectaculair te noemen.
Hoe denken jullie hierover? Ik denk dat de kerken deze tendens veel serieuzer moeten nemen. Met name de PKN kampt met een serieus probleem als deze voorspelling uitkomt. Maar dat de PKN minstens de helft van haar leden gaat verliezen, staat wel zo goed als vast. Ook de kleinere gereformeerde kerkgenootschappen zullen echter te maken krijgen met een daling van het ledental (een daling die bijv. al is ingezet in de CGK). Waarom besteden kerken zo weinig aandacht aan deze ontwikkelingen? Zou het tij nog te keren zijn?
