Broeder schreef:Dank je voor deze link. Dat geeft me nog meer inzicht in zijn gebrek aan kennis omtrent deze methode. Maar ik vind het dan wel schattig dat hij er zo ferm in staat, terwijl het duidelijk is dat hij geen dagelijkse academische omgang met de materie heeft. Ik ga er geen energie meer in steken.
Broeder schreef:Klopt, niet mijn mooiste kant. Ik reageer erg allergisch op mensen die hoog van de toren blazen zonder dat ze het waar kunnen maken. Cicero heeft in meerdere topics meerdere mensen op een neerbuigende manier in een hoekje willen zetten, terwijl hij duidelijk niet zo ingevoerd is in de materie die hij bespreekt. Nu krijgt hij maar even lik op stuk.
En bovendien... *zet kinderstemmetje op*: Hij begon!
Ik zie geen lik op stuk, alleen maar loze kreten over zaken die je niet kunt weten en een gebrek aan inhoudelijke onderbouwing.
Pcrtje schreef:Zoals ik al zei ben ik maar een geïnteresseerde leek die enkele extracurriculaire vakken erover heeft gevolgd en 's avonds er zo nu en dan over leest - sinds vorige week Der historische Jesus van Theißen Merz - maar wat mij het meest opviel toen deze wereld voor mij openging is het enorme palet aan meningsverschillen er in tegenstelling tot mijn vakgebied bestaan. Niet dat er in de natuurwetenschappen geen verschillen van inzicht bestaan ofzo, maar het is de 'zachtere' wetenschappen toch eigen om de uitspraken en stellingnames minder definitief te kunnen laten klinken. Zou het niet kunnen dat dat in dit geval ook geldt? Dat er gewoon geen consensus wat betreft de definitie en vormgeving van 'de' historisch-kritische methode is?
Daarover zijn verschillende dingen te zeggen. Geesteswetenschappen hebben iets ambachtelijks, je moet in de praktijk leren om met voornamelijk tekstuele bronnen wetenschappelijk om te gaan en je weg te vinden in de grote hoeveelheid (meta-)opvattingen. Studenten nemen meestal hun docenten als gids hierin, en welke opleiding je kiest bepaalt dus tot op zekere hoogte de 'school' waarbij je hoort, of je manier van denken. En bij theologie speelt ook nog mee dat Bijbelwetenschap extra gevoelig is voor theologische indamming van het kritische element. Je leert op een gegeven moment ook snel te schiften tussen zin en onzin.
De basis van de h-k methode is in de 19e eeuw gevestigd, en dat gaat vooral over zaken 'historisch' bekijken tegenover de dogmatische/theologische leeswijze van de christelijke theologie. Hieronder vallen een aantal historische leestechnieken, die principieel niet verschillen van de methoden van de andere geesteswetenschappen (m.n. geschiedenis en talen). De discussie van de afgelopen 70 jaar gaat vooral over in welke hermeneutiek de h-k methode moet worden ingebed en wat dat zegt over de status van de conclusies. Maar mijn punt in deze discussie is vooral dat er geen voorgeschreven lijstje is van zaken die je móet insluiten in een h-k onderzoek, of elementen die in een conclusie van een h-k onderzoek móeten zitten.
Broeder schreef:Met Der historische Jesus heb je wel direct een goed standaardwerk te pakken, eentje die inderdaad goed laat zien wat er qua uitkomsten en conclusies nogal een wijd palet bestaat. De één zal zeggen dat juist het Jood-zijn van Jezus extra gewicht moet krijgen in het uitleggen van zijn redevoeringen, de ander zal betogen dat het vooral de context van onderdrukking door een wereldrijk is dat op de voorgrond moet staan, en weer een ander zal... Nou ja, je snapt het punt.
Hermeneutiek is het weven van een web van betekenissen en niet elk draad is even sterk of noodzakelijk en soms is het aan de willekeur van de wever welke draden hij wel/niet toevoegt. Allemaal waar. En de historisch-kritische methode is nu eenmaal een spectrum van instrumenten in een hermeneutische context.
Maar zelfs ondanks dat brede spectrum - de hk-methode bestaat onder andere uit tekstkritiek, vormkritiek, traditiekritiek, archeologie - blijft de kern van wat de methode beoogt en meent te zijn intact. Een bruggenbouwer kan van mening verschillen welke materialen en vorm het beste zijn voor de klus, maar overeind blijft staan: er moet een bouwwerk komen dat punt A en B met elkaar verbindt, dat is wat bruggenbouwers doen. Daar is wel degelijk consensus over.
Iets vergelijkbaars gaat op voor de hk-methode: er zijn spanningsvelden over wat meer aandacht moet krijgen (of op welke manier verdisconteerd moet worden) maar de absolute basis blijft: verifieerbare data genereren en inzetten ten behoeve van een zo sterk mogelijk onderbouwde betekenis. Daar is wel degelijk consensus over en zo wordt het ook onderwezen en toegepast.
Je stemt dus in met wat ik steeds al zei:
- er is geen principieel verschil tussen historisch onderzoek en h-k onderzoek naar teksten ("verifieerbare data genereren en inzetten ten behoeve van een zo sterk mogelijk onderbouwde betekenis" is ook van toepassing op geschiedkunde).
- er is geen vast, welomschreven procedureel idee van de h-k methode, maar het is een verzameling van methoden/technieken/kritieken met als kern dat een bron als historisch 'product' verklaard wordt.
