gravo schreef:Volgens mij zouden we ook wel wat nuchterder om kunnen gaan met Bijbelvertalingen.
Mijn overwegingen zijn:
1. De Bijbeltekst staat eigenlijk wel vast. Af en toe wordt nog eens een filologisch ontdekkinkje gedaan of op minor details kan handschrift-onderzoek nog eens tot een voetnoot bij de officiële tekst leiden, maar grosso modo kan de inhoud van zowel OT als NT als goed bekend worden verondersteld. Een vertaling die vanwege de ontwikkeling van een taal altijd nodig blijft dient die bekende tekst zo goed mogelkijk weer te geven in de taal die op een bepaald moment wordt gesproken.
Dan kom je dus nu uit bij de NBV21.
2. Bijbelvertalingen zijn ook altijd een commercieel project. Aan de dringende noodzaak om elke vijf jaar met een spetterende en vernieuwde, unieke en onovertroffen vertaling te komen kunnen dus best wel wat kanttekeningen worden gemaakt. Men zoekt het dan in doelgroepen (tip: is er al een lhbtq+ Bijbel?) of bij vertalingen die een ideaal moeten ondersteunen (de Groene Bijbel). Zal wel geld opleveren, vandaar.
Dit is onjuist. Wat wel een commercieel product is, is de SV, want dat is slechts een kwestie van de persen aanzetten. Kassa!
3. Er zullen altijd vertalingen zijn die zich niet richten op het algemeen gebruik, maar de focus leggen op een heel specifiek accent van de antieke tekst. Zo hebben Buber in Duitsland en Oussoren in Nederland de klank- en rijm-rijkheid van het Hebreeuws zo intensief mogelijk in het Duits en Nederlands willen vertalen. En daarmee schep je een heel eigen, maar totaal vervreemdende en unieke vertaling, die alleen voor fijnproevers van deze taal- en vertaalkeuze geschikt is. ik weet wel dat veel predikanten, aangestoken door de Amsterdamse school, deze taal geweldig vinden, betekenisvol en rijk aan vorm en inhoud, maar daarmee is het nog geen goed Nederlands. Analoog aan wat de karmeliet Kees Waaijman gedaan heeft met de godsnaam. Hij heeft het feit dat JHWH een vorm van het Hebreeuwse werkwoord "zijn" is, aangegrepen om de naam met "Wezer" aan te duiden. Mooie vondst, maar een onbruikbare en onleesbare vertaling voor alledaags gebruik. Hier zit veel theologie in de vertaling. Deze vertalingen zijn zo particulier en doelgericht, dat ik ze niet geschikt vind om als nieuwe vertaling van de Bijbel verkocht te worden.
Eens.
Mijn houding bij de Bijbelvertaling is kortom: wees compleet, vind woorden en uitdrukkingen die nu hetzelfde uitdrukken als wat de brontalen indertijd bedoelden en laat je niet verleiden door de belofte dat een nieuwe vertaling ook nieuwe inhoud zo kunnen opleveren of dat een nieuwe vertaling je nu eindelijk inzicht kan verschaffen over de Bijbel. Wie meent dat veel mensen door een nieuwe vertaling de Bijbel eindelijk kunnen leren kennen, vergist zich. Want dat hadden die vele mensen al lang kunnen doen met de vertaling die net aan de nieuwe voorafging.
Nieuwe vertalingen kunnen wel degelijk nieuwe inzichten in de oorspronkelijke bedoeling doorgeven. Dat zal meestal op onderdelen zijn, zelden de boodschap van een heel boek betreffen, maar het bestaat zeker wel.
Nuchtere conclusie: Zoveel nieuws komt er over het algemeen niet op de markt met de zoveelste nieuwe Bijbelvertaling.
De Bijbel is geen nieuw boek.
gravo
Hiermee scheer je te veel vertalingen over één kam. De NBV was qua vertaalmethode voor een standaardbijbel bijvoorbeeld behoorlijk vernieuwend, en leidde en leidt bij veel mensen die met een brontaalgerichte vertaling zijn opgegroeid tot een herontdekking van de Bijbel als een boek dat aanspreekt.