Yoshi schreef:Dat is niet de algemene definitie van het woord dogma.(...)
Ook theologische principes kunnen tot dogma verheven worden. Zowel officieel als officieus.(...)
Niets is zo lastig als een definitie te geven van het woord " dogma ". De betekenis en het gebruik ervan zijn in de loop der tijd verschillend geweest. Naast dogma's zijn er principes, leerstellingen, belijdenissen. Uiteraard begrijp ik de behoefte om te weten wat er in het protestantisme nu absoluut is en wat er nog variabel kan zijn. In de RKK is er wel zo'n harde scheiding tussen officieel en officieus. Qua dogma zijn er in eigenlijke zin, volgens de definitie van een dogma uit 1870 meen ik, maar 3 echte dogma's te vinden.
In het protestantisme zul je alleen vrij algemene instemming vinden rond de klassieke geloofsbelijdenissen, zoals de apostolische. Maar al gauw verzeil je in specifiekere leerstellingen, die sterk aan denominatie, plaats en tijd gebonden zijn. Er is geen overkoepelend leergezag en daarom kunnen de varianten die ook onder RKK paraplu voorkomen in het protestantisme opeens identiteitsbepalend worden. Door de striktheid van die particuliere opvattingen wordt dan ook vaak het woord dogma gebruikt, maar dat is niet terecht. Het punt staat namelijk helemaal niet vast voor alle protestanten. Zoveel kerken, zoveel leerstellingen.
Dat is een zwakte, maar ook een kracht. Er ontstaat namelijk een religieuze markt. Er is altijd ontwikkeling, altijd aanpassing en iedereen kan deelnemen aan het denken over God en mens. Die verantwoordelijkheid ligt op individueel niveau. Uiteraard krijg je dan uitwassen en rariteiten. Maar die worden altijd weer gecompenseerd of stilletjes opgeheven. In een snel veranderende wereld kan dit religieuze principe goed overleven. We zien in opkomende, dynamische landen dan ook veel protestantisme, omdat het flexibel is naar zijn aard. Echter, gemeenschappelijk beleden dogmata verdwijnen achter de horizon. Protestantisme is voor ondernemende gelovigen. Alles is officieel in kleine kring, maar alles is officieus op wereldschaal.
Mooier kan ik het niet maken. Ik verbaas me niks dat je geen lijn kunt ontdekken in het protestantisme.
Of het moet toch dat principe zijn, dat we het eerst en vooral met de Bijbel doen. Sola scriptura zegt dan alleen iets over de gelijke start. Dat is het vertrekpunt, maar vervolgens begint de vrijheid, die uiteraard ook tot traditie leidt. Dat is echter een traditie in kleine kring, een traditie zonder hoofdletter. En daarom kan ie ook niet algemeen gedeeld worden. Sola scriptura zou je dus ook kunnen lezen als de uitkomst van dit alles: in alle flexibiliteit en eindeloze variatie houden we tenslotte nog één gemeenschappelijk gegeven over: de Bijbel, Sola scriptura. En dat is dan weer een mooie gedachte.
gravo