maaarten schreef:Zie je de parallel niet met de Gereformeerde Kerken in Nederland hubert? (...)
Een hartekreet. Althans, zo lees ik de bijdrage van maaarten. Hoewel ik het niet met hem eens ben, herken ik echt wel de worsteling van iemand die beslist niet kan begrijpen dat medegelovigen dit pad kiezen.
Omdat het zo diep zit, lijkt het me goed om ook de andere kant met een zekere passie te beschrijven. Want ik voel me niet goed bij de suggestie dat mensen die instemmen met nieuwe ontwikkelingen in feite de kwade
genii achter deze ontwikkelingen zouden zijn of kwade bijbedoelingen zouden hebben, zoals een bewuste afbraak van kerk en geloof.
Ik stem in met de nieuwe ontwikkelingen, met name die omtrent taak en positie van vrouwen, omdat ik denk dat deze ontwikkelingen onvermijdelijk zijn. Ze sluiten namelijk naadloos aan bij de innerlijke ontwikkeling binnen onze cultuur. En die ontwikkeling heeft ook massaal en breed plaatsgehad bij kerkelijke mensen van alle signatuur.
Net zoals eens de afschaffing van de slavernij, de invoering van democratie en rechtsstaat of de emancipatie van de "gewone man", als burger met rechten en plichten algemene ingang gevonden heeft bij alle lagen van de bevolking, zo zijn momenteel de gelijke rechten en plichten voor man en vrouw zo algemeen geaccepteerd, dat dit ook invloed heeft op de gewenste participatie in kerken. Men weet dat vrouwen ook zeer goede pastorale, organisatorische en diaconale gaven gekregen hebben. Men weet dat van zichzelf of van de vele voorbeelden die daar inmiddels van zijn. Net zoals bij mannen kan bij vrouwen daarom het verlangen naar een kerkelijk ambt ongeremd en onverminderd als een goddelijke roeping worden ervaren. De waarheid daarvan is nooit door anderen te achterhalen en geldt ook voor mannen. Er zit niet veel anders op dan dit verlangen serieus te nemen. Als anderen dat doen, en dat gebeurt steeds meer, als er langzamerhand steeds minder gewetensbezwaren meer zijn, dan gaat het eenvoudig ook die kant op. Geholpen nog eens door het gebrek aan pastorale handen in de kerk, uiteraard. Ze zijn ook in praktische zin meer dan welkom.
Deze al lang gewenste situatie is naar mijn mening de drijfveer voor de nieuwe ontwikkelingen. Niet een andere Bijbelopvatting, niet een andere exegese, niet een gewijzigde leer. Dat komt pas daarna. De leer verklaart de praktische aanpassingen in het leven altijd acheraf, om geen hartzeer te krijgen, om de gemeente bij elkaar te houden en om iedereen ervan te overtuigen dat de nieuwe situatie ook Bijbels is, misschien nog wel Bijbelser dan de oude situatie.
Bij de groeiende praktijk van vrouwen die het ambt graag willen bekleden, gesteund door grote groepen gelovigen, worden er uiteindelijk gewoon argumenten en nieuwe exegeses en interpretaties gevonden die een en ander ondersteunen. Inderdaad, dan blijkt dat er anders met de Bijbel wordt omgegaan als voorheen. Dit kan dan wel schandelijk gevonden worden, maar met die kwalificatie wordt het heus niet gestopt. Want zo gaat het namelijk altijd. En de mensen die het echt schandelijk vinden zijn in de minderheid of oud. Dat zakt vanzelf weg. Steeds weer. Er waren ook Bijbels argumenten voor slavernij of voor de onveranderlijkheid van de Middeleeuwse rangen en standen, het feodale stelsel: geestelijkheid, adel, leken, boeren enz. Diepgelovige mensen trokken de haren uit hun hoofd toen aan dit heilig principe werd getornd, terwijl wij intussen gewoon overtuigd zijn van mensenrechten, de rechtsstaat, de scheiding van kerk en staat, de scheiding der machten of de grondrechten. Dit alles heeft moderne wortels, uit de Verlichting. Maar die wortels doen de SGP uiteindelijk toch ten principale buigen, wanneer zij zichzelf niet opheft (of zich laat verbieden), maar om het voortbestaan te redden, toch de theoretische mogelijkheid voor vrouwen open stelt. Dan blijkt, tot verrassing van velen, dat dit denken al veel dieper was ingedaald in de partij en dat binnen de kortste keren een SGP vrouw lijsttrekker werd. Ik bedoel maar.
Ik bedoel eigenlijk: de ontwikkelingen hebben vaak al plaats gevonden, voordat het principiele gesprek op gang komt. Dat gesprek komt altijd op gang door de tegenstanders, maar die zijn ook altijd te laat. Omdat mensen er innerlijk al in meegegaan zijn, zijn waarschuwingen en oproepen om te stoppen of terug te keren ook vruchteloos geworden. Mensen hebben, niet in de laatste plaats door Reformatie en moderniteit geleerd om zelf afwegingen te maken, zelf onderzoek te doen en het kerkelijk of wereldlijk gezag niet zonder meer te volgen. Ook hun eigen inbreng en visie heeft men op waarde leren schatten. Wie ogen en oren goed te luisteren legt, had het kunnen weten. Maar de orthodoxie heeft de neiging om het verleden wel heel goed te kennen, maar het heden niet. Laat staan dat zij een verschil ziet aankomen tussen het heden en de toekomst. Het ideaal van de orthodoxie, een eeuwige constante leer, is ook haar mythe. Zelfs met oeroude belijdenissen in de hand, past het geloof, de kerk en de leer zich constant aan aan veranderende omstandigheden. Die flexibiliteit is juist de overlevingskracht van de kerk geweest.
Ik geef eigenlijk geen waardeoordeel over de inhoud van de ontwikkelingen, als je goed leest. Ik constateer alleen dat dit soort ontwikkelingen van alle tijden zijn en niet tegen te houden zijn.
Als je zegt dat hiermee dus bepaalde Bijbelteksten worden genegeerd, dan moet ik je gelijk geven. Inderdaad, die teksten hebben zo, zonder meer, niet meer dezelfde zeggingskracht. Ze moeten opboksen tegen andere Bijbelteksten die door de mensen van de nieuwe kijk op de zaak te berde worden gebracht. Gooi je de Bijbel dan weg? Nee, de Bijbel wordt anders gelezen. Sommige zaken gaan ons in de Bijbel (met de klassieke uitleg er van) echt te ver en dat is vaak een heel diep beleefd gevoel en daarom zoekt men een weg om in het reine te komen met enerzijds de Bijbeltekst en anderzijds de onstuitbare behoefte om dat te doen, waarvan men vindt dat het goed is. In dit geval, een vrouw toelaten tot het kerkelijk ambt, met alles wat daar bij hoort. Natuurlijk is dit een verandering! Maar doe niet net alsof dat nooit eerder is gebeurd.
Praktisch gezien leidt een stugge afwerende houding tegen een nieuwe ontwikkeling (en dus tegen de mensen die er vanuit hun overtuiging aan meerwerken) tot een geisoleerde positie. Die positie is wel eens verheerlijkt, maar een nuchtere kijk op de geschiedenis van religieuze isolatie leert, dat de overlevingskansen nul zijn. Nieuwe ontwikkelingen, zeker als ze breed gedragen worden, zijn de vruchtbare bodem voor de overdracht van geloof en religieuze gemeenschappen.
gravo