GDK schreef:Waarom is Hooglied in de canon terechtgekomen, denk je? Ik denk vanwege de extra betekenis die er in zit, en niet omdat het alleen een liefdegedicht is. Het lijkt me dan ook logisch dat je als uitlegger opzoek gaat naar die extra meerwaarde. En het lijkt me als christen niet verkeerd om in dat extra Jezus en zijn gemeente te zien. Waarom zouden we dat immers niet doen?
Die vraag kun je op meerdere manieren beantwoorden met steeds een andere invalshoek.
Eentje is dat in ruwweg de eerste anderhalve eeuw de christelijke geschriften nog niet als vastliggend of goddelijk geinspireerd werden gezien.
Omdat veel christenen mede Joods waren, golden veel Joodse geschriften wel als geinspireerd, waaronder ook het Hooglied.
Pas rond 144 kwam Marcion met zijn eerste christelijke testament/bijbel, dat slechts bestond uit het Evangelion (oudere, meer oorspronkelijke versie van Lucas) en het oudste deel van de brieven van Paulus, het Apostolikon (nieuwere brieven en redacties van oudere werden later geschreven door een andere kerkstroming).
Ruwweg de helft van de toenmalige kerk accepteerde de Joodse heilige boeken niet (meer) als heilige schrift, waarschijnlijk omdat in dat deel van Klein-Azie de meeste christenen geen Joodse achtergrond hadden. Toen Marcion zijn nieuwe testament invoerde, werd dit voor dat deel van de kerk de enige officieel gesanctioneerde heilige schrift.
De kerk rond Rome zou pas veel later dit idee van een nieuw testament overnemen, maar dit andere hoofddeel van het christendom nam niet op dezelfde manier afstand van de Joodse wortels als het kerkdeel dat Marcion zijn nieuwe testament gaf. Zij voegde naast de Joodse heilige boeken en de bewerkte, aangevulde canon van Marcion ook Mattheus (in gebruik bij de meer Joodse christenen), Marcus, Handelingen, Johannes en andere tekst-eindproducten toe aan hun rivaliserende canon.
Voor de Rooms-Katholieke kerk was het een zaak van inclusie, men wilde alle hoofdstromingen vertegenwoordigen in een door Rome gesanctioneerde mengvorm (een compromis, behalve de meest uitgesproken gnostische, die niet in te passen waren). De polariserende leringen in de Paulus brieven werden afgezwakt.
In zekere zin was dit een vorm van syncretisme. Daardoor ook de vele geforceerde tekstaanpassingen waarbij men dwarsverbanden probeerde te suggereren tussen oude en nieuwe testament, maar ook tussen de nieuw testamentische geschriften onderling.
Uiteindelijk werd dankzij de centrale macht van keizers en bisschoppen de kerk op dwingende wijze steeds uniformer gemaakt en verdween na eeuwen geleidelijk het deel van de kerk dat alleen het eerste nieuwe testament gebruikte, zoals ook de echt gnostische takken van de kerk werden weggedrukt. Dat gebeurde zo grondig dat het eerste nieuwe testament alleen via reconstructie nog tot ons komt en allerlei gnostische evangelien zijn verdwenen of pas na lange tijd weer zijn herontdekt.
Doordat het lot de kant opviel van de kerk van Rome, moeten christenen zich nu verantwoorden voor de "wrede manier" waarop hun Schepper God zou ingrijpen in de natuur en in de menselijke samenleving.
Bij de Reformatie namen de protestanten afstand van de dwingende bisschoppelijke macht uit Rome. Maar de Roomsche canon durfden ze niet meer ter discussie te stellen, die bleef even heilig zoals al sinds de vierde eeuw door de kerk van Rome werd verkondigd.
