Berichtdoor Chaya » 30 dec 2014 17:01
De geschiedenis van de kerstboom:
Volgens de volkskundige Ton Dekker vond het debuut van de kerstboom in Nederland in 1835 plaats in het Betuwse Hemmen, waar dominee Otto Heldring hem aantrof in het huis van baron van Lynden. Heldring, die zich bekommerde om daklozen, alcoholisten en gevallen vrouwen, zag er meteen een middel in om hen ontvankelijker voor het evangelie te maken en zette het jaar daarop een boom neer in het lokale kerkje.
Vermoedelijk hebben Duitse immigranten, waarvan er toen velen waren, de boom naar Amsterdam meegenomen, waar in 1844 een Duitse banketbakker adverteerde met een 'luisterrijk Geillumineerde Kersboom', die duizenden kijkers trok. Halverwege de negentiende eeuw haakten de pas opgerichte orthodox-protestantse zondagsscholen in, die in navolging van Luther Jezus als kindervriend naar voren wilden schuiven en daartoe met Kerstmis voor hun veelal arme leerlingen presentjes onder een boom legden. De sterk Duitse Oranjes bevorderden deze traditie op eigen wijze. Willem III plaatste in 1871 een boom met presentjes in paleis Het Loo, wat een vaak herhaald festijn zou worden. Uit krantenverslagen kon het publiek leren dat die presentjes niet louter bij arme kinderen hoefden te belanden, want ten paleize verschenen slechts kinderen van 'de notabelste ingezetenen van Apeldoorn'.
Via een vertaald kinderboek als Notenkraker-Muizenkoning van E.T.A. Hoffmann (1855) maakte Nederland nader kennis met de kerstboom. Opvallend is dat de boom daarin nog geen gekleurde kerstballen van glas draagt, wat kan kloppen. De vroegste glazen Weihnachtskugel stamt uit 1830 en volgens een ongeloofwaardige legende zou een glasblazer uit Lauscha in Thüringen twintig jaar later de glazen kerstbal hebben uitgevonden, omdat hij zich zogenaamd geen dure appels en noten kon veroorloven. De massaproductie ervan startte echter pas in 1867 dankzij de ingebruikneming van een gasfabriek. En drie jaar later volgde de ontdekking van zilvernitraat: voor de binnenwand aanmerkelijk geschikter en goedkoper dan het tot dan gebruikelijke lood.
bron: Jef de Jager, cultureel antropoloog
Wijs een spotter niet terecht, anders zal hij u haten. Wijs een wijze terecht, en hij zal u liefhebben. -- Spreuken 9:8