Vervangingstheologie

Open voor alle onderwerpen en meningen

Moderators: henkie, elbert, Moderafo's

Gebruikersavatar
dalethvav
Kapitein
Kapitein
Berichten: 1282
Lid geworden op: 08 mei 2006 14:19
Locatie: Barneveld
Contacteer:

Berichtdoor dalethvav » 13 jun 2006 09:22

N.a.v. de posting van do 08-06-06:
Als je iets ter sprake wilt brengen doe dat dan to the point.
Heb ik inmiddels gedaan in een reactie op Elbert. Laat die volgens jou "rare kapstok" van die landbelofte dan maar zitten. Die belofte wordt toch wel vervuld, of we het nu wel of niet geloven.

Is dat nou politiek of niet?
Zeker wel, van de wcc, terwijl ze zich beter met andere dingen bezig kunnen houden.

Als je wilt weten hoe dat geestelijk uitgelegd wordt / werd zou je er eens wat oude commentaren op na kunnen slaan.
Kijk, dat bedoel ik nu met niet inhoudelijk reageren op aangehaalde bijbelgedeelten. Ik zal er nu wel even inhoudelijk op reageren (heb je gelijk een voorbeeld wat inhoudelijk reageren inhoudt) en heb er, op je advies even een oud commentaar, de kanttekeningen, waaraan nogal wat andere oude commentaren gerelateerd zijn op nageslagen. Je krijgt dan een redelijk vreemde constructie, met als gevolg dat de ellende (vloek) weer eens voor Israel en de zegen natuurlijk voor de kerk is.

Zach. 14:1 (merk op dat Jeruzalem door de vertalers is ingevoegd):
Ziet, de dag komt den HEERE, dat uw roof zal uitgedeeld worden in het midden van u, o Jeruzalem!
Kanttek. bij "o Jeruzalem!": Versta hierbij, en gij Joodse land.

Zach. 14:2 (let op de door mij vetgedrukte tekst. Er wordt hier nogal gegoocheld met helft en derde deel):
Want Ik zal alle heidenen tegen Jeruzalem ten strijde verzamelen; en de stad zal ingenomen, en de huizen zullen geplunderd, en de vrouwen zullen geschonden worden; en de helft der stad zal uitgaan in de gevangenis; maar het overige des volks zal uit de stad niet uitgeroeid worden.
Kanttek. bij "helft der stad": Dat is, een groot deel van de inwoners der stad zal gevankelijk uitgevoerd worden; te weten, van die overgeblevenen, die door de pest, honger, of het zwaard niet omgekomen zijn.
Kanttek. bij "overige des volks": Verstaat men deze profetie van de belegering van Jeruzalem door Vespasianus en Titus, zo is het te zeggen dat de godzaligen, vóór de vaste belegering der stad, zullen uitgaan naar het stadje Pella, en alzo bij het leven blijven zullen. Dit is dat derde deel waar de profeet van gesproken heeft, Zach. 13:8,9.

Zach. 14:3 (hé, hier gaat de strijd in de 1e kanttek. ineens tegen de kerk, terwijl de 2e weer Israel betreft, en dat binnen één tekst):
En de HEERE zal uittrekken, en Hij zal strijden tegen die heidenen, gelijk ten dage als Hij gestreden heeft, ten dage des strijds.
Kanttek. bij "tegen die heidenen": Te weten, tegen die volken, die vijanden zijn van Gods kerk.
Kanttek. bij "gelijk ten dage als Hij gestreden heeft: Of, gelijk Hij (voor ulieden) placht te strijden in den dag des strijds, namelijk ten tijde van Mozes, Jozua, Gideon, Debora, David, Asa, en op andere tijden meer.

Zach. 14:4 (wederkomst en hemelvaart worden hier door elkaar gehaald, en Jeruzalem is hier ineens op een wel heel vreemde manier weer de kerk):
En Zijn voeten zullen te dien dage staan op den Olijfberg, die voor Jeruzalem ligt, tegen het oosten; en de Olijfberg zal in tweeen gespleten worden naar het oosten, en naar het westen, zodat er een zeer grote vallei zal zijn; en de ene helft des bergs zal wijken naar het noorden, en de helft deszelven naar het zuiden.
Kanttek. bij "te dien dage staan op den Olijfberg": Te weten, ten tijde van Christus, die op den Olijfberg verkeerd heeft, aldaar zijn lijden aangevangen en ten hemel is gevaren. Zie Luk. 22:39; Hand. 1:12.
Kanttek. bij "zodat er een zeer grote vallei zal zijn": Dat is, zodat er een zeer groot dal tussen die twee helften van den berg zal wezen, en dat men Jeruzalem bescheidenlijk zal kunnen zien liggen, hetwelk tevoren met dezen berg en andere als bedekt lag of verborgen was. Versta dit van het geestelijke Jeruzalem, namelijk de kerk Gods, waarvan de heidenen vóór de komst van Christus, geen kennis hadden; maar dan zullen alle hindernissen, die de heidenen den toegang tot Christus en zijne kerk konden verhinderen of afsnijden, weggenomen worden, en zij zullen een open pas hebben tot dezelven. Verg. Jes. 57:14, en Jes. 62:10

Zach. 14:5 (Hier moeten de Joden plaats maken voor het aankomende "volk des Heren", ofwel pure v-theologie):
Dan zult gijlieden vlieden door de vallei Mijner bergen (want deze vallei der bergen zal reiken tot Azal), en gij zult vlieden, gelijk als gij vloodt voor de aardbeving in de dagen van Uzzia, den koning van Juda; den zal de HEERE, mijn God, komen, en al de heiligen met U, o HEERE!
Kanttek. bij "vlieden": Dat is, haastelijk toelopen, gelijk de vluchtenden plegen te doen. Of, men kan het verstaan van de goddeloze Joden, die door schrik en vrees van straf wegvluchten zouden en ruimte maken voor het aankomende volk des Heeren.
Kanttek. bij "door de vallei": Anders: tot de vallei mijner bergen; dat is, tot mijne kerk.
Kanttek. bij "Mijner bergen": Of, der bergen; dat is, dier twee delen van den Olijfberg, die Ik met het doorspijten van den Olijfberg, gemaakt heb.

En zo gaat dit nog een poosje door. Al met al niet erg geloofwaardig. Als tijdens een preek dit bijbelgedeelte zo uitgelegd zou worden, zou de gemeente toch in redelijke verwarring naar huis gestuurd worden dunkt me. Ondertussen worden dergelijke kanttekeningen toch nog steeds als redelijk gezaghebbend beschouwd, en dienen nog steeds als naslagwerk bij commentaren.

By the way, de uitleg van de omschakeling van letterlijk naar geestelijk in Ez. 36:17-20/21-28 heb ik nog niet van je vernomen.

N.a.v. de posting op 12-06-06:
Over de naamgeving Immanuel later.
V.w.b. het onderscheid tussen typoligie en profetie heb je volkomen gelijk.
Ps. 122vs6: Bidt om de vrede van Jeruzalem; wel moeten zij varen, die u beminnen.

Gebruikersavatar
Klaas
Kolonel
Kolonel
Berichten: 3348
Lid geworden op: 11 sep 2002 08:50

Berichtdoor Klaas » 13 jun 2006 14:54

Dalethvav schreef:Heb ik inmiddels gedaan in een reactie op Elbert. Laat die volgens jou "rare kapstok" van die landbelofte dan maar zitten. Die belofte wordt toch wel vervuld, of we het nu wel of niet geloven.


Die rare kapstok was de vervangingstheologie. Ik vond (en vind) dat je alles wat afwijkt van jouw mening al snel bestempelt als vervangingstheologie of een gevolg ervan. Ik heb daartegen geageerd omdat m.i. de zaken veel genuanceerder liggen. Dat die nuance jou grotendeels ontgaat blijkt wel uit de manier waarop je mij een exegese van Zach.14 in de mond wilt leggen. Omdat ik de vervangingstheologie in zekere zin verdedig ga je er van uit dat ik persoonlijk de profetieën ook wel geestelijk zal opvatten. Je stelt me niet de vraag hoe ik Zach. 14 zie maar gaat er op voorhand van uit dat ik het wel geestelijk zal zien. Natuurlijk ligt dat ook deels aan mij: ik ben idd terughoudend geweest om op dit soort bijbelgedeelten in te gaan. Ik heb volgens mij duidelijk aangegeven dat je niet allerlei profetieën moet gaan bediscussiëren maar dat je eerst de vraag moet stellen hoe je profetieën überhaupt moet lezen. En daarbij ben ik dan ook nog eens terughoudend geweest t.a.v. een strikt letterlijke beschouwing van de profetieën. Het is echter niet juist om daaruit dan te concluderen dat ik profetieën enkel geestelijk zou lezen.

Ik wil de discussie over de vraag hoe je profetieën moet lezen op zich wel aangaan, al is die volgens mij hier al veel vaker gevoerd. Als je dit op wilt pakken doe ik mee, maar dan liefst zonder suggestieve aanduidingen als ‘pure v-theologie’. Dat klinkt alsof je iemand beschuldigd van discriminatie wat ten eerste inhoudelijk niet juist is en ten tweede niet op mijn persoon van toepassing is.

Je krijgt dan een redelijk vreemde constructie, met als gevolg dat de ellende (vloek) weer eens voor Israel en de zegen natuurlijk voor de kerk is.


Daar is idd wel e.e.a. op aan te merken. Van de andere kant hebben dispensationalisten hier ook wel een handje van. Als de grote verdrukking aanbreekt en daarmee de echte pleuris in Israël zouden wij, als gemeente, hoog en droog in de hemel zitten. Fijn voor ons, jammer voor hen?

En zo gaat dit nog een poosje door. Al met al niet erg geloofwaardig. Als tijdens een preek dit bijbelgedeelte zo uitgelegd zou worden, zou de gemeente toch in redelijke verwarring naar huis gestuurd worden dunkt me. Ondertussen worden dergelijke kanttekeningen toch nog steeds als redelijk gezaghebbend beschouwd, en dienen nog steeds als naslagwerk bij commentaren.


Toch wordt de uitleg van de Kanttekeningen met name als het gaat om de invulling van de profetieën vandaag de dag behoorlijk bekritiseerd. Het is duidelijk dat voor de kanttekenaren de rol van Israël was uitgespeeld. Daardoor ontstaat een m.i. behoorlijk krampachtige geestelijke invulling van de profetieën. Zoals ik al heb aangegeven heeft men vandaag de dag vaak wel oog voor de doorgaande weg van God met Israël. Dat geeft ook meer openheid t.a.v. de interpretatie van teksten als Zach.14. Ik zie echter geen reden om dan maar te vervallen in een strikt letterlijk lezen. Volgens mij doe je daarmee geen recht aan de eigen aard van de profetieën.
By the way, de uitleg van de omschakeling van letterlijk naar geestelijk in Ez. 36:17-20/21-28 heb ik nog niet van je vernomen.


Volgens mij heb ik daar toch echt wel wat over geschreven.

Klaas
the words are what you trusted
but the eyes have final say
now you still got the devil left to pay

Gebruikersavatar
dalethvav
Kapitein
Kapitein
Berichten: 1282
Lid geworden op: 08 mei 2006 14:19
Locatie: Barneveld
Contacteer:

Berichtdoor dalethvav » 13 jun 2006 22:41

Klaas schreef:Je stelt me niet de vraag hoe ik Zach. 14 zie maar gaat er op voorhand van uit dat ik het wel geestelijk zal zien.
Eigenlijk was het ook een tikkeltje chargerend bedoeld: Je raadde me aan wat oude commentaren te lezen, maar gaf niet aan welke b.v. Heb er daarom zelf één gepakt die vrij algemeen bekend is.

Ik wil de discussie over de vraag hoe je profetieën moet lezen op zich wel aangaan, al is die volgens mij hier al veel vaker gevoerd. Als je dit op wilt pakken doe ik mee, maar dan liefst zonder suggestieve aanduidingen als ‘pure v-theologie’.
Die kant lijkt de discussie al op te gaan n.a.v. je vraag over Immanuel, waar ik iig op in hoop te gaan. Ik weet alleen niet of we dan niet te ver van het eigenlijke onderwerp afdwalen.

Van de andere kant hebben dispensationalisten hier ook wel een handje van. Als de grote verdrukking aanbreekt en daarmee de echte pleuris in Israël zouden wij, als gemeente, hoog en droog in de hemel zitten.
Dit ligt wel iets genuanceerder. Binnen het dispensationalisme c.q. chiliasme heb je ook 3 stromingen: pre- mid- en post-millenianisme, ofwel zij die de opname plaatsen voor, middenin of na de grote verdrukking. Zelf neig ik nog steeds naar het laatste, zodat het hoog en droog in de hemel zitten gedurende de grot verdrukking dan niet meer opgaat.

Ik zie echter geen reden om dan maar te vervallen in een strikt letterlijk lezen. Volgens mij doe je daarmee geen recht aan de eigen aard van de profetieën.
Ik geloof dat je ze eerst moet lezen en interpreteren zoals de boodschapper ze bedoelt aan het direkte adres van de ontvanger, en daarna pas de diepere lagen, die er vaak wel degelijk zijn, moet zien te ontdekken.

Volgens mij heb ik daar toch echt wel wat over geschreven.
Sorry, kan het echt niet meer terugvinden :oops:
Ps. 122vs6: Bidt om de vrede van Jeruzalem; wel moeten zij varen, die u beminnen.

Gebruikersavatar
Klaas
Kolonel
Kolonel
Berichten: 3348
Lid geworden op: 11 sep 2002 08:50

Berichtdoor Klaas » 13 jun 2006 23:41

dalethvav schreef:Eigenlijk was het ook een tikkeltje chargerend bedoeld: Je raadde me aan wat oude commentaren te lezen, maar gaf niet aan welke b.v. Heb er daarom zelf één gepakt die vrij algemeen bekend is.


In andere verklaringen zou je iets soortgelijks kunnen vinden. Ik raadde je aan zelf de verklaringen er op na te slaan omdat ik me niet geroepen voelde deze visie uit de doeken te doen laat staan te verdedigen. En dat niet om me er makkelijk vanaf te maken maar omdat ik me in zo'n visie waarin alles geestelijk gezien moet worden zelf niet kan vinden.

Die kant lijkt de discussie al op te gaan n.a.v. je vraag over Immanuel, waar ik iig op in hoop te gaan. Ik weet alleen niet of we dan niet te ver van het eigenlijke onderwerp afdwalen.


Wat mij betreft start je een nieuw onderwerp. Wat betreft de naam Immanuel heeft Sam ondertussen al de nodige zinnige dingen gezegd. Ik weet niet of het nog heel zinvol is om op dat specifieke voorbeeld in te gaan.

Dit ligt wel iets genuanceerder. Binnen het dispensationalisme c.q. chiliasme heb je ook 3 stromingen: pre- mid- en post-millenianisme, ofwel zij die de opname plaatsen voor, middenin of na de grote verdrukking. Zelf neig ik nog steeds naar het laatste, zodat het hoog en droog in de hemel zitten gedurende de grot verdrukking dan niet meer opgaat.


Dat weet ik uiteraard ook wel. Post-millenialisten zijn echter sterk in de minderheid doordat het post-millenialisme een beetje op gespannen voet staat met alles zo letterlijk mogelijk lezen. Maar dat is een zijstraat.

Ik geloof dat je ze eerst moet lezen en interpreteren zoals de boodschapper ze bedoelt aan het direkte adres van de ontvanger, en daarna pas de diepere lagen, die er vaak wel degelijk zijn, moet zien te ontdekken.


Dat je de verstaanshorizon van het oorspronkelijke publiek mee moet nemen is evident. Als je gaat beweren dat een bepaalde profetie over dingen gaat waar men absoluut geen weet van had dan lijkt me dat geen goede exegese. De vraag is m.i. echter wel wat zo'n profetie over wil brengen. Wil een profetie een tamelijk eenduidige boodschap over brengen of wil een profetie nou net die diepere laag doorgeven. Als je kijkt naar de profetieen t.a.v. Jezus dan kun je mi moeilijk ontkennen dat geen van de profeten erg geinteresseerd heeft in het voorspellen van de chronologische letterlijke levensloop van Christus. De boodschap die men wil doorgeven is er 1 van hoop: met de komst van de Messias wordt het anders, breken er nieuwe tijden aan. Op diezelfde manier moet je m.i. de profetieen t.a.v. de eindtijd zien. Waarom zou het dan ineens wel gaan om een chronologische routeplanner? Richten de profetieen zich ook niet veel meer op de hoop die het vooruitzicht van zo'n nieuwe tijd met zich meebrengt dan op allerlei specifieke details over het aanbreken van die nieuwe tijd?

Die vraag is m.i. cruciaal. Wat ik in dispensationalistische verhandelingen mis is de hermeneutische laag. Profetieen zijn prediking en prediking wil mensen beroeren, in beweging zetten. Dat is iets wezenlijk anders dan het verschaffen van informatie. Hoe zou de wetenschap dat er ooit een rivier vanuit Jeruzalem naar de Dode Zee zal vloeien mij b.v. in beweging zetten?

Sorry, kan het echt niet meer terugvinden :oops:


Hm, ik kan het zo snel ook niet vinden. De strekking zal geweest zijn dat ik persoonlijk niet zo'n zwart-wit onderscheid zou willen maken. Een werkelijke terugkeer sluit ik zeker niet uit. Wat ik dacht ik ook aangestipt heb is dat je vanuit het NT echter wel op het spoor van die geestelijke uitleg gezet zou kunnen worden. De manier waarop daar OT begrippen op de kerk worden toegepast lijkt toch te suggereren dat de apostelen in het ontstaan van de kerk in ieder geval op een bepaalde manier dat soort proeftieen in vervulling zagen gaan.

Klaas
the words are what you trusted

but the eyes have final say

now you still got the devil left to pay

salty
Luitenant
Luitenant
Berichten: 516
Lid geworden op: 17 jul 2005 00:57
Locatie: Jerusalem

Berichtdoor salty » 14 jun 2006 12:33

Het zgn NT is een vervolg van en staat op het OT de TENACH.

Je kunt het een niet zien los van het ander.

In de tijd van de discipelen kende men alleen de Tenach en ging men er van uit dat deze altijd het uitgangspunt zou zijn van het geloof in de Messias

Dat men in later tijden het NT als autoriteit hoger ging maken dan het OT hadden de eerste gelovigen dus nooit gedacht daarom de termen OT en NT zijn heeeel misleidend. Het zgn Nieuwe zou beter zijn dan het oude, en het zgn "oude" van minder waarde.
Wat is het Oude------ Het verbond van Sinai v tussen YHWH en Zijn Volk
wat is het Nieuwe-----Het verbond van Yeshua 's offer en verzoening met Zijn Volk .

Het Nieuwe Verbond met "de heidenen" = niet-joden bestaat niet . Het is het enige verbond dat ze kregen .Het Oude was voor hen nooit immers actueel geweest !
Wij praten hier in onze tijd tweeduizend jaar later en dan is het logisch dat de terugblik ,moeilijker wordt als de traditie is vastgeroest! :mrgreen:
For YHWH the LORD is our judge,
the YHWH the LORD is our lawgiver,
the YHWH the LORD is our king;
it is HE who will save us.
Isaiah 33:22

Gebruikersavatar
dalethvav
Kapitein
Kapitein
Berichten: 1282
Lid geworden op: 08 mei 2006 14:19
Locatie: Barneveld
Contacteer:

Berichtdoor dalethvav » 14 jun 2006 14:09

salty schreef:Het zgn NT is een vervolg van en staat op het OT de TENACH.

Je kunt het een niet zien los van het ander.

inderdaad, zie ook de inleiding in een artikel van (sorry, helaas in het Engels) Dennis Bratcher:
Dennis Bratcher schreef:We are accustomed to reading the Bible backwards. That is, we have tended to assume that the New Testament provides all the clues we need to understand the Old Testament. As a result, we tend to read the Old Testament in light of what we understand about the New Testament. However, most of the time we are not really even reading the Old Testament in light of the New Testament. We are actually reading the Old Testament in light of much later highly developed doctrines and systematic theology seen through the eyes of 21st century Western perspectives. We tend not to take seriously the deep roots that most of the New Testament has in the thought world, symbolism, and theology of the Old Testament.

In most cases the Bible needs to be read forward. For whatever reason, God has chosen to reveal himself within human history in incarnational ways, amid all the messiness of human existence. Since Scripture bears witness to that self-revelation from within that flow of history, it seems more faithful to the nature of God’s revelation to read the Bible forward. That is, rather than using the New Testament and early Christian doctrines as interpretive lenses for the Old Testament, it might be more faithful to Scripture to allow the Old Testament to provide us with some interpretive tools for the New Testament. And rather than using categories from outside the Bible, from Greek philosophy for example, to interpret the New Testament witness, it might give us more insight into Scripture to use the categories and thought world of the Old Testament to help us understand the New Testament.

This does not mean that we try to read the Old Testament as if the New Testament does not exist. If nothing else, we Christians will always read the Old Testament as Christians since, to paraphrase Paul Harvey, we know the rest of the story. Nor does it mean that the NT will add no meaning to the Old Testament witness. If that were the case there would be no need for the New Testament at all. But it does mean that we should try to understand the Old Testament message, in all its historical and cultural particularity. This then becomes a basis for understanding how the New Testament communicates its own witness to God’s new revelation of himself in Jesus, who is the Christ, against the background of the Old Testament witness to the same God.
Ps. 122vs6: Bidt om de vrede van Jeruzalem; wel moeten zij varen, die u beminnen.

Gebruikersavatar
Maja de Bij
Kapitein
Kapitein
Berichten: 1180
Lid geworden op: 10 mei 2004 12:52

Berichtdoor Maja de Bij » 14 jun 2006 19:00

Klaas schreef:Het is duidelijk dat voor de kanttekenaren de rol van Israël was uitgespeeld. Daardoor ontstaat een m.i. behoorlijk krampachtige geestelijke invulling van de profetieën. Zoals ik al heb aangegeven heeft men vandaag de dag vaak wel oog voor de doorgaande weg van God met Israël.


Een toch wel merkwaardige bijbeltekst (Lukas 18:31 in dit verband is :
Hij nam de twaalven terzijde en sprak tot hen: Zie, wij gaan op naar Jeruzalem, en al wat door de profeten geschreven is, zal aan de Zoon des mensen volbracht worden.

Je kunt deze tekst volgens mij niet anders lezen dan dat de rol van Israel in de heilsgeschiedenis in Jezus vervuld is.
Ik heb overigens geen zin de kanttekeningen te verdedigen. Zij lazen de bijbel, keken toen goed om zich heen en trokken hun conclusies. Dat was hun fout, ze zagen aan wat voor ogen was. Dat gevaar bedreigt ons ook.
Wie op milde toon spreekt, heeft meer overtuigingskracht

salty
Luitenant
Luitenant
Berichten: 516
Lid geworden op: 17 jul 2005 00:57
Locatie: Jerusalem

Berichtdoor salty » 14 jun 2006 19:43

http://www.blueletterbible.org/tmp_dir/ ... 94.html#31

Then he took [unto him] the twelve, and said unto them, Behold, we go up to Jerusalem, and all things that are written by the prophets concerning the Son of man shall be accomplished.

Dat is dus een beetje anders vertaald dan in de nederlandse nieuwe vertaling !!! :mrgreen:

Er bestonden dus allemaal profetieen in de Tenach en in het boek Henoch aangaande de beloofde Messias waaronder ook het toekomstig koningschap.
klein voorbeeldje psalm 2 en psalm 110.... en het boek Henoch bijv hoofdstuk 48. Henoch werd toentertijd ook als een profeet beschouwd.
For YHWH the LORD is our judge,

the YHWH the LORD is our lawgiver,

the YHWH the LORD is our king;

it is HE who will save us.

Isaiah 33:22

Gebruikersavatar
Klaas
Kolonel
Kolonel
Berichten: 3348
Lid geworden op: 11 sep 2002 08:50

Berichtdoor Klaas » 14 jun 2006 22:37

Maja schreef:Een toch wel merkwaardige bijbeltekst (Lukas 18:31 in dit verband is :

Hij nam de twaalven terzijde en sprak tot hen: Zie, wij gaan op naar Jeruzalem, en al wat door de profeten geschreven is, zal aan de Zoon des mensen volbracht worden.


Je kunt deze tekst volgens mij niet anders lezen dan dat de rol van Israel in de heilsgeschiedenis in Jezus vervuld is.


Ik zie niet echt waarom je dat niet anders zou kunnen lezen ;-)
Wat belangrijk is om te onderscheiden is dat de profetieen vervuld worden / zijn in Chistus. Dat is wat anders dan het idee dat alle profetieen vervuld zouden zijn in de kerk. Hoewel dat laatste misschien niet zo letterlijk gezegd werd is dat wel waar het op neer komt als je al het heil dat in de OT beschreven wordt verklaard als zou het slaan op de kerk. Dan is er idd geen ruimte meer voor Israel. Houdt je het echter op een vervulling in Christus dan ligt dat anders.

Er zullen naar mijn idee weinig mensen zijn die echt zeggen dat letterlijk ALLE profetieen reeds vervuld zijn (enkele ultra-preteristen daargelaten). En met alles moet je dan ook echt alles bedoelen want anders zou je je tekst ook anders uit kunnen leggen. Onder alle profetieen zou je dan ook b.v. de profetieen t.a.v. de nieuwe hemel en de nieuwe aarde moeten verstaan. Ik ken weinig (geen) mensen die dat beweren. Met het idee dat God nog tot Zijn uiteindelijke doel met de kerk danwel de schepping moet komen heeft men dus geen moeite. Ik zie dan ook niet in waarom er geen ruimte zou kunnen zijn voor de gedachte dat de profetieen in Christus vervuld zijn maar dat God nog tot Zijn uiteindelijke doel met Israel moet (en wil) komen.
the words are what you trusted

but the eyes have final say

now you still got the devil left to pay

Gebruikersavatar
dalethvav
Kapitein
Kapitein
Berichten: 1282
Lid geworden op: 08 mei 2006 14:19
Locatie: Barneveld
Contacteer:

Berichtdoor dalethvav » 14 jun 2006 22:38

Immanuel:
Voordat Jes. 7:14, de tekst over Immanuel, ingebracht wordt in de polemiek over de wel of niet letterlijke vervulling van profetieën, zal eerst een ander "probleem" opgelost moeten worden. Het is een heel verhaal, maar daar kom ik even niet onderuit om de zaak duidelijk te maken.

Bij analyse van het evangelie naar Mattheus, kan de gerechtvaardigde conclusie getrokken worden dat Mattheus

1. De nadruk legt op het koningschap van Jezus.
2. Als doelgroep in eerste instantie zijn Joodse volksgenoten voor ogen heeft.

Dat Mattheus hierbij in onze ogen nogal "creatief" te werk lijkt gaan, blijkt b.v. al uit het geslachtsregister uit Matt. 1.
Hier noemt Matt. o.a. de volgende namen:
Rachab - Booz - Obed - Jessai - David.
Dit zijn 5 van de 14 geslachten (Rachab was waarschijnlijk al volwassen toen Jericho ingenomen werd, terwijl David ook al volwassen was toen hij koning werd, waardoor de 5 namen in feite 4 generaties omvatten ) uit de eerste serie van 14. Gezien het feit dat periode van de intocht in Kanaän (Rachab) tot aan het begin van de regering van David ruim 500 jaar omspant, moeten er in werkelijkheid meer generaties zijn geweest dan de 5 die Mattheus hier noemt.
Te snel getrokken conclusie: Dus wat Mattheus hier schrijft is gewoon niet waar, punt.
Dit is ook de manier waarop vele critici, door gebrek aan kennis, Mattheus, en daarmee impliciet de bijbel, in twijfel trekken. Maar dat terzijde.
Inplaats van overhaast conclusies te trekken, zou men zich ook de vraag kunnen stellen: Waarom doet Mattheus dit zo. Een onvolledig geslachtsregister opsommen en dan aan het eind met stelligheid schrijven:
"Al de geslachten dan, van Abraham tot David, zijn veertien geslachten; en van David tot de Babylonische overvoering, zijn veertien geslachten; en van de Babylonische overvoering tot Christus, zijn veertien geslachten."
Een uitleg is de volgende:
De clou zit'm in het getal 14. Mattheus, ongetwijfeld bekend met de getalswaarde van de Hebreeuwse letters, en de Joodse Gematria, wil met de 3x 14 geslachten op de getalswaarde van de naam David (daleth+vav+daleth = 4+6+4=14) wijzen, en zo de afstamming van Jezus van het huis van David benadrukken.

Deze manier van schrijven treffen we ook aan bij het "invoeren" van de vervulling van een profetie door Mattheus in b.v. Matt. 2:23. Hiermee komen we tegelijk dichter bij het "probleem" van de manier waarop Mattheus de vervulling van de Immanuel-profetie invoert.

In Matth. 2:23 schrijft Mattheus:
"En daar gekomen zijnde, nam hij zijn woonplaats in de stad, genaamd Nazareth; opdat vervuld zou worden, wat door de profeten gezegd is, dat Hij Nazarener zal geheten worden."
Een overbekende tekst, maar waar staat deze profetie in het OT? Zoek maar op: Nergens. Opnieuw de vraag: Waarom wijst Mattheus hier op een tekst die schijnbaar niet bestaat. Maakt hij hier (opnieuw) een fout?
Het antwoord ligt in woordspeling binnen het Hebreeuws. Mattheus duidt hier op de tekst uit Jes. 11:1:
"Want er zal een Rijsje voortkomen uit den afgehouwen tronk van Isai, en een Scheut uit zijn wortelen zal Vrucht voortbrengen."
Rijsje, is in het Hebreeuws "netser", en wordt met de medeklinkers NZR geschreven. Nu blijkt ook het woord Nazareth dezelfde klinkers NZR te hebben, echter met een eindletter erachteraan. In zowel schrijfwijze als klank liggen beide woorden netser en Nazareth zeer dicht bij elkaar.

In analogie hiermee zou men zich af kunnen vragen Waarom Mattheus m.b.t. de naam Immanuel zégt "opdat vervuld zou worden" enz., terwijl hij wel degelijk, zeker achteraf toen hij zijn evangelie schreef, zou weten (op het eerste gezicht dus tegen beter weten in) dat deze profetie niet letterlijk vervuld is. Hij zegt dit nota bene tegen zijn doelgroep de Joden die (vandaag de dag nog steeds) deze aanhaling van Mattheus gebruiken als "bewijs" dat het NT onbetrouwbaar zou zijn. Zou dit nu de strekking van Mattheus zijn om met juist deze tekst te "bewijzen" dat Jezus de Messias is? Zou dit de derde "vergissing van Mattheus op rij zijn, terwijl hij er juist alles aan doet om aan te tonen dat Jezus de Messias is. Dat lijken me retorische vragen. Blijft niet anders over dan te concluderen dat Mattheus in alle drie de gevallen meer wil zeggen.

Dit alles lijkt voor ons hellenistische denkers allemaal wat vreemd en vergezocht over te komen. Binnen de Joodse traditie, waarin ook Mattheus stond, is dit echter een heel gangbare manier van zich uitdrukken. Jezus Zelf doet dit ook verschillende keren.

Deze laatste vraag nu, zal eerst bevredigend beantwoord moeten worden voordat de "Immanuel-teksten" uit Jesaja en Mattheus al te snel gebruikt worden voor een "en dus" conclusie.

Zie ook dit erg boeiende (engelstalige) artikel. De inleiding van dit artikel heb ik al gequot als reactie op de laatste posting van Salty.
Ps. 122vs6: Bidt om de vrede van Jeruzalem; wel moeten zij varen, die u beminnen.

Gebruikersavatar
dalethvav
Kapitein
Kapitein
Berichten: 1282
Lid geworden op: 08 mei 2006 14:19
Locatie: Barneveld
Contacteer:

Berichtdoor dalethvav » 14 jun 2006 22:43

Maja de Bij schreef:Je kunt deze tekst volgens mij niet anders lezen dan dat de rol van Israel in de heilsgeschiedenis in Jezus vervuld is.

Zou je dan eens uit kunnen leggen hoe (o.a.) in onderstaand tekstgedeelte de rol van Israel in de heilsgeschiedenis in Jezus vervuld is?

5 Ziet, de dagen komen, spreekt de HEERE, dat Ik aan David een rechtvaardige Spruit zal verwekken; Die zal Koning zijnde regeren, en voorspoedig zijn, en recht en gerechtigheid doen op de aarde.
6 In Zijn dagen zal Juda verlost worden, en Israel zeker wonen; en dit zal Zijn naam zijn, waarmede men Hem zal noemen: De HEERE: ONZE GERECHTIGHEID.
7 Daarom, ziet, de dagen komen, spreekt de HEERE, dat zij niet meer zullen zeggen: Zo waarachtig als de HEERE leeft, Die de kinderen Israels uit Egypteland heeft opgevoerd.
8 Maar: Zo waarachtig als de HEERE leeft, Die het zaad van het huis Israels heeft opgevoerd, en Die het aangebracht heeft uit het land van het noorden, en uit al de landen, waarheen Ik ze gedreven had! want zij zullen wonen in hun land.
(Jer. 23:5-8 ).
Ps. 122vs6: Bidt om de vrede van Jeruzalem; wel moeten zij varen, die u beminnen.

Gebruikersavatar
Klaas
Kolonel
Kolonel
Berichten: 3348
Lid geworden op: 11 sep 2002 08:50

Berichtdoor Klaas » 14 jun 2006 23:17

@ Dalethvav: je verhaal over Immanuel ondersteunt juist mijn standpunt....
the words are what you trusted

but the eyes have final say

now you still got the devil left to pay

Gebruikersavatar
dalethvav
Kapitein
Kapitein
Berichten: 1282
Lid geworden op: 08 mei 2006 14:19
Locatie: Barneveld
Contacteer:

Berichtdoor dalethvav » 15 jun 2006 07:20

Klaas schreef:@ Dalethvav: je verhaal over Immanuel ondersteunt juist mijn standpunt....
Heb je dan ook het hele engelse artikel gelezen?
Ps. 122vs6: Bidt om de vrede van Jeruzalem; wel moeten zij varen, die u beminnen.

Gebruikersavatar
dalethvav
Kapitein
Kapitein
Berichten: 1282
Lid geworden op: 08 mei 2006 14:19
Locatie: Barneveld
Contacteer:

Berichtdoor dalethvav » 15 jun 2006 09:33

Klaas schreef:maar omdat ik me in zo'n visie waarin alles geestelijk gezien moet worden zelf niet kan vinden.

Maar dat suggereer je wel door te schrijven: "Als je wilt weten hoe dat geestelijk uitgelegd wordt / werd zou je er eens wat oude commentaren op na kunnen slaan.


Wat mij betreft start je een nieuw onderwerp. Wat betreft de naam Immanuel heeft Sam ondertussen al de nodige zinnige dingen gezegd. Ik weet niet of het nog heel zinvol is om op dat specifieke voorbeeld in te gaan.

Een 2e topic openen vindt ik zelf wat veel van het goede. Eén discussie tegelijk vindt ik even genoeg.
Sam heeft er wel het e.e.a. over geschreven, maar daar kwamen steeds weer "ja maar's" op, vandaar dat ik het alsnog zinvol vondt een duit in het zakje te doen.

Hoe zou de wetenschap dat er ooit een rivier vanuit Jeruzalem naar de Dode Zee zal vloeien mij b.v. in beweging zetten?

Tja, waarom zou God iets in Zijn Woord openbaren waardoor jij je niet in beweging zet? Bekijk dit eens in het licht van 2Tim 3:16: 2: "Al de Schrift (ook dat van die onvervulde profetie van die rivier, dalethvav) is van God ingegeven, en is nuttig tot lering, tot wederlegging, tot verbetering, tot onderwijzing, die in de rechtvaardigheid is." Al de schrift was op dat moment nog alleen de Tenach.

De manier waarop daar OT begrippen op de kerk worden toegepast lijkt toch te suggereren dat de apostelen in het ontstaan van de kerk in ieder geval op een bepaalde manier dat soort proeftieen in vervulling zagen gaan.

Zou je daar eens een voorbeeld van kunnen geven?

N.B. Als ik de discussie volg over messiasbelijdende Joden, wordt ik toch weer in m'n mening bevestigd dat, laat ik me voorzichtig uitdrukken, een bepaalde theologische denkwijze echt onuitroeibaar lijkt te zijn.
Ps. 122vs6: Bidt om de vrede van Jeruzalem; wel moeten zij varen, die u beminnen.

Gebruikersavatar
Maja de Bij
Kapitein
Kapitein
Berichten: 1180
Lid geworden op: 10 mei 2004 12:52

Berichtdoor Maja de Bij » 15 jun 2006 19:02

Klaas schreef:Wat belangrijk is om te onderscheiden is dat de profetieen vervuld worden / zijn in Chistus. Dat is wat anders dan het idee dat alle profetieen vervuld zouden zijn in de kerk. Hoewel dat laatste misschien niet zo letterlijk gezegd werd is dat wel waar het op neer komt als je al het heil dat in de OT beschreven wordt verklaard als zou het slaan op de kerk. Dan is er idd geen ruimte meer voor Israel. Houdt je het echter op een vervulling in Christus dan ligt dat anders.


Dat is ook volgens mij de goede manier om met de profetieen om te gaan, en daarom ook de door mij aangehaalde bijbeltekst. Cruciaal blijft ook voor mij dat alle beloften in de bijbel in Christus vervuld zijn of worden. Maar dat is dan wel een vervulling via het kruis. De hele Schrift ademt maar een naam : Jezus. Hij is de enige God. En Hij is ook de garantie dat alle beloften zeker worden vervuld.
Een exegese van de profetieen over de toekomst van Israel waarin het kruis niet centraal staat is daarom verdacht. Het kruis heeft de plaats van Israel ingenomen, dat bedoelde ik met vervuld.
En dat maakt zo'n exegese nu juist zo lastig als je de hedendaagse geschiedenis volgt.
Eigenlijk intrigeert die vraag mij nog veel meer dan over wel of geen vervangingstheologie. Hoe zien we Christus terug in de geschiedenis van Israel? Ik heb boven al eens getracht wat lijnen van Golgotha naar Auswitsch te trekken. Hier komt het grote mysterie aan het oppervlak : Gods weg loopt dood.
Wie op milde toon spreekt, heeft meer overtuigingskracht


Terug naar “[Religie] - Open forum”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Google [Bot] en 20 gasten