Graag wil ik met jullie de preek delen die onze predikant gisteravond heeft uitgesproken. Ik heb hem vertaald van het Spaans naar het Nederlands.
‘Leuk hé, al die verhalen over die herdertjes daar in het veld. Op tekeningen en schilderijen zien we altijd van die aardige mannen die zorgzaam met hun schaapjes over de velden trekken. We zien ze zitten bij het kampvuur. Aardige, zorgzame mannen die toch maar mooi in de donkere nacht de ijzige kou trotseren om voor die hulpeloze schaapjes te zorgen.’ ‘Het lijkt zo’n mooi landelijk tafereeltje. Die herdertjes toch.
Maar wat is werkelijkheid? Eigenlijk waren de herders het uitschot van de maatschappij. Ruige, keiharde mannen die door iedereen met de rug werden aangekeken. Ruwe vechtersbazen die de strijd met allerlei roofdieren aangingen. Of moesten vechten tegen veedieven. Nee, die herders stonden helemaal op de laagste plaats in de samenleving. Als je nergens meer voor deugde kon je altijd nog wel herder worden. Voor hen was er ’s nachts ook geen plaats in de stal. Nee, hoor, laat dat tuig maar buiten blijven. Liefst zover mogelijk van de bewoonde wereld. Dan had je er tenminste geen last van. Van zulke mensen moet je jezelf distantiëren. Die horen er eigenlijk niet bij. En denk je dat die herders daar nu gezellig bij dat kampvuur zitten. Juist in tegendeel. Juist in de donkerheid van de nacht moesten ze in de hoogste staat van paraatheid zijn. Want juist in de nacht slopen de roofdieren en de veedieven rond de kudde. Daarbij kon het dan ’s nachts op de velden vreselijk koud zijn. Kun je het voorstellen? Die zullen heus niet met een gitaar gezellig liedjes zingen rond het kampvuur. Ik kan me eerder voorstellen dat er volop gescholden en gemopperd zal worden. Nee dat vuur was gewoon keihard nodig om een beetje warm te blijven en om roofdieren af te schrikken. Een normaal mens zou echt niet bij de herders aangeschoven zijn. Zo gezellig is het daar niet. Zulk min volk, daar loop je met een grote boog omheen. Die nodig je echt niet uit om gezellig kerstfeest mee te vieren.
Ook nu in onze moderne tijd zijn er hele groepen mensen die aan de kant gezet worden. Die door ons goede kerkmensen aan de kant, aan de verkeerde kant, gezet worden.
Voelen we ons niet vaak mijlen verheven boven mensen die niet in onze welgebaande wegen lopen. Moet ik ze allemaal noemen, of heeft u zelf al in de gaten wie ik bedoel?
Heeft u vanavond een zwerver meegenomen naar de kerk? Of een prostituee, een asielzoeker.
Heeft u vanavond gedacht aan al die mensen die wij zo graag onder de noemer ‘zondaren en tollenaren’ aan de kant zetten. Mensen die vaak dodelijk eenzaam zijn in deze dagen? Er zijn zoveel voorbeelden te noemen. Heb u vanavond al eens gedacht aan mannen en vrouwen die vanwege hun seksuele geaardheid door ons afgestoten worden. Alleen gelaten worden in hun veelal eenzame strijd.
Of aan dat verslaafde meisje dat misschien nu ergens in een donker hoekje een spuit in haar arm drukt? Of aan die……… en zo kan ik nog wel even doorgaan. Maar u kunt het zelf wel invullen!
Reeds in het verhaal van de herders zien we waar God’s voorkeur naar uitgaat! Die engel wordt niet gestuurd naar de synagoge in Bethlehem. Ook niet naar de huizen van alle die trouwe kerkmensen. Nee, die engel wordt gestuurd naar mensen die in onze ogen tot het uitschot van de maatschappij behoren. En volgt Jezus tijdens de periode dat hij rond gaat op aarde niet het zelfde patroon. Waar gaat Hij eten en drinken? Juist, bij het uitschot!
En wat komt die engel hier dan doen? Gaat hij eerst een uitgebreide preek houden hoe slecht die herders wel niet zijn? Dat ze eerst hun leven moeten verbeteren? Dat ze moeten veranderen?
Nee, helemaal niet, z’n eerste woorden: “Vreest niet, want zie ik verkondig u grote blijdschap …” Mag ik het even vrij vertalen. “Wees maar niet bang, je hebt geen reden meer om bang te zijn want het mooiste wat je kan overkomen is nu gebeurt! Nee, de engel houd geen donderpreek, hij heeft het juist over grote blijdschap! We hebben het vervolg net gelezen in het verhaal van Lucas. De reden van de blijdschap is dat Jezus is geboren. En waarom? Om dat Hij de zaligmaker is. Omdat Hij uitzicht zal bieden. En wie hebben er nu juist uitzicht nodig? Nou die herders bij voorbeeld, of die 3 magiërs die zich bezig hielden met astrologie. Ook zij waren in de ogen van goede kerkmensen niets waard.
De herders worden gemotiveerd om op zoek te gaan, ze krijgen de nodige aanwijzingen.En ze gaan op weg. Ze trekken naar het stadje waar ze eigenlijk helemaal niet welkom zijn. Maar ze moeten! Ze worden gedreven door een Hogere Macht. En reken maar dat er hier en daar in het stadje een gordijn opzij geschoven wordt. “Wat moet dat gajes hier?” Maar de herders trekken zich er niets van aan, ze zijn op zoek naar de reden van de blijdschap. En misschien hebben ze het wel luidkeels tegen elkaar geroepen. Want als je zo vol bent van je doel dan kun je toch niet zwijgen? Maar niemand uit het stadje sluit zich bij de herders aan!
Lieve mensen, stellen wij ons boven al die mensen die wij als uitschot zien, dan stellen we ons buiten de bereikbaarheid van de engel. Buiten de boodschap van blijheid. De boodschap van uitzicht!
En stel jezelf dan eens een keer de vraag of je wel het recht hebt om je boven al die mensen te stellen. O ja je steelt niet, je gokt of drinkt niet. Je kan je niet voorstellen dat je verliefd zou worden op iemand van hetzelfde geslacht. O en natuurlijk gebruikt je geen drugs. En je gaat nooit naar een prostituee. Nee, jij leeft een keurig leven, je gaat elke zondag naar de kerk en bidt minstens 5 keer per dag en je kent de bijbel van voor naar achter. Gek eigenlijk dat die engel niet bij jou is gekomen.
Maar heb je die engel wel nodig dan?
Lieve mensen, weet jullie nog wat Jezus zei toen hij geconfronteerd werd met de vrouw die overspel had gepleegd. “Wie zonder zonden is mag de eerste steen gooien.” En wie van al die goeie kerkmensen pakte toen een steen op? Ik ken nog zo’n uitspraak van Jezus, ik vertaal hem maar weer even in eigen woorden. “Als je niet ziek bent, heb je ook geen dokter nodig.”
Vorige week hebben we tijdens de doopdienst het formulier gelezen. En wat stond daar? Nou, heel simpel, dat wij en onze kinderen in zonden ontvangen en geboren zijn. Dat betekent dus dat wij in wezen niets meer en niets minder zijn dan al die mensen waar wij zo graag omheen lopen. Die we zo graag aan de verkeerde kant zetten. Maar als we een goed naar het kerstverhaal van Lucas luisteren dan horen we toch dat de engel juist in eerste instantie naar die mensen toegaat die aan de verkeerde kant staan. En weet je wat er dan gebeurt? Dan, als die engel gesproken heeft, of als de ster is gaan stralen, dan gaan die, in onze ogen, verkeerde mensen de goede kant op. Dan kunnen ze niet meer stil blijven zitten. Dan moet er actie komen.
Ja, we hebben het over de herders, maar op hetzelfde moment zijn er nog drie mannen onderweg gegaan. Uit het verre oosten. Heidenen die toekomst voorspelden door naar de sterren te kijken. En opeens zagen ze een ster. En ze hebben er een boodschap aan. Die fonkelende ster die daar opeens verschijnt motiveert hen om op weg te gaan. Ze hebben geen engel gehoord, geen preek, geen evangelisatie. Nee het is de natuur die ze op het spoor zet. Gek, helemaal niet, heeft David het jaren geleden al niet gedicht in Psalm 19. “De hemelen verkondigen Gods eer en het uitspansel het werk Zijner handen.’
Met hun ogen gericht op de ster komen ze in Jeruzalem. Tenslotte is dat toch de stad waar de tempel staat. Daar waar de wet en de profeten onderhouden worden. Jeruzalem ligt maar een paar kilometer verwijderd van Bethlehem.En zo komen ze vlak bij de vervulling van de Wet.Vlak bij Jezus. Ze zijn er nog niet, maar ze zijn er vlakbij. Ze zoeken eerst verkeerd en komen bij Herodes aan. Ach ze weten niet beter. Een koning hoort in een paleis. Dan worden de schriftgeleerden en hogepriesters ingeschakeld. Die kennen de profeten immers uit het hoofd. Ze zijn er al snel achter dat die magiërs naar Bethlehem moeten. Dat vinden ze in Micha 5: 1. We hebben het daarstraks horen lezen. Maar het licht van de ster dat de wijzen de ogen opende zien ze niet. De tekst van Micha blijft hun donker. De wijzen zijn gestuurd door de natuur. Maar ze moeten nog een klein stapje verder geholpen worden door het Woord. Een Woord dat ze onvoorwaardelijk geloven en ze reizen verder. Ze moeten immers eer bewijzen, huldigen, vieren.
Is het niet een treurige gedachte dat mensen die door ons afgeschreven zijn uitgerekend nu als eerste de weg naar de kribbe volgen. Een stelletje afgeschreven herders en een paar goddeloze heidenen zijn notabene de eersten die hulde brengen aan Jezus Messias.
Terwijl de theologen lekker in hun luie stoel in Jeruzalem blijven zitten.
En wat doen jullie nu?
Zijn we dan niet beter op onze plaats als we ons bij die mensen aansluiten die we eigenlijk liever links laten liggen. Waar we liever niet mee omgaan. Maar waar God als eerste naar om kijkt. Kunnen we dan niet met z’n allen beter met de herders meelopen. Kunnen we dan niet beter aan de verkeerde kant gaan staan! Amen.
Die kun je moeilijk een ontzettend diepgaande preek over dingen voorschotelen, als ze de basis niet goed kennen.
Aangezien jij er was en Jas niet is het goed dat het dus zo'n preek was en niet een preek die Jas graag had gewenst. 
