Sabbat en huisvrouw

[GDK]

In de wet staat over de Sabbat:

Maar de zevende dag is de sabbat des HEEREN uws Gods; dan zult gij geen werk doen, gij, noch uw zoon, noch uw dochter, noch uw dienstknecht, noch uw dienstmaagd, noch uw vee, noch uw vreemdeling, die in uw poorten is;

Ik vraag me af of het toeval is dat de (huis)vrouw niet in het rijtje genoemd wordt. Geldt het Sabbatsgebod niet voor haar? Of lees ik dan iets wat er niet staat?

[Arco]

De huisvrouw staat inderdaad niet in het rijtje. Wellicht omdat er toch eten klaargemaakt moet worden. In Joodse gezinnen wordt de huisvrouw wel meegerekend en wordt het eten een dag van tevoren bereid.

[Marnix]

Waarom zeg je "huisvrouw" en niet "vrouw:? Ik vind "huisvrouw" altijd zo denigrerend overkomen.


Maar inhoudelijk, volgens mij spreekt God hier niet alleen de mannen aan want de wet geldt niet alleen voor mannen. De volwassen Israelieten, zowel mannen als vrouwen, worden aangesproken. Gij is ook een meervoudsvorm. Tegen de volwassen Israeliten wordt dus gezegd:

Jullie (Gij) dus man en vrouw
En jullie kinderen (zoon en dochter)
En jullie knechten (dienstknecht en dienstmaagd)
En je vee
En de vreemdelingen

Kortom, de vrouw zit in dat "gij" inbegrepen. Het geldt de man en de vrouw. De vrouw wordt niet in het rijtje overgeslagen.

[Anoniem_89]

*Off topic*

[meribel]

Waarom zeg je "huisvrouw" en niet "vrouw:? Ik vind "huisvrouw" altijd zo denigrerend overkomen.


Maar inhoudelijk, volgens mij spreekt God hier niet alleen de mannen aan want de wet geldt niet alleen voor mannen. De volwassen Israelieten, zowel mannen als vrouwen, worden aangesproken. Gij is ook een meervoudsvorm. Tegen de volwassen Israeliten wordt dus gezegd:

Jullie (Gij) dus man en vrouw
En jullie kinderen (zoon en dochter)
En jullie knechten (dienstknecht en dienstmaagd)
En je vee
En de vreemdelingen

Kortom, de vrouw zit in dat "gij" inbegrepen. Het geldt de man en de vrouw. De vrouw wordt niet in het rijtje overgeslagen.

Dat rijmt niet met het gebod : zet de zinnen niet op de vrouw van een ander......enz.....of wat hem ook maar toebehoort.

Dan zou daar gezegd worden....op de vrouw of de man van een ander.


Wat heel onlogisch is hoor, in die tijd om het zo te zeggen.

Maat het ene gebod gericht aan de man en de vrouw, het ander aan de man?
Of is sabbatsrust voor een vrouw gewoon schier onmogelijk, zeker als de slaven wel vrij hebben?

[GDK]

Waarom zeg je "huisvrouw" en niet "vrouw:? Ik vind "huisvrouw" altijd zo denigrerend overkomen.

Het is zeker niet mijn bedoeling om te kwetsen, verre van zelfs. Salamo schrijft :

Wie zal een deugdelijke huisvrouw vinden? Want haar waardij is verre boven de robijnen.

Ik heb daar niet aan toe te voegen.

Ik hoef het nu ook niet zo nodig te hebben over Sabbat of zondag. Het gaat me gewoon om de vraag of in de 10 geboden de huishoudelijke werkzaamheden met opzet niet worden vermeld. En de enige reden waarom ik dat vraag is, omdat mij die vraag ook door iemand gesteld werd, en ik daar geen antwoord op wist. Dus zoek er niet te veel achter.

[Marnix]

Zoals je ongetwijfeld weet (en anders leg ik het natuurlijk graag uit) is "huisvrouw" een ontzettend oud Nederlands woord. Vroeger was de vrouw thuis en de man werkte en betekende "huisvrouw" net zo iets als "vrouw". Maar taal verandert en "huisvrouw" betekent nu iets anders dan toen. Daarom is men na de Statenvertaling van een paar honderd jaar oud ook gestopt met het woord "huisvrouw" te gebruiken als vertaling, omdat het taalkundig gezien niet meer klopt. Het woord dat gebruikt wordt betekent gewoon "vrouw" en "huisvrouw" betekent nu heel wat anders. Oude vertalingen kunnen ondanks dat ze heel goed waren, toch onjuist worden door de verandering in betekenis van woorden.

Even nog de King James-vertaling (1611), de Luther-vertaling (1545) in de HSV (recent)

Who can find a virtuous woman? for her price is far above rubies.

Wie zal een deugdelijke vrouw vinden?

Wem ein tugentsam Weib bescheret ist / Die ist viel Edler denn die köstlichsten Perlen.


Gewoon: Vrouw.


Maar goed, dat terzijde.

Meribel, ik weet niet waarom het in het 10e gebod er niet zo staat. De Bijbel geeft echter geen aanleiding om te stellen dat het sabbatsgebod iedereen behalve de vrouw van het gezin geldt. Vandaar dat ik vermoedt dat hier onder "Gij" de vrouwen zijn inbegrepen.

[meribel]

Zoals je ongetwijfeld weet (en anders leg ik het natuurlijk graag uit) is "huisvrouw" een ontzettend oud Nederlands woord. Vroeger was de vrouw thuis en de man werkte en betekende "huisvrouw" net zo iets als "vrouw". Maar taal verandert en "huisvrouw" betekent nu iets anders dan toen. Daarom is men na de Statenvertaling van een paar honderd jaar oud ook gestopt met het woord "huisvrouw" te gebruiken als vertaling, omdat het taalkundig gezien niet meer klopt. Het woord dat gebruikt wordt betekent gewoon "vrouw" en "huisvrouw" betekent nu heel wat anders. Oude vertalingen kunnen ondanks dat ze heel goed waren, toch onjuist worden door de verandering in betekenis van woorden.

Even nog de King James-vertaling (1611), de Luther-vertaling (1545) in de HSV (recent)

Who can find a virtuous woman? for her price is far above rubies.

Wie zal een deugdelijke vrouw vinden?

Wem ein tugentsam Weib bescheret ist / Die ist viel Edler denn die köstlichsten Perlen.


Gewoon: Vrouw.


Maar goed, dat terzijde.

Meribel, ik weet niet waarom het in het 10e gebod er niet zo staat. De Bijbel geeft echter geen aanleiding om te stellen dat het sabbatsgebod iedereen behalve de vrouw van het gezin geldt. Vandaar dat ik vermoedt dat hier onder "Gij" de vrouwen zijn inbegrepen.

Geeft de bijbel wel aanleiding dat het wél voor de vrouw geldt?
Volgens mij allebei niet toch?
Prima, het eten kan je klaarzetten....maar verder is er weinig te rusten als vrouw volgens mij. Alles draait gewoon door toch..

[rotterdam]

Waarom zeg je "huisvrouw" en niet "vrouw:? Ik vind "huisvrouw" altijd zo denigrerend overkomen.

Geen huisvrouw ? O.K. dan doen we de statenvertaling uit 1637

ghy en sult niet begeeren uwes naesten wijf,

[pannenkoek]

vind ik leuk

[Marnix]

Rotterdam, wijf was toen een heel net woord. Huisvrouw was ook prima. Alleen taal verandert, daarom kan je beter een hedendaagse vertaling aanhouden, anders ontstaan er taalconflicten en komt de boodschap van de Bijbel niet meer goed over.

Meribel, uit andere teksten blijkt dat de sabbatsrust iedereen geldt en niet alleen de vrouwen. Iedereen die werkt op de sabbat maakt zich schuldig aan overtreding van dat gebod. Niemand mocht op sabbat een vuur ontsteken. Ook vrouwen niet. Als vrouwen vrijgesteld zouden zijn van dit gebod zou dat voor hun niet gelden.

[meribel]

Rotterdam, wijf was toen een heel net woord. Huisvrouw was ook prima. Alleen taal verandert, daarom kan je beter een hedendaagse vertaling aanhouden, anders ontstaan er taalconflicten en komt de boodschap van de Bijbel niet meer goed over.

Meribel, uit andere teksten blijkt dat de sabbatsrust iedereen geldt en niet alleen de vrouwen. Iedereen die werkt op de sabbat maakt zich schuldig aan overtreding van dat gebod. Niemand mocht op sabbat een vuur ontsteken. Ook vrouwen niet. Als vrouwen vrijgesteld zouden zijn van dit gebod zou dat voor hun niet gelden.

Zou je voor me de teksten willen geven die je bedoeld?

[Marnix]

1 Mozes riep de hele gemeenschap van Israël bijeen en zei: ‘De HEER heeft opdracht gegeven om deze voorwerpen voor hem te maken. 2 Zes dagen kan daaraan gewerkt worden, maar de zevende dag, de sabbat, moet een dag van volstrekte rust zijn, gewijd aan de HEER. Iedereen die dan werkt moet ter dood gebracht worden. Niemand van u mag op sabbat een vuur aansteken, waar hij ook woont.’ (Ex 35,2. Zie ook Ex 31,14-15)

Denk ook aan het manna en de kwakkels, wat niet op de sabbat viel, op zaterdag moesten ze dit verzamelen voor twee dagen (en volgens mij ook klaarmaken op sabbat) (Ex 16)

De dienstmaagden moesten ook rusten op de sabbat. De dochters ook. Het geldt dus ook voor de vrouwen. Het zou wat vreemd zijn als de vrouw des huizes wel moest werken en haar dienstmeiden daarvan ontslagen zouden zijn?


1 De HEER zei tegen Mozes: 2 ‘Zeg tegen de Israëlieten: “Dit zijn de hoogtijdagen van de HEER, die je als heilige dagen samen moet vieren. Dit zijn mijn hoogtijdagen:
3 Zes dagen kun je werken, maar de zevende dag is het sabbat, een dag van volstrekte rust, die je als heilige dag samen moet vieren. Je mag die dag geen enkele bezigheid verrichten. Waar je ook woont, het moet een rustdag zijn die aan de HEER gewijd is.(Lev 23:2)

De sabbat moest samen worden gevierd. Niet alleen door de mannen.

Gelukkig de mens die zo handelt, het mensenkind dat hieraan vasthoudt; hij neemt de sabbat in acht en ontwijdt hem niet, hij weerhoudt zijn hand van het kwaad. (Jes 56)

Mens, mensenkind... niet: Gelukkig de man die (zoals je ook vaak leest in de Bijbel).

De vrouwen die het graf van Jezus bezoeken gaan daar na de sabbat heen.

(Overigens is in het Jodendom ook geen enkele discussie over hoe dit uitgelegd moet worden, de sabbat geldt daar man en vrouw, op basis van dezelfde teksten)

Ook in het 10e gebod slaat "Gij" op man en vrouw. Jullie (mannen en vrouwen) mogen niet begeren, de vrouw, knecht, vee, huis of wat dan ook van een ander. De vrouw wordt niet apart genoemd van "Gij" maar in het rijtje van wat we niet mogen begeren.

Daarom denk ik dus dat bij het "Gij" standaard de man en de vrouw worden aangesproken. Als dat in het vierde gebod niet zo is en "Gij" alleen op de man zou slaan zou dat ook inhouden dat "Gij zult niet stelen" alleen tegen de man wordt gezegd en ook niet de vrouw geldt. Maar ook in die geboden vallen man en vrouw onder "Gij", God spreekt tot hele hele volk dat tot de berg was genaderd.

Ik hoop dat mijn onderbouwing een beetje duidelijk is, het is met al die losse stukjes een wat warrig verhaal geworden, sorry)

[rotterdam]

Rotterdam, wijf was toen een heel net woord. Huisvrouw was ook prima.

Het was niet serieus bedoeld hoor Marnix - geen angst.

[meribel]

Het is heel helder en duidelijk marnix, dank je voor je moeite
En waarom denk je dat bij het tiende gebod dan niet genoemd wordt dat je niet andermans man mag begeren?
Zou dat zijn om je vrouw meer als bezit werd gezien?