Speedy heeft gisteren een topic geopend, waarin meditaties van oudvaders en puriteinen geplaatst kunnen worden, ik dacht dat het goed zou zijn om een topic te openen, waarin met elkaar van gedachten kan worden gewisseld.
Onderstaand gedeelte komt van de site van de herv. gemeente te Driezum:
Waarom laat u in uw preken regelmatig namen van oudvaders vallen? De vraag wordt mij wel eens gesteld door gemeenteleden. Meestal probeer ik uit te leggen dat het vrij spontaan gebeurt: tijdens het preken komt me een citaat van deze of gene voor de geest, en omdat de gedachte die ik uitspreek niet van mezelf is, noem ik graag de bron ervan. Zo eenvoudig is het eigenlijk.
Er zit natuurlijk meer achter. Het heeft er ook mee te maken dat ik zelf regelmatig lees in de werken van hen die ons in de kerk voorgingen. De ene keer gaat het me gemakkelijker af dan de andere keer. Soms moet ik me er echt toe zetten, en ervaar ik er gaandeweg vreugde in. Soms begin ik er met vreugde aan en moet ik me even later echt inspannen om te blijven lezen. Meer dan eens sta ik versteld van de diep geestelijke inzichten die Godvrezende predikanten uit voorgaande eeuwen hadden in het Woord van God en het zielenleven van hun gemeenteleden. Dan ervaar ik het echt als een rijke, rijke zegen: al die boeken die vandaag de dag worden uitgegeven en op vele plaatsen in het land verkrijgbaar zijn. Voor een paar euro koop je al geestelijk goud waarvan de waarde zich niet in woorden laat weergeven.
De meeste “oudvaders” -boeken dus van predikanten uit voorgaande eeuwen- zijn honderden jaren oud, maar als je ze leest, lijkt het wel alsof ze schrijven voor mensen van nu. Overigens, bij sommigen kun je dat ook lezen: dat ze de overtuiging hebben dat hun werken ook voor de generaties na hen tot zegen zullen zijn.
Vele “oudvaders” geven er blijk van de vragen te kennen die oprijzen in het hart van ontwaakte zondaren die vrede met God zoeken. Zij zijn doordrongen van de ernst van het leven en van de eeuwigheid die wacht. Onvermoeibaar en met grote liefde voor onsterfelijke zielen wijzen zij op de enige Rots der behoudenis, Christus Jezus en Die gekruist. Op pastorale wijze gaan zij in op allerlei uitvluchten en tegenwerpingen die zondaren kunnen maken bij de aanbieding van de zaligheid in Christus.
Zelf kwam ik met “oudvaders” in aanraking toen ik zo’n 18 jaar was. De geestelijke vragen waaraan ik tot dan toe geheel aan voorbij leefde, gingen m’n hart bezetten. Nooit zal ik de preek vergeten die ik in die tijd las van Robert Murray McCheyne, een jonggestorven Schotse predikant. Het was de eerste “oudvader” die ik in handen kreeg. “Keert u tot Mijn bestraffing, ziet, Ik zal Mijn Geest ulieden overvloedig uitstorten.” Hoe rijk schetst McCheyne in die preek Christus’ gewilligheid om de grootste van alle zondaren te ontvangen. Persoonlijk ken ik diverse jonge mensen voor wie de Heere het lezen van “oudvaders” rijk heeft gezegend. Zij begonnen er aarzelend aan. “Oudvaders” had in hun oren een nogal bedompte klank. Was dat wel van deze tijd? Tot hun verrassing vonden zij in die boeken antwoorden op vragen die er leefden in hun hart. Ja, meer nog, zij stuitten in die boeken op de Parel van grote waarde, de Heere Jezus Christus.
Ik weet wel: je kunt met “oudvaders” verkeerd omgaan. Je kunt ze voor je eigen geestelijke karretje spannen. Je kunt met allerlei citaten aan de haal gaan en ze misbruiken om in discussies met anderen je eigen gelijk te halen. “Oudvaders” worden nogal eens tegen elkaar uitgespeeld: de één wordt in stelling gebracht tegen de ander. Alsof er een soort wedstrijd wordt gespeeld, waarbij wij als toeschouwers mogen bepalen wie het meest zuiver in de leer is. Terecht hebben mensen daar grote moeite mee. We moeten altijd op onze hoede zijn daaraan mee te doen.
“Oudvaders” hebben ook niet het laatste woord. Die indruk krijg je soms ook als je mensen over hen hoort spreken. Alsof ze belangrijker zijn dan het Woord van God. Zo is het niet. Gods Woord gaat boven alles uit. Dat is levend en krachtig. Maar we zien wel dat vele “oudvaders” zelf in dat Woord hebben geleefd. Hun boeken zijn doordrenkt met Bijbelteksten. De ene tekstverwijzing volgt na de andere.
De Heere wil het lezen van de boeken van deze Kruisgezanten tot rijke zegen stellen. Want er is nog iets. Er is ook de gemeenschap der heiligen: de geestelijke band die er is tussen Gods kinderen. Die gemeenschap is er niet alleen tussen de gelovigen hier en nu. O nee, die gemeenschap overstijgt de eeuwen. Dat is juist het wonderlijke ervan.
Hoe nauw kun je je verbonden voelen aan voorgangers uit het verleden die de schatten van de genade voor je ogen opdelven en uitstallen. Ik ben er zeker van dat de Heilige Geest tussen mensen van toen en mensen van nu een heilige band wil smeden en wil versterken: een band die er in Christus Jezus is onder de gelovigen van alle tijden en plaatsen.
ds. B.L.P. Tramper
==================================================================================
Kunnen wij ons hierin vinden?