Zwingli en de vrijzinnigheid

[GKN'er]

Naast de 'grote' reformatoren Luther en Calvijn, die beide zelfs een eigen protestantse stroming naar zich vernoemd zagen, verbleken de hervormingen van de 'derde' reformator, Hyldrich Zwingli, een beetje. Nu heb ik mij de laatste tijd in Zwingli proberen te verdiepen (o.a. waarom zijn invloed minder ver strekt dan die van Luther en Calvijn) en bemerkte daarbij een opvallende tegenstrijdigheid.

In Nederland is (was?) er zoiets als de 'Zwinglibond', een uitgesproken vrijzinnige organisatie. En dat is lang niet het enige, Zwingli wordt wel vaker als boegbeeld van de vrijzinnigheid opgevoerd. Toch vind ik dat merkwaardig, omdat ik uit de geschriften van Zwingli niet direct een tendens naar vrijzinnigheid haal. Vanwaar dan toch die koppeling tussen Zwingli en het vrijzinnig-protestantisme?

[Gandalf]

Dat is nieuw voor mij. Ik vind die mensen uit de reformatie over het algemeen juist niet vrijzinnig. Sterker nog, naast de 'gewone' reformatie kom ik wel de radicale reformatie (bekend van de wederdopers ed. Die hadden wel wat op en aanmerkingen over hem meen ik me vaag te herinneren. maar hé, die gingen wel een stapje verder dan 'de grote drie'. ) tegen, maar geen vrijzinnige variant.
De Hervorming is mede een reactie op misstanden in de Kerk, alleen al vanuit dat perspectief zou ik toch vooral een orthodoxe reactie verwachten.
Ik ben verder trouwens geen Zwingli kenner, maar ik denk dat wat hij zegt vooral verbonden is aan zijn definitie van hervorming en verwijderen van onnodige en verkeerde dingen die in het christendom ingeslopen zijn. Dat lijkt me een orthodox uitgangspunt. Maar zoals ik schreef, ik weet ook niet echt gek veel van Zwingli af.

[Marnix]

Ik heb geen flauw idee.... het enige wat ik weet is dat Zwingli het op het punt van Avondmaal niet helemaal eens was met Luther en Calvijn, hij zag het Avondmaal als puur sysmbolisch waar Luther en Calvijn er op geestelijk gebied veel waarde aan toekenden.

[Raido]

Misschien komt het omdat Zwingli een uitsgesproken humanist was (voordat hij weer 'kerkelijk' werd en begon met zijn hervormingen). De radicale reformatie (wederdopers o.a.) kwamen overigens ook voort uit de hoek van Zwingli (denk aan de Zwickauer Profeten).

Zwingli haalde erg veel 'mystiek' uit de sacramenten, het waren voor hem inderdaad puur symbolische dingen (ahoewel dat misschien weer te kort door de bocht is). Misschien claimen de Zwinglibondelingen een soort van toepassing van die 'symboliteit' voor nog veel meer dingen. Een symbolische zoon-van-God etcetra.

[KohlbruggeHoog!]

Hoewel het helder is dat Zwingli zich in zijn graf zou omdraaien bij de huidige Zwingli-bond denk ik dat Raido gelijk heeft. Door de vrijzinnigen wordt Zwingli denk ik gezien als iemand die de moderne tendensen van zijn tijd (het humanisme) en het geloof probeerde te verenigen. Iets wat de vrijzinnigheid van oudsher nu ook wil.
De verwerping van transsubstantiatie heeft dan ook om humanistische (nl. grondtekst-technisch) redenen plaatsgevonden. Maar die Zwingli-bond, die is toch ook op sterven na dood? Beetje de oudere vrijzinnigheid geloof ik toch?