De Reformatorische leer

[hazelaar]

De "reformatorische leer" zoals in de bevindelijk-reformatorische hoek geleerd (GG, GGiN, OGG etc) is veel meer een navolging van de Nadere Reformatie met een grote nadruk op innerlijke vroomheid, de noodzaak van bekering, doorleven van de weg die God met Zijn kinderen leidt, dan een navolging van de Reformatie waarin een grote nadruk ligt op zalig worden alleen door geloof, alleen in Christus, alleen uit genade en alleen de Schrift (de sola's). Calvijn, maar vooral ook Luther keerden zich fel af van bepaalde kloosterorden waarin door een zeer sober, toegewijd leven werd geprobeerd Christus na te volgen en zo ook (deels) zelf de zaligheid te verdienen. Innerlijke vroomheid, het zelf deelgenoot worden van het heil was in die kloosterorden van zeer hoog belang en in de Nadere Reformatie en in de huidige bevindelijk- reformatorische kerken neemt dat ook weer een grote plaats in. Maar Calvijn en Luther grepen hier altijd bovenuit. Hun zaligheid lag vast besloten in het bloed van de Heere Jezus Christus en van daaruit hoefden ze niet eindeloos te wroeten in zichzelf.

Ik realiseer dat in bovenstaand stukje lijkt of ik de Nadere Reformatie geheel veroordeel. Dat wil ik absoluut niet doen. Zoals de Reformatie een reactie was op een kerk verworden was tot een machine van geld, macht, aflaten, heiligenverering, beeldenverering, goede werken, zo was de Nadere Reformatie een reactie op een kerk, waar de leer geen invloed meer had op het leven, waar het door kinderdoop automatisch wel goed met je komt. (even wat gechargeerd weergegeven).

En toch blijf ik me meer verbonden voelen met de Reformatie dan met de Nadere Reformatie. De Reformatie ging echter over de kern van het christen zijn. Terug naar de Bijbel, zelfstandig het Woord van God ontdekken, je vaste grond vinden buiten jezelf, niet meer de eeuwige vertwijfeling binnen het roomse, van zouden mijn werken wel goed genoeg zijn, maar volle verzekerdheid in Jezus Christus.
Calvijn is in 20ste lectuur terug te vinden bij schrijvers als Packer, van Ruler, Miskotte etc, maar die worden dan weer meestal als niet echt reformatorisch gezien.

[Boekenlezer]

Kortom: wat houdt de Reformatorische leer in en wat onderscheidt haar van andere protestantse "leren", met name de Lutherse?

Ik ervaar het woord "reformatorisch" als een woord, waar je verschillende kanten mee op kan.
Strikt gezien zou ik zeggen: reformatorisch refereert aan de Reformatie van de zestiende eeuw. In dat geval vallen de lutherse en de calvinistische stromingen eronder. De doperse stroming reken ik daar niet bij. De gemeenschappelijke identiteit ligt dan in het niet rooms-katholiek zijn, in de terugkeer naar de bijbel.
Een andere toepassing die eens gebruikt is: een beweging in de Gereformeerde Kerken in Nederland in de twintiger en dertiger jaren van de twintigste eeuw, waarvan bijvoorbeeld dr. K. Schilder een vertegenwoordiger was, en waaruit uiteindelijk de Gereformeerde Kerken (Vrijgemaakt zijn ontstaan).
Een hedendaagse toepassing: een groep christenen van bevindelijk-gereformeerde snit, die te vinden zijn in de PKN, HHK, CGK, GG, GGiN en OGGiN. (Waarschijnlijk ben ik dan nog niet helemaal compleet. Dat zij zo. Sorry voor hen die zich dan eventueel miskend voelen. Zo bedoel ik dat niet.)

[Race406]

Kortom: wat houdt de Reformatorische leer in en wat onderscheidt haar van andere protestantse "leren", met name de Lutherse?

Ik ervaar het woord "reformatorisch" als een woord, waar je verschillende kanten mee op kan. Strikt gezien zou ik zeggen: reformatorisch refereert aan de Reformatie van de zestiende eeuw. In dat geval vallen de lutherse en de calvinistische stromingen eronder. De doperse stroming reken ik daar niet bij. De gemeenschappelijke identiteit ligt dan in het niet rooms-katholiek zijn, in de terugkeer naar de bijbel.
Een andere toepassing die eens gebruikt is: een beweging in de Gereformeerde Kerken in Nederland in de twintiger en dertiger jaren van de twintigste eeuw, waarvan bijvoorbeeld dr. K. Schilder een vertegenwoordiger was, en waaruit uiteindelijk de Gereformeerde Kerken (Vrijgemaakt zijn ontstaan). Een hedendaagse toepassing: een groep christenen van bevindelijk-gereformeerde snit, die te vinden zijn in de PKN, HHK, CGK, GG, GGiN en OGGiN. (Waarschijnlijk ben ik dan nog niet helemaal compleet. Dat zij zo. Sorry voor hen die zich dan eventueel miskend voelen. Zo bedoel ik dat niet.)

En dat is nu precies waar de (reformatorische)schoen wringt!! Reformatorisch is wat je omschreef in je eerste beschrijving. De rest is dat wat er later van is gemaakt door mensen.
Reformatorisch is wat afstamt van Luther en Calvijn. De sola's zullen we maar zeggen.
Het is alleen de Schrift, alleen genade, alleen geloof.
Als daar zaken bij zijn verzonnen zoals nachthutjes, eerst je zonde moeten leren kennen en bewenen, allerlei uiterlijkheden die in de Bijbel niet terug te vinden zijn, allerlei wetjes en regeltjes die op zijn minst zeer discutabel zijn, dan is dat NIET reformatorisch meer.
Als daar zaken bij zijn verzonnen zoals dat jij zelf de beslissing moet nemen om Jezus aan te nemen, als je altijd maar blij moet zijn omdat Jezus jouw Vriend is, als je bijkans wordt gedwongen je over te laten dopen, als, als, als...., dan is dat NIET reformatorisch meer.
Dus: De sola's, en dat alleen. Geen dominees of voorgangers op een voetstuk zetten en hun mening blindelings als enig ware aannemen. Niet een ander verketteren en wegzetten als onmogelijk bekeerd kunnen zijn omdat hij/zij nu net iets anders heeft meegemaakt dan de anderen in jouw gemeente, niet dwepen met al heel lang geleden overleden mensen, niet krampachtig altijd maar blij blij mijn hartje is zo blij, niet de zondekennis als voorwaarde vooraf leren, geen...., niet...., vul ze zelf ook maar verder in.
Helaas is op christelijik terrein in Nederland nog heel wat werk te verrichten om mensen te laten inzien wat nu werkelijk reformatorisch is....

[Boekenlezer]

Als daar zaken bij zijn verzonnen zoals nachthutjes, eerst je zonde moeten leren kennen en bewenen...

Het probleem zit hem volgens mij daarin, dat mensen beginnen met het kijken in zichzelf, voordat ze op Christus gezien hebben. Heb ik de vereiste kenmerken? Dat is echter een veronderstellen van veel te veel vroomheid. Een misplaatst hoge verwachting van het eigen hart. Dat stelt per definitie teleur. Dat is een zoeken naar vroomheid buiten Christus om.
Alsof een mens ermee zal zitten, dat hij tegen God gezondigd heeft, dat hij zijn gezag niet erkent, ja schoffeert. Dat hij God helemaal niet wil als baas boven zich.
Een eerlijke blik in het eigen hart onhult volgens mij vooral veel leegte, en zeker geen vrome kenmerken. In Mattheüs 15:19 zegt Jezus dat er bepaalt wel wat anders in ons hart leeft dan berouw over de zonde en verlangen naar verlossing. Maar velen zien dat blijkbaar als een verhindering om aan het avondmaal te mogen aangaan, als een verhindering om naar Christus uit te gaan om redding en verlossing.

Raar eigenlijk, hoe subtiel en ongrijpbaar die gedachtengangen hun werk doen. Er is hierin zeer zeker sprake van verhullende taal, waarmee de boel bedrogen wordt.

...allerlei uiterlijkheden die in de Bijbel niet terug te vinden zijn, allerlei wetjes en regeltjes die op zijn minst zeer discutabel zijn...

Hele discussies en grote opwinding over de HSV, omdat die de positie van de heilige SV dreigt aan te tasten, terwijl men blijkbaar totaal niet zit met een niet al te betrouwbare psalmberijming van 1773 - voor ds. L. Boone was dat nog een reden om niet met de vereniging van 1907 mee te gaan! - die het stempel draagt van het denken van de Verlichting, is wel een héél merkwaardige tegenstrijdigheid! Dat verraadt traditieverering.

Helaas is op christelijik terrein in Nederland nog heel wat werk te verrichten om mensen te laten inzien wat nu werkelijk reformatorisch is....

En als je al dat werk gedaan hebt (zo dat al mogelijk is), ben je ongetwijfeld weer terug bij af. Want we leven in een uiterst weerbarstige werkelijkheid. Het hart van de mens is dwaalziek. Vanuit die optiek verrast het zien van een dergelijke situatie totaal niet. Het is eerder zo, dat het te verwachten valt.
Laten wij vooral zelf goed op onze hoede zijn, en goed leren te onderscheiden.

[Boekenlezer]

Reformatorisch in zijn ware betekenis, het baseert zich op de Reformatie. Met die definitie kan ik het op zich redelijk eens zijn. Toch vind ik een dergelijke definitie wat beperkts hebben. En dan ben ik gelijk bij mijn moeite, die ik regelmatig voel, als het over de Reformatie gaat. Er dreigt dan een beetje een sfeer te ontstaan van: de kerkgeschiedenis is in 1517 begonnen. Dat kan toch ook niet de bedoeling zijn?

Met verschijnselen in de geschiedenis is het zo, dat daar voorbereidingen aan vooraf gaan. Het een volgt uit het ander. En zo krijg je een enorme keten van ontwikkelingen.
Iemand aan wie we moeten denken, als het gaat om het vormen van belangrijk gedachtegoed waarop de Reformatie zich zou gaan beroepen, is volgens mij Aurelius Augustinus (354-430), de grote theoloog van de kerk in het westen. Een citaat wat ik zojuist tegenkwam, tijdens het zoeken naar zijn geboortejaren, spreekt wel voor zich:

Latere theologen, zoals Thomas van Aquino, Johannes Calvijn en Cornelius Jansen, zijn sterk beïnvloed door het werk van Augustinus. De 16e eeuwse reformatie, in gang gezet door Maarten Luther, zelf augustijn, Johannes Calvijn en Huldrych Zwingli is gevormd op grond van Augustinus' denken. In hun leer over zonde en genade grepen deze reformatoren weer geheel terug op Augustinus.
[Bron: Wikipedia]

Ik denk dat je van de Rooms-Katholieke Kerk kunt zeggen, dat zij in hun kijk op zonde en genade een andere weg zijn ingeslagen (of wellicht: hebben voortgezet) dan Augustinus. Een citaat als dit illustreert dat wel:

...although Augustine was still alive in early 430 when Leo (then archdeacon of Rome) asked Cassian to write against Nestorius, Leo chose the monk rather than the illustricious bishop. This may well have been simply a pragmatic decision (Cassian's Greek was much better than Augustine's, and the monk was closer to Rome as well), or it may have had to do with suspicion in Rome that Augustine was becoming too extreme in his teaching on predestination.
[Bron: Grace and Christology in the Early Church, blz. 16; cursivering en onderstreping door mijzelf]

De Rooms-Katholieke Kerk is de weg van het semi-pelagianisme gegaan, zoals dat bekrachtigd is op de synode van Orange in 529. Al is het gedachtegoed van Augustinus wel blijven leven. Toen de Reformatie al had plaatsgevonden, kreeg je in de RKK het jansenisme, dat de jezuïeten als tegenpool had. Cornelius Jansenius (1585-1638) oriënteerde zich op Augustinus. Daar had de Rooms-Katholieke Kerk het blijkbaar niet erg op, want het jansenisme is veroordeeld. De bekende denker Blaise Pascal was ook een jansenist.
Wel opmerkelijk eigenlijk, die roomse dubbelheid t.a.v. Augustinus. Hij wordt als heilige vereerd, dus blijkbaar gunt men hem zijn plaats in de geschiedenis van de kerk. Maar als zijn denken al te prominent naar voren komt, krijg je blijkbaar ineens een andere reactie.
Een andere theoloog, die ook aandacht waard is, is volgens mij Anselmus van Canterbury (1033-1109). We kennen de term 'verzoening door voldoening' wel. Wie het daarover heeft, zal Anselmus zeker niet over mogen slaan in zijn aandacht.

En zo zal er nog wel veel meer te noemen zijn. Ik wil er maar mee zeggen: als je het hebt over het reformatorische gedachtegoed, denk ik dat het eigenlijk beter is om door de hele geschiedenis van de kerk te kijken, in plaats van net te gaan doen alsof het gaat om een uitvinding van Luther en Calvijn. Anders roep je de schijn van eenzijdigheid op. (En misschien is menige hedendaagse reformatoriër ook wel eenzijdig in zijn aandacht. In dat geval is het geen schijn meer, maar slechte vertegenwoordiging.)
Bovendien beriep Calvijn zich ook op kerkvaders. Die wierp zich niet op als theologisch uitvinder, maar had ook oog voor de kerkhistorie.
Volgens mij zijn er de hele kerkgeschiedenis door wel sporen van reformatorisch denken te vinden.

[Optimatus]

Wat u met de ‘vaderen’ bedoeld is een zeer ruim begrip want welke ‘vaderen’ bedoel je. Waar wilt u beginnen met ‘vaderen’ en eindigen. Valt voor u bijvoorbeeld Karl Barth er ook nog onder en Charles Haddon Spurgeon?

Ik zou daar Augustinus en Athanasius zeker ook onder willen scharen. Verder wil ik zeker ook Jean Cauvin, Martin Luther, Guido de Brès en Peter Datheen noemen.

[boer]

*verwijderd i.v.m. off topic*

[schelpje3]

Ik zou daar Augustinus en Athanasius zeker ook onder willen scharen. Verder wil ik zeker ook Jean Cauvin, Martin Luther, Guido de Brès en Peter Datheen noemen.

Jou kennende, heb je dit topic met een reden omhoog gehaald.
Jij wilt RW "upgraden" naar oorspronkelijk niveau?

[Optimatus]

Dat laatste vind ik belangrijk, dat klopt, maar dat is niet de reden dat ik dit topic weer eens heb afgestoft. De reden is, dat er in het kinderdooptopic een vraag aangaande de "vaderen" werd gesteld. Ik denk dat deze vraag beter in dit topic beantwoord kan worden, vandaar

Voorts denk ik niet dat Augustinus of Athanasius zouden hoeven schamen. Zij beleden Christus als hun Verlosser, iets wat joden nog steeds niet doen. Elders heb ik duidelijk aangetoond dat het jodendom staat te wachten op de Messias, die allang Zijn werk op aarde volbracht heeft. In Zijn offer heeft Hij diegenen verlost, die in Hem geloven. Joden geloven niet in Hem en vormen dan ook een niet-christelijke godsdienst.

Wij zullen wel degelijk mensen vader noemen, ik schreef vader bewust met een kleine letter. Die subtiele gedachtegang, beste boer, lijkt je te zijn ontgaan. Met ds. Kersten heb ik niet zoveel, met Cauvin en Luther des te meer. Ook Augustinus en vooral ook met Athanasius heb ik bijzonder veel. Thomas van Aquino wil ik wat nader gaan bestuderen en Johannes Chrysostomus heeft een prachtige liturgie nagelaten. En natuurlijk mogen we moedige mensen als Florence Nightengale, Franciscus van Assisi en moeder Theresa niet vergeten.

[Optimatus]

Er zijn mensen die kritiek hebben op de Formulieren van Enigheid en zich dan verschuilen achter de Bijbel. Jammer dat zij het niet aandurven om aan te tonen waar de Formulieren van Enigheid niet overeenkomen met de Bijbel.

[boer]

*verwijderd i.v.m. off topic*

[Bertiel]

Er zijn mensen die kritiek hebben op de Formulieren van Enigheid en zich dan verschuilen achter de Bijbel. Jammer dat zij het niet aandurven om aan te tonen waar de Formulieren van Enigheid niet overeenkomen met de Bijbel.

Er is een tijdje geleden druk gediscussieerd over de Dordste leerregels. Zelfs diverse dominees goed bekend staand in de Geref. Gezindte is het niet eens met de verwerping van eeuwigheid!

[1a2b3c]

Er zijn mensen die kritiek hebben op de Formulieren van Enigheid en zich dan verschuilen achter de Bijbel. Jammer dat zij het niet aandurven om aan te tonen waar de Formulieren van Enigheid niet overeenkomen met de Bijbel.

Nou snap ik het even niet meer, je klaagt steeds dat er mensen zijn die een on-reformatorisch geluid laten horen zodat men zich hier niet meer thuisvoelt.
En nu is het weer niet goed als niemand iets zegt tegen de drie formulieren. Ik wil er best op ingaan hoor, alleen wel liever op het open forum. Lijkt me wel zo sportief!
(vergeet je trouwens het topic kinderdoop of volwassendoop niet??? Dat is al één onderwerp waarin de form. niet overeenkomen met de Bijbel)

En wat is er mis mee om een beroep te doen op de Bijbel? Tenslotte was dat één van de drie lijfspreuken van de reformatie: sola scriptura!

[Optimatus]

@ 1a2b3c

Er is niets mis met een kritische visie naar de Formulieren te kijken, mits dit op een constructieve manier gebeurt ("Op grond deze en deze Bijbeltekst denk ik dat de Nederlandse Geloofsbelijdenis in dit en dit artikel niet overeenstemt met de Bijbel") (of iets in die richting). Dat is heel anders dan de hele belijdenis af te kraken.

Verder ben ik expres in dit topic doorgegaan over de Ned. Geloofsbelijdenis, opdat het kinderdooptopic een beetje ontopic blijft.

Er is niets mis met een beroep op de Bijbel. Echter, als ik vraag waar de Ned. Geloofsbelijdenis niet een overeenstemming is met de Bijbel, hoop ik wel op een antwoord.

Maar nu je toch over de kinderdoop begint: ik heb aldaar een artikel uit de Ned. Geloofsbelijdenis geciteerd. Kunnen we daarover in dit topic even doorpraten?

[boer]

*verwijderd i.v.m. off topic*