Berichtdoor gravo » 10 feb 2013 19:00
Ik ben het in de discussie eens met wat Faramir probeert te zeggen over het gevaar van een islamitische schriftvisie.
Dé openbaring van God geschiedt in de geboorte van een mens, Jezus, die in het verhaal van de doop bij de Jordaan wordt aangewezen als de Geliefde Zoon, waarnaar wij moeten luisteren. Hoort Hem! Dat is de kern en de bron van het christelijke geloof: het gaat om alles wat Hij zegt en alles wat Hem overkomt, van geboorte, via zijn onderwijs, tot aan Zijn dood en opstanding. Jezus, God en mens, de Middelaar tussen God en mens. Door Hem ziet God ons weer als rechtvaardige mensen, door Hem zien wij God weer als Vader. Jezus heeft ons verzoend met God.
Dat is dan ook kortweg de inhoud van het Evangelie, de goede boodschap, die vervolgens ook nog eens is opgetekend in een boek, dat wij ook "Evangelie" noemen. Neem nu het Evangelie van Johannes, een paar gedeelten:
"Jezus heeft nog wel veel andere tekenen voor de ogen van zijn discipelen gedaan, die niet beschreven zijn in dit boek, maar deze zijn geschreven, opdat gij gelooft dat Jezus is de Christus, de Zoon van God, en opdat gij, gelovende, het leven hebt in Zijn naam" (Joh.20, 30).
"Er zijn echter nog veel andere dingen, die Jezus gedaan heeft; indien deze één voor één beschreven werden, dan zou naar ik meen de wereld zelf de boeken, die geschreven werden, niet kunnen bevatten" (Joh.21, 25).
Blijkt hieruit niet zonneklaar, dat het boek (het Evangelie in opgeschreven vorm) in feite meer een praktisch fenomeen is? Doordat gelovigen hun ervaringen met Jezus hebben geboekstaafd, weten we het nu nog! Anders had het allemaal mondeling moeten worden doorgegeven en dat levert zo zijn problemen op na 2000 jaar. Ik zie de Bijbel als een kostbaar en onmisbaar document om het geloof van de eerste christenen te kunnen leren kennen, te kunnen begrijpen en over te kunnen nemen. In die zin is het onze enige kanaal naar wat zich in die tijd afspeelde.
Maar de kern van de zaak blijft Jezus zelf. Hij is het Woord van God, niet de aantekeningen van zijn volgelingen. En natuurlijk hebben Paulus en de andere bijbelschrijvers machtige theologische monumenten opgericht, die onze christelijke belijdenis nog steeds ondersteunen en ook een aantal onvervreemdbare christelijke principes hebben vastgelegd. Neem maar zoiets als de rechtvaardiging en de verhouding tussen Wet en Evangelie. Maar toch is de Bijbel in eerste instantie een getuigenis, een verslag van gebeurtenissen. Waarschijnlijk hebben tientallen andere mensen ook nog verslag gedaan. Maar die getuigenissen zijn niet bewaard gebleven; in de loop van de geschiedenis verdwenen. Lees ook de inleiding op het Evangelie volgens Lukas aan een zekere Theofilus:
"Nademaal velen ter hand genomen hebben....(...)" (Luk.1,1).
Kortom, ik zeg niet dat het Nieuwe Testament een willekeurige verzameling getuigenissen over Jezus is, wel is het zo dat er meer geschreven materiaal over Jezus geweest is, waaruit de christenen zo'n 300 jaar na de beschreven gebeurtenissen een zorgvuldige keuze hebben gemaakt (canon-vorming). Ik geloof ook dat het schrijfwerk en die keuze geïnspireerd is geweest door de Heilige Geest en als zodanig accepteer en eerbiedig ik die canon-vorming, maar dat is toch echt wat anders dan de islamitische visie op de Koran, waarin elke letter, elke sura, de omvang en zelfs de taal (het Arabisch) en de schrifttekens heilig en hemels verankerd zijn. Als we de Bijbel ook zo gaan opvatten, vervallen we in dezelfde krampachtige orthodoxe methodes die de islamitische diehards nu tentoonspreiden op meerder plekken in de wereld. Dan deinst men met de Koran in de hand (God zelf op zak, zeg maar) nergens meer voor terug. Dan ontstaat een onbuigzame en keiharde religie. Eerlijk gezegd heb ik het weleens zien gebeuren in sommige orthodoxe vormen van het christendom. Het zou hier best wel eens mee te maken kunnen hebben.
De juiste schriftvisie is dus heel belangrijk!
gravo
'Von Gott wissen wir nichts. Aber dies Nichtwissen ist Nichtwissen von Gott'
(Franz Rosenzweig, Der Stern der Erlösung)