Er is een heel debat over geloof en wetenschap, waar dit topic ook mee te maken heeft. Toch wil ik hierover geen eindeloze discussie starten.
Het gaat er mij om dat ik bemerk dat de wetenschappelijke kennis die (althans bij mij) nu bekend is, mijn geloofsvoorstellingen ingrijpend wijzigt.
Het beste voorbeeld vind ik nog steeds de kennis die we hebben over het heelal. Vooropgesteld, die kennis is nog bij lange na niet compleet. Het merendeel is nog niet bekend. Maar enkele basisfeiten staan wel vast. Zo is bekend aan welke afstanden we moeten denken (met recht astronomische afstanden). we kennen het onderscheid tussen ons zonnestelsel en andere sterrenstelsels. We hebben kennis van de bestaanscyclus van een ster. Enz. enz.
Mijn punt is dat die overdonderende werkelijkheid de verhouding van de mens tot zijn omgeving heel anders inkleurt dan waarvan de Bijbel bijvoorbeeld uitging. Het is zonder meer logisch om een sterke band tussen aarde en mens te veronderstellen. Dat doen wij ook, de mens is aan de aarde gebonden ("uit de aarde aards"). Maar dat die aarde vervolgens als een vrijwel onbetekenend stofje in het heelal aanwezig is is nieuwe informatie, waarvan de bijbelschrijvers nooit enige weet hadden. Wij worden er echter wel mee geconfronteerd. Ontkennen van die nieuwe kijk op de werkelijkheid lijkt mij niet mogelijk. Je kunt er natuurlijk opzettelijk of onopzettelijk je hele leven geen kennis van nemen, maar daarmee is die nieuw ontdekte werkelijkheid nog niet verdwenen.
Hoe verandert dit nu mijn geloofsvoorstellingen? Wel, allereerst is het niet zo makkelijk meer om God symbolisch te zien als de Heer die boven de wolken woont en als het ware dichtbij de aarde aanwezig is. Zijn ogen 'doorlopen de gansche aarde', jawel, maar moeten Zijn ogen ook niet het heelal doorlopen? Principieel is er geen probleem, God is er groot genoeg voor, maar de optiek verandert toch: God en mens lijken toch verder van elkaar gekomen te zijn in onze eenvoudige geloofsvoorstelling. Je kunt zowel geloven in God en je toch gelijkertijd afvragen of we soms alleen zijn in het heelal. Want die immense leegte is er wel degelijk. Alles draait in de werkelijkheid helemaal niet om de aarde, zelfs niet om onze zon. Maar waar draait het dan wel om? Is er een middelpunt in een uitdijend heelal? Is God binnen of buiten dit gebeuren. Het klinkt wat kinderlijk, maar ik bedoel te zeggen, dat we op de een of andere manier toch voorstellingen maken / nodig hebben om om te gaan met de werkelijkheid van God. We hebben godsbeelden nodig, hoezeer die ook betrekkelijk, menselijk en beperkt zijn.
Dat is er door de wetenschappelijke kennis niet gemakkelijker op geworden, vind ik. En dan heb ik het nog niet eens over de kennis omtrent de ouderdom van de aarde of de evolutie. Ook gegevens die daarop duiden veranderen iets in ons godsbeeld dat gevormd is door bijbelschrijvers, die deze kennis nog niet hadden.
gravo
maar zoeken naar een gezonde balans.