Vaak wordt de uitdrukking "het gaat niet om het uiterlijk" gebruikt om aan te geven dat mensen veel te veel tijd gebruiken voor materiële zaken, voor hoe je woont, welke auto je rijdt of overdreven aandacht voor je lichaam, je kleding, voor je hele verschijningsvorm en veel te weinig tijd voor de geestelijke zaken, de zaken van het hart, de zaken tussen God en mens (het innerlijk).
Akkoord natuurlijk.
Maar je kunt deze uitdrukking ook anders lezen. Namelijk als een waarschuwing dat een beoordeling van iemands uiterlijk nog niets zegt over het innerlijk. En daar voel ik ook wel wat voor.
Je kunt natuurlijk zeggen van iemand die zichzelf vol bling bling hangt, van top tot teen onder de tattoos zit of een bol gezicht heeft van de botox, dat diegene waarschijnlijk iets andere prioriteiten in het leven heeft dan een eenvoudig gereformeerd meisje, zonder opsmuk of tierlantijnen*.
Maar dat is een extreme situatie.
Het valt me op dat er toch vaak bij zaken van aanmerkelijk minder belang (lange broek, oorbellen, make-up of sieraden) ook heel benauwd gekeken wordt. Dan worden deze uiterlijkheden wél gebruikt om er ook een oordeel over het innerlijk aan te koppelen.
Het gaat dan beslist wel om het uiterlijk! Precies omgedraaid dus.
Mijn pleidooi zou zijn om binnen de grenzen van het fatsoenlijke en betamelijke niet langer af te gaan op uiterlijkheden die nu eenmaal vrij normaal zijn geworden in onze cultuur. Haardracht, kleding, sieraden, ze zouden niet meer moeten meetellen in onze al dan niet openlijke beoordeling van iemands innerlijk. Ook niet meer als vermoeden. De last van oordelen en geoordeeld worden valt zo van ons af.
En in de vrijheid die dan ontstaat zou mijn oproep zijn om gewoon deel te nemen aan de heersende culturele stand van zaken in onze samenleving als het gaat om uiterlijk. Ik heb het niet over extremen, maar over de gemiddelde aanvaarde uiterlijke stijl. Kleed jezelf zoals je wilt, laat je niet verleiden door raak-niet-smaak-niet-roer-niet-aan, neem de vrijheid om je eigen identiteit in alle rust te ontwikkelen en neem geen taboes over die slechts in zeer kleine kring worden verwoord. Het maakt het leven een stuk gewoner, een stuk rustiger en neemt stress en frustraties weg. Voor een deel zal dit al gebeuren, vermoed ik. Het gaat mij dan ook om die gevallen waarin het taboe nog veel te veel heerst.
En het mooie is: je kunt dit prima doen onder de aloude en bekende oproep: "Het gaat niet om het uiterlijk".
Inderdaad, denk ik dan, het uiterlijk zegt over het algemeen niets over het innerlijk.
Laten we ons daar niet meer zoveel op focussen.
gravo
* Van Dale:
tie·re·lan·tijn (de; m; meervoud: tierelantijnen), tier·lan·tijn (de; m; meervoud: tierlantijnen)
1
versiersel van weinig waarde