Berichtdoor Niagara » 27 apr 2018 09:07
Eens met wat Marnix zegt.
Het verschil tussen zondige egocentrische zelfliefde en gezonde, door God gewilde zelfliefde is het motief. Bij God gaat het vooral om waarom je iets doet, en handelt naar de geest of de letter van de wet. Dat bepaalt namelijk of je alles in het goede perspectief kan houden.
Het juiste perspectief zie je in Jezus’ samenvatting van de wet: God liefhebben staat op nr. 1, en vandaaruit kunnen we onze naaste en onszelf liefhebben. Hoe werkt dat? Als je erachter wie God is en wat Hij heeft gedaan en nog steeds doet voor ons mensen, besef je dat alles wat wij zijn en bezitten en alles wat er is, de hele wereld, een geschenk is uit de gulle goedheid van God. Dan besef je dat er niets is wat wij zelf kunnen verdienen, want alles wat we doen kunnen we alleen maar door God. De talenten en het vermogen dat we hebben om het te doen komen van Hem, net als de materialen die we gebruiken, het eten dat we nodig hebben, de lucht die we ademen. We zijn totaal afhankelijk van Hem, én Hij geeft ons ongelofelijk veel meer dan wat we strikt gezien nodig hebben om te overleven.
Waarom? Omdat Hij van ons houdt en graag een relatie met ons wil. Hij heeft ons naar Zijn evenbeeld geschapen als relationele wezens. Hij deed dat natuurlijk niet zomaar. En toen het misging met de zondeval, had Hij de schrpping toch ook weg kunnen knikkeren, Hij kon wel een nieuwe maken als Hij wilde. Maar nee, hij besloot hem te herstellen. En dat was lang niet eenvoudig, het kostte Hem het dierbaarste wat Hij had: Zijn Zoon, die deel van Hemzelf was. Zó waardevol vind God ons. Zó graag wilde Hij zijn relatie met ons herstellen, dat Hij Zichzelf ervoor gaf. Dat Hij naar de aarde kwam om 33 jaar lang dezelfde beproevingen te ondergaan als wij, en ze wel te volbrengen waar wij dat niet kunnen. Om door die mensen die Hij wilde redden veracht, bespot en mishandeld te worden, en dan tóch nog lief te hebben en door te gaan met de redding, in plaats van op zijn strepen te gaan staan en de mensen eens te laten zien wat een grote God Hij was door hen te vernietigen. Hij laat juist zijn grootheid zien door liefde. En dat is de mooiste manier, en de enige manier die werkt binnen relaties.
En wij mogen dat in het klein ook doen. Vanuit het weten hoeveel God ons waard vindt kun je toch evenmin jezelf als een ander nog haten? Als je Gods liefde voor de mens ziet, en de waarde die Hij hun toekent, dan vind jij je eigen en andermans leven toch ook waardevol? Dan ga je daar toch ook goed en zorgzaam mee om? Dan wil je toch net als Jezus voor ze zijn, zelfs als je weet dat Jezus ook veel afwijzing kreeg, omdat Hij dat allemaal voor jou overhad krijg jij kracht en motivatie om ook de afwijzingen van anderen te verdragen in het liefhebben. En ken je je eigenwaarde niet meer uit de goed/afkeuring van mensen, maar uit de liefde van God. De God die zegt: je kunt het zelf niet goed doen, dus doe Ik het voor je, want Ik houd van jou om wie ik je heb gemaakt: Mijn kind. Dát is wie je bent, en volmaakte liefde is wat je waard bent. God weet álles van je, Hij is volmaakt en niet wispelturig. Hij kan een veel beter oordeel over je vellen dan een mens, want een mens ziet alleen maar wat je doet en interpreteert dat ook nog eens op z’n gebrekkige manier. Als een mens een goede bui heeft kan ‘ie je de hemel in prijzen en als de bui dan omslaat slaat jouw waardering ook om naar afkeuring. Daar wil je niet van afhankelijk zijn.
Toch is dat wat er gebeurt bij egoïstische zelfliefde, alles gaat uit de juiste verhoudingen. Sinds de zondeval is er scheiding tussen ons en God. Het goede wat we krijgen schrijven we niet automatisch toe aan Degene van wie we het gekregen hebben, we denken dat het van allerlei afgoden komt. Soms letterlijk een beeld of een andere god dan God, maar soms ook een ideaal, een mens of groep mensen, een land, een baan, geld, etc. En waarom denk je dan dat je dat krijgt? God geeft je niet het juiste perspectief, dus denk je: Omdat ik zelf zo goed ben dat ik dit verdien. En als je niet krijgt wat je wilt en/of denkt nodig te hebben? Dan word je verontwaardigd, want je verdiende het toch? Sommige mensen blijven daar eeuwig in hangen omdat ze niet op zichzelf reflecteren. Vaak wordt dat ontweken om het volgende: Als je dan ziet dat je niet alles perfect hebt gedaan en deduceert dat je wat je wil/nodig hebt daarom niet krijgt knaagt je gevoel: ik heb het niet goed gedaan, ik ben het dus ook niet waard. Je verbindt dan je daden aan je eigenwaarde. En dat is niet zo gek, je hoort heel je leven om je heen dat wat je doet is wie je bent. Als iemand heeft gestolen ís hij een dief volgens de wet. Als een kind een ander kind geslagen heeft zegt de geslagene over het algemeen ‘jij bént gemeen’ en niet ‘ik vind het gemeen wat je gedaan hebt maar houd nog steeds van je’. Mensen oordelen anderen hard als ze uitgaan van egoistische zelfliefde. Ze proberen zichzelf ten koste van de ander hoog te houden. Maar dat is gedoemd om te mislukken, omdat mensen nou eenmaal fouten maken dus altijd wel geoordeeld zullen worden. En voor één oordeel dat je ego kwetst, is wel een hele hoop positiviteit nodig om dat weer goed te maken. Als je dat op de egoïstische manier probeert te verkrijgen, dus ten koste van anderen, verspreidt dat negatieve gevoel als een olievlek, want die gekwetste anderen moeten dan ook hun ego weer boosten, enz enz. Zo brengt zonde meer zonde. Dit gebeurt allemaal als je God niet op de eerste plek hebt: je hele perspectief is verkeerd. En dan is je moreel maar een dun laagje vernis over beestachtig wrede gevoelens richting jezelf en anderen. Want egoïstische zelfliefde lijkt het tegenovergestelde van zelfhaat, maar gaat er eigenlijk heel vaak samen mee. Als je jezelf haat, komt dat vaak eveneens uit de bron van afgoden: je vindt de oordelen van andere mensen belangrijker dan die van God. Je ziet je eigen falen en kunt niet verder, want je kent Jezus niet als Redder en God niet als je Vader die je vergeeft en je waarde geeft als Zijn kind. En vaak dient de zelfhaat ook als preventie van het vervallen in egoïstische zelfliefde waardoor je weer fouten maakt. Maar het verlost je er niet werkelijk van, het is een disfunctionele coping. Je blijft namelijk jezelf naar beneden drukken en bent dus evenmin vrij als wanneer je egoïstische zelfliefde toepast, alleen nu is degene die je kwaad doet in eerste plaats jezelf. In eerste plaats, want ook de mensen die wel van je houden doet het verdriet als je zo met jezelf omgaat, en God bovenal. God wil dat je ze zonde haat maar de zondaar liefhebt. Dat geldt richting anderen en jezelf. God wil ook niet dat je nederig bent uit gebrek aan eigenwaarde in Hem, maar uit liefde voor Hem en je medemens.
Vaak zijn mensen met egoïstische zelfliefde inderdaad mensen die eigenlijk heel erg bang zijn om zelfhaat te voelen en hun ego daarom opblazen. Als dat ten koste van anderen gaat voedt dat hun zelfhaat, waardoor ze hun ego nog meer op gaan blazen: een vicieuze cirkel.
Soms is het een verminderde gewetensfunctie, waardoor het mensen werkelijk niet boeit wat ze anderen aandoen.
In alle gevallen is God leren kennen voor wie hij is en Hem op de eerste plek zetten de enige weg naar de gezonde vorm van omgang met God en de medemens. Dat is waarvoor we gemaakt zijn.
En praktisch kun je precies hetzelfde ding doen, maar als het vanuit egoïsme is zul je zeer gekwetst reageren op iedere schijn van negatieve reactie en daardoor geen oprechte reacties in de hand werken en komt er een kettingreactie van zonden bij jezelf en vaak ook bij anderen, terwijl als je het met gezonde liefde voor God, jezelf en je naaste doet elke reactie goed is omdat je eigenwaarde niet hangt aan wat je gedaan hebt en je dus kritiek prima kan handelen en complimenten je niet naar het hoofd stijgen. Dan doe je het niet om de goedkeuring van mensen, want Gods waardering heb je al en daardoor komt alles in het goede perspectief, je bent afhankelijk van de Enige die die verantwoordelijkheid aankan, je vertrouwen nooit zal beschamen, je eeuwig lief zal hebben. Bij Hem ben je veilig.