Marnix schreef:Ik denk dat je bij beiden kan afvragen of dat bedoeld wordt. Als het gaat om de 3 uur waarin Jezus door God verlaten was is de volgorde "gekruisigd, gestorven en begraven, neergedaald in de hel" opmerkelijk aangezien wat er dan bedoeld wordt met "hel" plaatsvond voordat Hij stierf en begraven werd terwijl het er duidelijk achteraan wordt gezet.
Je gaat uit van een volgorde in de tijd. Volgens mij gaat het daar niet over. Het gaat over wat we de trappen der vernedering noemen. Daarbij is de neerdaling in de hel de laagste trap.
Je ziet in de apostolische geloofsbelijdenis dus de trappen der vernedering gevolgd door de trappen van verhoging.
Die vormen samen een chiasme.
Schematisch ziet het er zo uit:
die ontvangen is van de heilige Geest, (A, eerste trap van vernedering: de conceptie)
geboren uit de Maagd Maria; (B, tweede trap: de geboorte uit een mens)
die geleden heeft onder Pontius Pilatus, (C, derde trap: lijden)
is gekruisigd, gestorven en begraven; (D, vierde trap: kruisdood)
die nedergedaald is ter helle, (E, diepste vernedering, van God verlaten)
de derde dag verrezen uit de doden; (D', eerste trap van verhoging: de opstanding)
die opgestegen is ten hemel, (C', tweede trap: de hemelvaart)
zit aan de rechterhand van God, de almachtige Vader; (B', derde trap: aan Gods rechterhand)
vandaar zal Hij komen oordelen de levenden en de doden. (A', vierde trap: Hij is rechter)
Het gaat hier dus niet om de volgorde, maar om de orde van vernedering en verhoging. Daarbij is de weg: van God de Vader vandaan (van menswording tot de Godverlatenheid aan het kruis) en weer naar God de Vader toe (van de opstanding tot het zitten aan de rechterhand van de Vader en oordelen over levenden en doden).
We moeten ons daarbij ook bedenken, dat de vroege geloofsbelijdenissen een liturgische achtergrond hebben. Het ging daarbij niet zozeer om de logische tijdsvolgorde, maar om de beleden heilsorde.
Zo bezien is de uitleg van de catechismus dat het hier vooral om Christus' lijden aan het kruis gaat (de 3 uren Godsverlatenheid), zo gek nog niet.
Even een zijdelingse opmerking: het zou bij dit soort discussies goed zijn, als we ons afvragen wat de bedoeling achter een belijdenis/geschrift is. Dat voorkomt een hoop narigheid in de discussies en voorkomt misschien ook opmerkingen in de trant van "dit is maar een feilbaar menselijk geschrift, dus is mijn (overigens net zo menselijke) visie op de Bijbel stukken beter".
Laat de woorden van mijn mond en de overdenking van mijn hart welgevallig zijn voor Uw aangezicht, HEERE, mijn rots en mijn Verlosser! (Ps. 19:15)