Heel veel aandacht wordt er tegenwoordig gegeven aan de heiliging. Christenen doen goede dingen. Op allerlei gebied moet de volmaaktheid worden nagestreefd. We zijn immers christen? Nou, dat kunnen we dus zien aan ons leven. Dat is een heilig leven.
Maar als dat zoveel aandacht heeft, krijg je altijd twee lijstjes:
- Een lijstje van alle dingen die moeten.
- Een lijstje van alle dingen die niet mogen.
En mensen worden vervolgens aan de hand van die lijstjes ingedeeld. Er wordt een oordeel geveld aan de hand van die lijstjes.
En je raadt het al: dat oordeel gaat altijd over de vraag of je nu wel of geen heilig leven leidt.
En dat is dan direct het antwoord op de vraag of iemand nu wel of geen christen is.
Leve de lijstjes.
Ik heb niet zoveel op met het romantische begrip heiliging. Volgens mij roept het allemaal misverstanden op en onterechte oordelen.
Christenen verschillen niet zoveel van andere mensen. Ze hebben zo hun karakter, hun zwakheden, hun gewoonten, hebbelijkheden en onhebbelijkheden. Ze zijn even zo vaak vriendelijk als niet christenen en ook precies even vaak zo irritant.
Christenen zijn mensen en niet christenen ook. Nou, dan weet je het wel.
Heel die christelijke heiligingscultus is wat mij betreft niet anders dan wat we bij allerlei niet-christelijke character-building-programs zien. Of het nu uit positive thinking onzin voortkomt of uit deze romantische een-christen-leeft-als-een-heilige-en-zo-niet-dan-is-hij-geen-christen praatjes voortkomt.
Het is allemaal ik-gericht. Men wil zichzelf een beter spiegelbeeld aanmeten en zichzelf positiever zien. We willen meer, beter, hoger, dieper, breder, verder komen dan we nu zijn. Heilig is dan het begrip dat er bij gevonden wordt. Christenen worden goddelijk, engelachtig, zondeloos. Nou moe.
De illusie is dat we denken dat we echt, intrinsiek beter worden. Dat we echt veranderen. Dat we van een normaal mens, een heilig mens worden. Liefdevoller, geduldiger, hulpvaardiger dan alle andere mensen. En dat we daarmee opvallen in gunstige zin. Dat je kunt zien wie wel of wie geen christen is. Dat valt in de praktijk erg tegen.
Maar die harde praktijk schept wel mogelijkheden. Als je dat weet en ziet (als je de teleurstelling over veel christenen, inclusief jezelf, hebt meegemaakt), dan schort je je lijstjes en de bijbehorende oordelen namelijk wel op. Zeker als je jezelf een beetje kent, dan weet je dat dat heiligings-ideaal eigenlijk helemaal niet van de grond komt. Daar word je mild van. Je leert dan dat wat een mens allemaal doet en laat, eigenlijk niet zoveel zegt.
Je kunt niet op uiterlijkheden afgaan. Heiligen zijn nauwelijks herkenbaar, omdat ze zich als zondaren kunnen vertonen. En andersom.
Een beter woord is uiteraard: heiligmaking. Dat is de ware christelijke verwoording. Wij worden heilig verklaard. God ziet ons heilig in Zijn ogen. Maar dat zegt niks over wie wij in werkelijkheid zijn: mensen als alle anderen. Met onze ups en downs, met onze hoogtepunten en dieptepunten. Wij veranderen niet naar ons wezen, wij worden alleen wezenlijk anders door God beschouwd. Het is een toegerekende heiliging.
Zo, heerlijk.
Weer eens ouderwets lekker gereformeerd kunnen posten vandaag.
Want ja mensen, het valt niet mee die orthodoxe dogmatiek. Dat willen we niet meer horen tegenwoordig. Dat we zondaars zijn en zo.
Dat voelt natuurlijk als een belediging, als je net lekker op weg bent naar de volmaakte heiliging of naar "het niveau van de bruid".
gravo