Berichtdoor phox » 04 aug 2007 20:05
Op basis van een zelfanalyse concludeer ik dat wat ik altijd intuïtie (= inzicht zonder nadenken; Van Dale) noemde vaak eigenlijk een goed beredeneerde gok is. En ik kan ook nog wel uitleggen hoe die goed beredeneerde gok tot stand komt:
Je neemt allerlei grote en kleine stukjes informatie op. Je brein combineert die stukjes razendsnel en vergelijkt deze met de gigantische hoeveelheid informatie die het heeft opgeslagen uit eerdere ervaringen en trekt een conclusie.
En dat alles zo razendsnel dat je denkt dat het puur een gevoel is waar je nooit beredeneerd over na hebt kunnen denken in zo'n korte tijd. Wel, dan onderschat je je hersenen schromelijk...
Echte intuïtie, "inzicht zonder nadenken" dus, heb ik best weleens, maar wat ik hiervoor beschrijf heeft daar niets mee te maken. Om terug te komen op de beginpost van essieee: het gevoel dat je bij een persoon hebt is m.i. eerder zo'n goed beredeneerde gok dan echte intuïtie.
En dat impliceert ook automatisch dat je oordeel mede gevormd wordt door ervaringen uit het verleden. Het is vrijwel zeker dat de emotioneel heftigere ervaringen (zowel positief als negatief) uit het verleden een grotere invloed hebben op de oordeelsvorming dan de meer "gemiddelde" ervaringen.
Of dat oordeel daarmee ook meteen als "onbetrouwbaar" moet worden bestempeld? Niet per definitie. Maar je laatste vraag doet wel vermoeden dat je er zelf ernstig rekening mee houdt dat een negatieve ervaring uit het verleden een onevenredig grote invloed op je oordeel heeft gehad.
Het lijkt me raadzaam als je dit eens toetst door na te gaan of je meerdere soortgelijke ervaringen hebt gehad en of die positief of negatief waren. Is het tig positieve tegenover 1 negatieve, dan zou ik me niet teveel laten leiden door die ene negatieve. Is het veel meer negatief dan positief, dan mag je er best serieus rekening mee houden dat je oordeel juist is. En is het alleen die ene negatieve, dan is dat te weinig om te concluderen dat je oordeel nu ook juist zal zijn (maar mag je natuurlijk best wat op je hoede zijn).
Maar de vrucht des Geestes is liefde, blijdschap, vrede, lankmoedigheid, goedertierenheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, matigheid. (Galaten 5:22)