Tsja, christelijke boeken zijn leuk, maar je wilt op een gegeven moment toch ook wel eens breder kijken dan je eigen geloof, nietwaar? Volgens mij is dat wel erg vormend en nuttig.
In de afgelopen tijd heb ik weer eens een boek helemaal uit gelezen. Dat komt (helaas) niet zo vaak voor, maar nu kan ik dit heugelijke feit eindelijk toch eens melden.
Het gaat om het boek:
De omstreden bronnen van de islam van Eildert Mulder en Thomas Milo. (
Internetlink.)
Ik vond en vind het een uitermate interessant boek. Het klassieke verhaal over de ontstaansgeschiedenis van de islam is erg bekend. Dit boek behandelt andere, niet-orthodoxe invalshoeken. Visies, zoals die door wetenschappers bedacht zijn.
Geleerden die aan de orde komen zijn o.a.:
Gerd Rüdiger Puin,
Christoph Luxenberg,
John Wansbrough,
Theodor Nöldeke,
Karl-Heinz Ohlig, Volker Popp.
Kort gezegd komt het erop neer, dat het orthodoxe verhaal, waarin Mohammed zijn openbaringen in twintig jaar tijd ontvangt, en die door zijn volgelingen mondeling perfect zijn overgeleverd, en uiteindelijk op schrift zijn gesteld in de vorm van de Koran, niet klopt. De Koran is niet in perfect klassiek Arabisch geschreven, maar je gaat de Koran beter begrijpen als je (o.a.) de Aramese betekenis van veel woorden erbij haalt. Het woord Koran alleen al: dat lijkt sterk op het woord Qeryaan (op internet vond ik vooral e.e.a. met de naam
Qeryana), dat een Armeens lectionarium betreft voor de christelijke eredienst.
De gedachte, dat de islam van oorsprong een christelijke sekte is, vond ik prikkelend interessant. In ieder geval heeft de islam een visie op God en Jezus, een die radicaal staat tegenover het orthodoxe christendom. De geschiedenis van de orthodox christelijke leer aangaande Jezus Christus is een geschiedenis van veel strijd, met talloze dissidenten die moesten uitwijken uit het Byzantijnse Rijk. Ik kan mij goed voorstellen dat zij met hun afwijkende ideeën invloed gehad kunnen hebben op het ontstaan van de islam. Zo heb ik ooit ergens gelezen (niet in dit boek), dat Arabië een uitwijkplaats was voor allerlei ketterse ideeën over Jezus Christus.
(De ebionieten zijn ook een oud voorbeeld van een groep met een niet-orthodox christelijke visie op Jezus.) Dat brengt in ieder geval de oude geschiedenis van de dogmavorming over de naturen van Christus in beeld. Een uitermate interessante dwarsverbinding! Volgens mij sowieso nogal cruciaal voor je christelijke geloof, om je daarin te verdiepen. Het betreft wel even een fundament van je geloof! Dat is dan weer eens een wat andere invalshoek van de vraag
'Wat dunkt u van de Christus?' (
Mattheüs 22:
42), dan de typisch hedendaags-reformatorische, nogal emotioneel getinte invalshoek. Het is wel erg eenzijdig als je je tot die laatste invalshoek beperkt.
(Bovendien gaat dat op den duur vreselijk vervelen! Ik zit niet zo te wachten op gebrek aan intellectuele uitdaging.)Het zijn maar enkele voorbeelden van wat er allemaal aan de orde komt in dit boek. Er zou nog veel meer genoemd kunnen worden.
Dit boek is een inleiding voor het volk in wat er zoal speelt in de islamologie. Een verdienste van het boek is dat het boeiend en vlot geschreven is. Daarom kostte het mij weinig moeite om een beetje op te schieten met lezen. Een erg interessant en leerzaam boek, dat zich vrij gemakkelijk laat lezen. Daar houd ik van.
Ik heb in dit boek vooral kennis gemaakt met visies op de islam, zo zie ik het voor mijzelf. Uitermate interessante visies, dat zeer zeker. Ik kan er zelf geen mening over geven. Het is best moeilijk om de waarheid van wetenschappelijke hypothesen in te schatten. Zo vraag ik mij bijvoorbeeld af: als Mohammed niet bestaan zou hebben, waar komen de verhalen over hem dan vandaan? Nog sterker wordt het, als zijn eerste vier opvolgers ook niet bestaan zou hebben. Dan zou er inderdaad wel sprake geweest moeten zijn van een enorme samenzwering, een opmerking die ik ergens ook als citaat las in het boek.
Maar hoe dan ook, je krijgt wel allerlei interessante aspecten onder ogen van de Koran en de islam. En dat prikkelt tot verdere verdieping van mijn islam- en korankennis.