Honesty schreef:(...) Waar denk je dat de oorzaak ligt van je bovengenoemde diskwalificatei van Jezus' onwaardige gemeente?
Ik heb daar al eens eerder iets over gepost. In bevindelijk gereformeerde kring is ervaring (bevinding) erg belangrijk. Het gaat om een persoonlijke bevestiging van het heil in Christus. Uiteraard moet worden ingestemd met de christelijke waarheden in het algemeen (Apostolicum). Dat is de objectieve kant van geloof (
voorwerpelijk, een mooi Nederlands woord voor
objectief). Maar hoe waar het allemaal is, uiteindelijk gaat het om de vraag of ik persoonlijk in dat heil betrokken ben. Deze persoonlijke (subjectieve of onderwerpelijke) overtuiging, dat is het bevindelijke aspect. Het moet in je eigen hart en leven aanwezig zijn. En om daar zeker van te zijn kun je dus niet alleen afgaan op wat het Algemeen Ongetwijfeld Christelijk Geloof inhoudt, maar moet je ook in eigen persoon het heil kunnen aantreffen. Vandaar al dat zelfonderzoek, al die geloofskenmerken die worden geformuleerd en die nooit aflatende twijfel. Want we weten het, de ene dag leeft men dichter bij God dan de andere dag. De ene dag voelen, ervaren we God in alle dingen, is ons hart vrolijk, hebben we geloof, hoop en liefde, de andere dag lijkt alles weg, twijfelen we aan Gods genade, zijn we somber en denken we zelfs dat alles een illusie was.
De (geloofs)kunst is natuurlijk om noch uitsluitend op het één, noch uitsluitend op het ander te bouwen. In tijden waarin we zelf niet veel ervaren, is er juist die onwrikbaarheid van de christelijke geloofswaarheden, van het objectieve zeg maar: God leeft, Hij kent mij, Hij zal mij niet verlaten, want zo is God nu eenmaal. Ongetwijfeld. We hebben die objectieve waarheden dus wel degelijk nodig in ons geloof.
Aan de andere kant, wanneer we het heil van God als vanzelfsprekend gaan zien, als het voor ons een werkelijkheid is, waar we verder niet zo innig aan verbonden zijn, wanneer we met God geen relatie hebben met alle bijbehorende emoties, dan is het juist weer goed om ons af te vragen hoe lief God ons eigenlijk is. Welke persoonlijke band is er eigenlijk? Is Hij voor mij echt wel zo levensbelangrijk? Gaat het mij persoonlijk aan het hart? Weet ik eigenlijk wel waar ik van verlost moet worden, wat het heil van God inhoudt, hoe God wil dat wij met Hem leven?
En dan kunnen de persoonlijke ervaringen met God en Zijn heil tot grote steun zijn. "Ik heb het zelf uit Zijne mond gehoord".
Het goede evenwicht lijkt me dat we beide aspecten recht doen.
Alleen maar subjectief geloof leidt tot twijfel en tot het vastklampen aan je eigen emotionele toestand.
Het alleen maar instemmen met een objectieve waarheid leidt tot vervlakking, tot een abstract geloof, een onpersoonlijk godsbeeld, en een geloof waarin ik als persoon geen rol speel.
Leidt bovenstaande keuze (voor de nadruk op bevindelijkheid) nu tot die ongewenste situatie dat ongeloof de gewoonste zaak van de kerk is en geloof tot een uitzondering?
Gedeeltelijk wel. Immers de vraag of iemands geloof wel echt is, wordt in deze kringen vaak beantwoord aan de hand van de persoonlijke ervaringen die mensen hebben. Heb je dit, dat en ook nog zus en zo wel meegemaakt in je leven? Zo nee, dan ziet het er niet goed uit. Mensen gaan zekerheden zoeken in hun eigen persoonlijke leven. Wat heb ik allemaal ervaren. Maar dat geeft nooit 100% zekerheid. Wij zijn mensen. De ene dag is de andere niet. Onze emoties vertroebelen het beeld vaak. Dus ja, een onevenwichtige nadruk op bevinding kan mensen weghouden van de bevestiging van het geloof (en zo dus van het avondmaal).
Maar er is nog iets. Want soms ontstaat er door deze bevindelijkheid een zo verfijnd stelsel van noodzakelijk ervaringen, dat er in de praktijk bijna niemand meer te vinden is die deze ervaringen allemaal heeft bevonden (ervaren). Kortom, langzamerhand wordt de ware gelovige iemand die een lange weg van (heils)noodzakelijke innerlijke ervaringen moet doorlopen. De weg tot het geloof wordt zo zeer lang gemaakt (immers wie veel geloofskenmerken moet verzamelen, die heeft er veel tijd voor nodig), maar het aantal mensen dat voldoet aan die lange lijst kenmerken wordt ook steeds minder. Die ervaringen, kenmerken of bevindingen zijn echte harde voorwaarden geworden om te kunnen zeggen dat iemand (of ikzelf) een waar kind van God is.
Als deze gedachte maar lang genoeg herhaald wordt, gaat dat op den duur leiden tot de idee dat er overal ter wereld, in de kerk van alle tijden en alle plaatsen altijd maar een paar mensen in die kerken ware kinderen van God zijn. De rest mist nog van alles, vergist zich telkens of probeert via een korte omweg er toch bij te horen. Nee, het gaat niet zo snel, het gaat niet zo makkelijk is de uitgesproken en onuitgesproken boodschap.
Die cultuur leidt tot een speculatie omtrent God uitverkiezing. Want deze op zich Bijbelse leer wordt in combinatie met het bovengeschetste kenmerken-geloof dodelijk voor het geestelijk leven in een gemeente. Want het kleine aantal mensen dat aan de kenmerken voldoet, wordt nu gekoppeld aan Gods eeuwig welbehangen. En dan zegt men eigenlijk: God verkies ook heel weinig mensen. Het aantal mensen dat uiteindelijk gered zal worden is minimaal. En het is kennelijk in overeenstemming met Gods wil. God wil er ook weinig. Hier gaat het van het Bijbels pad af.
Het klopt dan dat de avondmaalstafels niet al te vol zijn. En het is ook verdacht als de avondmaalstafels opeens vol lopen.
Dat kan niet. Zoveel geloof valt er niet te verwachten op de verkondiging van het Evangelie. Er is geen groei in het Koninkrijk van God.
Ook dat is in flagrante tegenstrijd met de Bijbel.
Ik heb zelf vaak ervaren welke verkramping dit oplevert. De boodschap is: tot geloof komen is een grote zeldzaamheid. Het is een uiterst moeilijke weg die maar voor een klein aantal mensen is weggelegd. En dat kleine aantal ligt ook nog eens vast in de verkiezing van eeuwigheid. Oftewel: dit zal nooit meer kunnen veranderen: het zijn er maar een paar en het zullen er altijd maar een paar blijven.
Ik noem dat een speculatie omtrent Gods welbehagen. Volgens mij staat de uitverkiezingsleer prima toe dat er veel mensen door God uitverkoren zijn. Juist omdat niet wij, maar God er over gaat.
Wie zijn wij om Gods eeuwige verkiezing aan banden te leggen met onze speculaties?
gravo