De vertaling van de Godsnaam JHWH

[Spreeuw]

In Exodus 3:14 maakt God Zich (bij de brandende braamstruik) aan Mozes bekend als JHWH. Deze Godsnaam komt meer dan 6800 keer voor in het Oude Testament. Het is de naam van de God van Israël.

Als ik de verschillende Bijbelvertalingen erop nasla, komt er geen eenduidige betekenis naar voren van de Godsnaam JHWH. De vertalingen lijken weliswaar op elkaar, maar zijn niet allemaal precies hetzelfde. Wat is nu echt de juiste vertaling van JHWH? Is dat "IK BEN" of "IK ZAL ER ZIJN"? Belangrijker nog is de vraag: wat wil deze Godsnaam nu precies zeggen?


Vertalingen van JHWH:

- "IK ZAL ER ZIJN" (NBV)
- "Ik ben er" (Groot Nieuws Bijbel 1996)
- "IK ZAL ZIJN" (SV)
- "IK BEN" (HSV)
- "Ik ben" (NBG-vertaling 1951)
- "Hij die er is" (Willibrordvertaling 1995)
- "IK-ZAL-ER-ZIJN" (Naardense Bijbel)

[Marnix]

Het is denk ik moeilijk te vertalen in het Nederlands. Het betekent volgens mij "Ik ben" maar dan niet alleen in tegenwoordige tijd maar ook in toekomstige tijd (ik zal er zijn) en in alle tijden. Ik ben er altijd. Gisteren, vandaag, morgen, aan het begin en tot in eeuwigheid. Hij is.

[mannetje1977]

JHWH (Jehova of Jahweh) is vermoedelijk afgeleid van het Hebreeuwse werkwoord hayah/hawah en heeft te maken met zijn/worden/geschieden/gebeuren.

[Cornelius]

De mooiste weergave van de uitdrukking in Ex. 3:14 is de volgende (bedacht door mijn broer, die predikant is, maar nog nergens gelezen): "Ik zal zijn Wie Ik ben".
Intussen vind ik het verband tussen deze tekst en de Naam JHWH niet zo duidelijk dat ik zou durven stellen "Die Naam betekent "Ik ben (...)".

Een kwestie die hieraan verbonden is: moet je de Naam (a) in vertaling laten staan (Jehowah/ Jahveh) of (b) vervangen door een titel?
Zelf zou ik beide doen, afhankelijk van het verband. Bij b wordt meestal gekozen voor He(e)r(e); maar dat lijkt me niet terecht, want dat is al (min of meer) de vertaling van de naam Adonai. De Naardense Bijbel kiest voor "de Ene". Mijn eigen voorkeur gaat uit naar "de Eeuwige", zoals bij de joden en in Franse vertalingen gangbaar is.

[Arco]

"Heere", "de Ene", "de Eeuwige" zijn natuurlijk geen echte vertalingen van de Godsnaam. En de Naam valt eigenlijk niet te vertalen. Maar hoe moet je dan Zijn Naam opvatten?

Zoals door mannetje1977 is aangehaald, komt de Naam van het werkwoord "hajah". Dat betekent: zijn, worden, geschieden en gebeuren. Heel letterlijk staat er in Ex. 3:14: Ik ben die Ik ben. Taaltechnisch hebben we hier een probleem, want wij kennen in onze taal: ovt, vtt, ott, tt, enz. In het Hebreeuws heb je 'slechts' twee tijden: het is gebeurd of het gaat gebeuren. Gepasseerd of nog niet gepasseerd. De tekst uit Ex. 3 vertelt een gepasseerd verhaal, want Mozes stond bij de brandende doornenstruik, maar God maakt zich bekend als present.

Het beste is de Naam van God weergegeven in Opb. 1:4: "Die is en Die was en Die komt" (HSV)

[Spreeuw]

De mooiste weergave van de uitdrukking in Ex. 3:14 is de volgende (bedacht door mijn broer, die predikant is, maar nog nergens gelezen): "Ik zal zijn Wie Ik ben".
Intussen vind ik het verband tussen deze tekst en de Naam JHWH niet zo duidelijk dat ik zou durven stellen "Die Naam betekent "Ik ben (...)".

Een kwestie die hieraan verbonden is: moet je de Naam (a) in vertaling laten staan (Jehowah/ Jahveh) of (b) vervangen door een titel?
Zelf zou ik beide doen, afhankelijk van het verband. Bij b wordt meestal gekozen voor He(e)r(e); maar dat lijkt me niet terecht, want dat is al (min of meer) de vertaling van de naam Adonai. De Naardense Bijbel kiest voor "de Ene". Mijn eigen voorkeur gaat uit naar "de Eeuwige", zoals bij de joden en in Franse vertalingen gangbaar is.

Dat is mogelijk, maar God/JHWH is meer dan alleen eeuwig.

Als ik de Godsnaam JHWH zou moeten vertalen, zou ik eerder kiezen voor "Aanwezige". Dat doet m.i. goed recht aan de betekenis van deze Godsnaam, die (ongeveer) "Ik ben die Ik ben" betekent. JHWH komt waarschijnlijk van het werkwoord "hajah". Dat duidt inderdaad op aanwezigheid. Vandaar mijn voorkeur voor de vertaling "Aanwezige" voor JHWH.

[Arco]

De naam van mijn vrouw is: Debora. Dat betekent honingbij in het Hebreeuws. Toch spreek ik haar niet aan met: honingbij. (soms wel, maar dat is meer grappig als serieus bedoeld) Waarom zouden wij God dan aanspreken als "Aanwezige", terwijl Zijn Naam is: JHWH (JAHWEH)?

[Spreeuw]

De naam van mijn vrouw is: Debora. Dat betekent honingbij in het Hebreeuws. Toch spreek ik haar niet aan met: honingbij. (soms wel, maar dat is meer grappig als serieus bedoeld) Waarom zouden wij God dan aanspreken als "Aanwezige", terwijl Zijn Naam is: JHWH (JAHWEH)?

Omdat het om God gaat, dat is toch wat anders dan het aanspreken van een mens bij zijn/haar naam. Je kunt dat m.i. niet met elkaar vergelijken.
Een klein zijstraatje, maar het is overigens ook niet voor niets dat niemand zijn zoon de naam "Jezus" geeft (in Nederland althans). Gelukkig maar. Anders mondt het gemakkelijk uit in spotternij.

[Arco]

In het Spaanstaalgebied wordt de naam Jezus (in het Spaans) wel door veel jongens gedragen. Alleen bij ons is het per wet verboden. Dat is het verschil.

Natuurlijk gaat het om de Heilige Naam van God. Echter, kan je mij aantonen op grond van de Schrift dat je de Naam van God niet mag gebruiken of noemen?

[Spreeuw]

In het Spaanstaalgebied wordt de naam Jezus (in het Spaans) wel door veel jongens gedragen. Alleen bij ons is het per wet verboden. Dat is het verschil.

Natuurlijk gaat het om de Heilige Naam van God. Echter, kan je mij aantonen op grond van de Schrift dat je de Naam van God niet mag gebruiken of noemen?

Je mag de naam van God wel gebruiken/noemen, maar wat ik wilde aangeven is dat je wel voorzichtig met Zijn Naam moet omgaan en je deze Naam m.i. niet kan vergelijken met een mensennaam.

[Arco]

De vergelijking is te kort, dat is waar. Alleen, het punt wat ik wil maken is dat de Naam van God wel gebruikt mag worden en dat de Naam niet te vertalen valt. Daarom pleit ik voor een Bijbelvertaling waarbij de Naam van God wordt weergegeven zoals deze is, niet zoals deze wordt vertaald.

[Spreeuw]

De vergelijking is te kort, dat is waar. Alleen, het punt wat ik wil maken is dat de Naam van God wel gebruikt mag worden en dat de Naam niet te vertalen valt. Daarom pleit ik voor een Bijbelvertaling waarbij de Naam van God wordt weergegeven zoals deze is, niet zoals deze wordt vertaald.

Dat mag uiteraard. Zou overigens wel een hele verandering zijn wanneer zondags in de kerk "JHWH" gezegd/gelezen wordt in plaats van "HERE"... (of in de huiskamer of waar dan ook "JHWH" gelezen wordt). Wanneer dat daadwerkelijk zal gebeuren, dan zal er ongetwijfeld weer verzet komen van deez' of gene.

[Arco]

In de tijd van Maarten Luther, Johannes Calvijn en al die anderen was er ook verzet. Wat heeft hen tegengehouden? Wat zou jou tegenhouden om de Naam van God te gebruiken waarvoor deze bedoeld is?

[Spreeuw]

In de tijd van Maarten Luther, Johannes Calvijn en al die anderen was er ook verzet. Wat heeft hen tegengehouden? Wat zou jou tegenhouden om de Naam van God te gebruiken waarvoor deze bedoeld is?

Wat mij betreft niet, maar m.n. veel mensen uit de 'behoudende' kerken zullen wel schrikken als de vertrouwde vertaling van de Godsnaam niet meer klinkt.

[Arco]

Vijf jaar geleden zou ik ook schrikken. Maar nu laat ik mij schikken (door God), dat heeft mij de ogen geopend.

Wat het belangrijkste is: Schrift met Schrift vergelijken. Waarom doe je iets of waarom doe je niet? Het noemen/gebruiken van de Naam van God is nergens in de Schrift verboden, maar juist door de profeten aanbevolen.

Let op: in de Tien Woorden wordt het nutteloos/ijdel gebruiken van Gods Naam verboden. Uit angst hebben de orthodoxe Joden gemeend om de Naam van God dan maar niet te gebruiken. Maar dat is niet wat de Schrift leert.