jaapo schreef:Ik herhaal de vraag nog eens: Wie durft te beweren, dat de canonieke Bijbelboeken Het onfeilbare Woord van God zijn en de apocriefen dus niet? (...)
Zelf houd ik niet zo van het bezigen van begrippen als "het onfeilbare Woord van God"
Niet omdat het Woord van God niet onfeilbaar zou zijn, want dat is het natuurlijk per definitie al.
Maar omdat mensen die deze begrippen zo ferm in de mond nemen er eigenlijk iets anders mee bedoelen, namelijk dat hun interpretatie van Gods Woord de enig juiste is.
Dit is eenvoudig te controleren door de verschillende soorten christenen, met verschillende zienswijzen op te sporen en die met elkaar te vergelijken. Ze gebruiken allemaal dezelfde Bijbel, maar komen tot andere conclusies. Het onderlinge ongemak dat daaruit voortkomt wordt bijna altijd opgelost door eenzijdige lezingen (we stoppen eenvoudig onze oren voor Bijbelteksten die anderen citeren) of door het eeuwige "Ja, maar..."
We hebben dan niet door dat we ongemerkt zijn geswitcht van het onfeilbare Woord van God naar het onfeilbare woord van onze eigen (Schrift)visie.
We gebruiken dankbaar het label "onfeilbaar" dat aan Gods Woord hangt om het aan onze eigen woorden te verbinden.
De bekende truc: ik citeer de Bijbel, dus ik heb gelijk. Mwah.
Het is maar helemaal de vraag of de intrinsieke waarde van de onfeilbaarheid van Gods Woord samenvalt met de Bijbel. Gods Woord is wijder dan alleen de 66 Bijbelboeken. Jezus Christus is ook Woord Gods.
In den beginne was het Woord, en het Woord was bij God en het Woord was God. Klinkt ook alsof het breder is dan de canon van boeken.
Volgens mij is de intrinsieke waarde van onfeilbaarheid verbonden aan God. Zodra wij echter woorden van God hanteren (door ze te horen, te overdenken, door te vertellen, op te schrijven, voor te lezen of uit te leggen) dan is het onfeilbare karakter van die woorden misschien al verminderd. Mensen hebben er aan gezeten.
Jona herhaalt de woorden van God correct, wanneer hij in Nineveh predikt, maar om nou te zeggen dat ze met dezelfde intentie, lading en waarde worden uitgesproken als waarmee God het wilde zeggen, nee. Je hebt direct met het bokkige typje Jona te maken. En dat maakt het geheel direct een heel stuk minder onfeilbaar. Maar kennelijk wil God het zo doen. Door middel van mensen.
Wat de canon betreft: de belangrijkste argumenten om de canon niet meer te veranderen zijn het arbitraire karakter en het gevoelsmatige aspect er van.
Eindeloos is gestudeerd op de vaststelling van de canon. Er zijn versies van toch wel sterk afwijkende canon-voorstellen bekend. Uiteindelijk is er een beslissing gevallen en daarop heeft het christendom vervolgens haar theologie verder uitgebouwd. Er had misschien een iets andere uitslag geweest kunnen zijn, maar dit arbitraire karakter overwin je niet als je de canon telkens opnieuw vaststelt. Dan versterk je alleen maar het tijdelijke karakter van de canon en dat geeft ook ruimte om in principe ooit op nul uit te komen. Dat is niet wat een canon beoogt. De canon beoogt duidelijkheid en continuïteit. Bovendien is hier sprake van een echte afsluiting. Men verwachtte niet dat er nog meer openbaringen rond het Evangelie van Christus zouden komen of noodzakelijk zouden zijn. Met de hemelvaart van Christus en met Pinksteren werd een episode afgesloten die zorgvuldig moest worden gedocumenteerd en bewaard. Ook een reden om er niet meer aan te komen.
Het gevoelsmatige zit 'm er in, dat je je vergrijpt aan iets wat geachte voorvaderen, kerkvaders, christenen van het eerste uur hebben gedaan. Vergelijk het met een schilderij dat je ouders tientallen jaren geleden hebben gekocht en dat daarom onderdeel is geworden van je jeugd en je herinnering. Ze hadden de keuze uit duizenden andere schilderijen, maar het is toch dit ene geworden. Daar raak je aan gehecht. Misschien is het niet het mooiste schilderij, het kostbaarste of het meest passende schilderij, maar je kunt dat niet meer terugdraaien (je wilt het ook niet) omdat het de keuze van je ouders was. Het zou heel ongemakkelijk voelen als je daar afstand van zou nemen. Het heeft je gevormd, het maakt deel uit van ook jouw identiteit, het is eigenlijk een onvervreemdbaar deel van je geschiedenis en toekomst geworden.
Laatste overweging: stel je eens voor dat er joodse stemmen zouden opstaan om de Thora eens anders in te delen of erger nog: om bepaalde boeken te schrappen en andere toe te voegen. Dan begrijp je direct dat je komt aan iets heel eerbiedwaardigs, dat weliswaar een samenstel is van vele verschillende boeken uit diverse tijden en plaatsen, maar dat toch door de eeuwen heen als een rots in de branding de gelovige gemeenschap heeft kunnen dienen, troosten en sterken.
Het besef komt dan al gauw: alhoewel het theoretisch zou kunnen: het hoeft niet veranderd te worden en het zou ook zeer onwenselijk zijn, aangezien de Bijbel (ik spreek nu over OT en NT) zich al bewezen heeft.
De Bijbel is de Bijbel. Verder mag ik me graag verdiepen in allerlei pseudepigrafen, apocriefen, ontelbare niet canonieke Evangeliën en honderden andere geschriften, ketters of niet, die het landschap van de eerste eeuwen van onze jaartelling hebben gevormd. En dan kom je af en toe een geschriftje tegen dat het bijna gehaald had, zoals bijvoorbeeld de
Didachè.
gravo