Cicero schreef:Het probleem met wat je hier zegt is dat je twee dingen door elkaar haalt. Enerzijds zeg je dat je een gelovige bent die in een bepaalde selectie uit de bronnen gelooft als weergave van de echte Jezus. Anderzijds vind je het kennelijk belangrijk dat dit een ´vroege´ selectie is die anders is dan 'latere' lagen in de bronnen. Daarmee suggereer je alsof je een vroegste kern hebt geïsoleerd, terwijl je tegelijk toegaf dat dit een tamelijk willekeurige claim is.
Persoonlijk zou ik liever eerst de feiten op een rijtje hebben, en dan pas kijken wat ik er qua geloven mee kan.
Wat doe je trouwens met het feit dat de oudste berichten over Jezus de brieven van Paulus en het evangelie naar Marcus zijn?
De woorden van de historische Jezus zijn de alleroudste woorden, niet het evangelie van Marcus of de zogenaamde "brieven" (zijn nooit als brief gestuurd geworden) van de mythische Paulus.
Ik meen met vele theologen dat Marcus de beste, de meest authentieke bron is voor het christelijke evangelieverhaal, maar dat dit toch voor een belangrijk deel op fantasie berust.
Al is Q wel al deels een onderliggende laag voor het Marcus-evangelie, maar dat deel van Q was ook al vooral religieuze fantasie.
Wat niet wegneemt dat er volgens mij wel anekdotes in Marcus verwerkt zitten die teruggaan op echte gebeurtenissen rond het leven van Jezus.
Dat zijn dus de "feiten" die jij zegt te zoeken, althans, dat is zo'n beetje de concensus bij de meeste theologen die ik bewonder. Al schenken dit soort theologen over het algemeen weinig aandacht aan de diepere (mystieke) inhoud van de leer van Jezus, ze zien dit als een onderdeel van het Q-evangelie, een product van gelovigen die dat evangelie gebruikten. Het komt niet in ze op om te bedenken dat Jezus zelf ook werkelijk een missie was gestart met een bepaalde ideologie.
Dus als ik op zoek ga naar wat Jezus nu werkelijk leert, dan kan ik niet vertrouwen op wat latere gelovigen erbij verzonnen hebben en moet ik zijn woorden zo nauwkeurig mogelijk lezen en de betekenissen halen uit het geheel van deze waardevolle oude verzameling en niet van daarbuiten.
De Thomas gemeenschap werkte ook met een evangelie dat bestond uit zo'n verzameling gezegden van Jezus, maar hún verzameling vind ik duidelijk van mindere kwaliteit, ik kan er een stuk minder mee.
Wat de Paulus-brieven betreft, ik ben overtuigd dat de oudste kern van die brieven (10 stuks) in hun oorspronkelijke vorm (zoals gebruikt in de kerken van Marcion) het origineelst zijn en de latere verzameling een aanpassing (deels uitbreiding) is, gedaan door de kerk van Rome.
Ik geloof ook dat deze Marcion dit zogenaamde Paulus evangelie helemaal zelf heeft bedacht en dus niet de historische Paulus uit de anekdotes die vlak na de dood van Jezus tot geloof zou zijn gekomen.
Met dit afwijkende zelfbedachte evangelie kon Marcion zich krachtig afzetten tegen de vermenging van het evangelie met Joodse invloeden, die je al in Q aantreft (maar zeker ook in Mattheus geschreven door een Joodse christen). Marcion had een sterk punt, omdat de leringen van Jezus zelf nog helemaal niet leunen op de inhoud van de Joodse geschriften. Jezus spreekt als Meester vanuit zijn eigen kennis en realisatie, hij is geen tweedehands herkauwer.
Marcion was de eerste die met deze pseudo-brieven op de proppen kwam en pas enkele decaden later zie je dat de kerk van Rome dat speciale evangelie in sterk aangepaste vorm als canoniek verklaart en het evangelieverhaal dat Marcion gebruikte (Evangelie van de Heer) sterk aanpast en uitbreidt tot het huidige Lucas. De kerk van Rome komt rond die tijd ook met Handelingen om het beeld van de Paulus van Marcion om te buigen en in te passen in haar eigen leer.
Dus, als ik "mijn" Jezus wil leren kennen, zonder de sterk gekleurde glazen van de kerk van Rome van de tweede eeuw, dan lees ik alleen het oudste deel van het gezegdenevangelie Q en daarbij lees ik in Markus zonder dat als historisch te beschouwen.
Aan Lucas, Mattheus, de zogenaamde Paulus-brieven, Handelingen en alle andere brieven en geschriften heb ik niets, omdat ze volgens mij vooral bestaan uit religieuze fantasie, religieuze mythevorming en theologiseren van latere christenen (het concept van de apostolische oorsprong is een verzinsel van de bisschoppen).
Die religieuze fantasie sluit bovendien helemaal niet aan bij de inhoud van de leringen van Jezus.
Dat is een tragische constatering, maar het is helaas niet anders.
De visie van Marcion is wel mystiek, net zoals de leer van Jezus, maar ze grijpt er nauwelijks op aan. Marcion is eigenlijk al een echte christen, niet iemand die de leringen van Jezus weet te interpreteren. Hij faalt daarmee als theoloog. Dat kon gebeuren omdat zijn stroming al volledig gericht was op de "heilende werking van de dood van Jezus" en niet meer op wat Jezus werkelijk onderwees. Als dát je belangrijkste focus is geworden, dan doen de leringen van Jezus zélf er eigenlijk niet meer toe. Die leringen zijn dan meer een soort illustratie geworden van hoe wijs en groots deze "messias" was, het (mythische) doodoffer (met mythische opstanding) is nu het allerbelangrijkste gegeven geworden waar het christendom uiteindelijk omheen is gaan dansen.
Door deze tragische dwaling isoleerde het christendom zich van andere stromingen en dat vormt de basis voor het religieuze fundamentalisme bij christenen dat je trouwens ook zo sterk in de islam aantreft. In die zin is de Islam een voortzetting of imitatie van die christelijke dwaling.