De godin Opstanding

[Maja de Bij]

Even een vraag voor degenen die de grondtekst kunnen lezen:

In de Statenvertaling lees ik in Handelingen 17:18

Maar anderen zeiden: Hij schijnt een verkondiger te zijn van vreemde goden; omdat hij hun Jezus en de opstanding verkondigde.

En in de Nieuwe Vertaling lees ik :

Anderen merkten op: ‘Hij schijnt een boodschapper van uitheemse goden te zijn,’ omdat ze dachten dat hij predikte over Jezus en een godin die Opstanding heette.

Is de vertaling van de NBV juist?

[CGK<3]

De Statenvertaling gebruikt de Textus Receptus als bron en daarin staat het woord anastasin met hoofdletter. De NBV is vertaald vanuit de majoritytekst en in die handschriften staat anastasin zonder hoofdletter. Dat is dus het verschil tussen Opstanding en opstanding.

[spacy]

de grieken hadden natuurlijk meerdere goden,
en het verhaal van paulus werd daaroms nel geassocieerd met een van hun godenverhalen die een zelfde verhaal zou kennen.

Laatst werd in bij ons in de kerk de naam genoemd van deze afgod die men in deze tekst waarschijnlijk bedoelde, die is me onschoten, maar misschien zijn er hier kenners van die mythische wereld van grieken en romeinen?

Deze tekst is in de NBV duidelijk vertaald met begrip van de context van de situatie.
Maar als je dat nu met andere vertalingen gaat vergelijken wordt het inderdaad een beetje vreemd.

Beide vertalingen zijn denk ik een terechte uitleg van hoe de griekse woorden uit de grondtekst vertaald zouden kunnen worden.

[Marnix]

naardense veraling:

Maar sommigen ook van de
epicurische en stoïsche filosofen
raakten in een twistgeprek met hem.
Sommigen hebben gezegd:
wát zou deze woordzaaier
willen zeggen?
Anderen: hij schijnt een verkondiger
van vreemde demonen te zijn!-
omdat hij Jezus en de opstanding
heeft verkondigd.


Moeilijk te zeggen. Mijn gevoel zegt dat de SV op zit punt het beter heeft vertaald.

[Raido]

Het komt volgens mij door het 'en de'. Ook de SV trekt die uit elkaar, Jezus en 'de Opstanding'. Ergens in mijn achterhoofd doolt nu wat rond over de visie van de stoïcijnen en epicureeërs, volgens mij konden ze totaal niet overweg met het idee dat iemand stierf voor anderen, maar met het weer opstaan uit de dood, dat was de zotheid gekroond.

Doch wij prediken Christus, den Gekruisigde, den Joden wel een ergernis, en den Grieken een dwaasheid (1 Korinthe 1)

[elbert]

In de grondtekst staat in elk geval niet dat de opstanding een godin zou zijn. Sterker nog, in de grondtekst staat voor "goden" in vers 18, het woord daimonion (demonen!), dus hier is de Naardense vertaling wel het meest consequent (de SV maakt alleen in dit vers een uitzondering voor dit woord en vertaalt met "goden"). Het zou kunnen zijn dat de Griekse wijsgeren dit spottend bedoelden richting Paulus.

Als Paulus hierna gaat spreken, gebruikt hij dit woord in elk geval niet. Hij spreekt over theos, God.

Het geloof in de opstanding van de doden kwam niet voor in de wereld van die tijd, behalve bij de joden. Voor Grieken was de lichamelijke opstanding uit de doden een dwaasheid, omdat alles in hun theologische systemen erop gericht was om van het lichaam af te komen. Alleen de geest was voor hun belangrijk.

Nieuw was wel, dat Paulus het had over Jezus in verband met de opstanding uit de doden. Van Hem had men nog nooit gehoord en daarover wilden ze Paulus wel eens horen spreken.

[elbert]

Calvijn legt het als volgt uit:

A declarer of new devils. They do not take devils [deities] in evil part, as the Scripture useth to do; but for the lesser gods or angels, who they thought were in the midst between the highest God and men, whereof Plato maketh mention oftentimes. As touching the sum of the matter, we must note that those things which Paul spake concerning Christ and the resurrection seemed to them to be new devils. Whence we gather, that our faith is principally distinguished and discerned from the superstitions of the Gentiles by these marks; because it setteth forth Christ to be the sole Mediator; because it teacheth us to seek for salvation only at his hands; because it commandeth us to seek remission of our sins in his death, whereby we may be reconciled to God; because it teacheth that men are renewed and fashioned again by his Spirit, who were before profane, and slaves to sin, that they may begin to live righteously and holy. Again, because from such beginnings as do plainly declare that the kingdom of God is spiritual, it lifteth up our minds at length unto the hope of the resurrection to come. For as concerning other things, though the philosophers do not reason purely, yet they say somewhat. Yea, they speak much concerning eternal life and the immortality of the soul; but as touching faith, which showeth free reconciliation in Christ; and regeneration, whereby the Spirit of God doth restore in us the image of God; concerning calling upon God, and the last resurrection, not a word.

Kortom: in de ogen van de Grieken leek het of Paulus sprak over de mindere goden of engelen die tussen God en de mensen in stonden. Misschien kregen ze dat idee ook wel, omdat Paulus het over Jezus had, die uiteraard ook mens is. De gedachte aan een halfgod zal dan misschien wel in hun gedachten opgekomen zijn. Het antwoord van Paulus gaat dan ook over de enig ware God die hemel en aarde gemaakt heeft en die die wereld zal oordelen door een Man, die Hij uit de doden heeft opgewekt. Een scherper contrast met de Griekse theologische en filosofische opvattingen is niet mogelijk.

[Hendrik]

De Jehovah getuigen geloven dat Jezus de engel Gabriel in menselijke gedaante was

[Raido]

De Jehovah getuigen geloven dat Jezus de engel Gabriel in menselijke gedaante was

Dat geloven ze niet. Ze geloven dat het de Aartsengel Michael was, en ik snap niet waarom dat er achter moet..

[Hendrik]

De Jehovah getuigen geloven dat Jezus de engel Gabriel in menselijke gedaante was

Dat geloven ze niet. Ze geloven dat het de Aartsengel Michael was, en ik snap niet waarom dat er achter moet..

Michael ook goed, en die :p erachter is omdat ik het een lachwekkend idee vind, hoe komen ze erop?

[Raido]

De Jehovah getuigen geloven dat Jezus de engel Gabriel in menselijke gedaante was

Dat geloven ze niet. Ze geloven dat het de Aartsengel Michael was, en ik snap niet waarom dat er achter moet..

Michael ook goed, en die :p erachter is omdat ik het een lachwekkend idee vind, hoe komen ze erop?

Ja, net als die rare Amerikanen met hun Opname-verhaaltjes, zelfde grote duim waarschijnlijk?

[parsifal]

on-topic mensen

[Hendrik]

De Jehovah getuigen geloven dat Jezus de engel Gabriel in menselijke gedaante was

Dat geloven ze niet. Ze geloven dat het de Aartsengel Michael was, en ik snap niet waarom dat er achter moet..

Michael ook goed, en die :p erachter is omdat ik het een lachwekkend idee vind, hoe komen ze erop?

Ja, net als die rare Amerikanen met hun Opname-verhaaltjes, zelfde grote duim waarschijnlijk?

Wat doe je gemeen

[Bevlogen]

* Ligt in een deuk *

Maareh, dit lijkt mij een keuze die de vertalers hebben gemaakt. blijkbaar kan de vertaling van de grondtekst twee kanten op...

[Maja de Bij]

Maareh, dit lijkt mij een keuze die de vertalers hebben gemaakt. blijkbaar kan de vertaling van de grondtekst twee kanten op...

Gezien alle reacties lijkt me dat ook een voor de hand liggende conclusie. Iedereeen bedankt voor de reacties!